แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทธาจาโร
สำนักสงฆ์ถ้ำผาปล่อง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่



ทุกข์อยู่ที่ไหน ทุกข์อยู่ที่ใจยึดมั่นถือมั่น ยึดมั่นถือมั่นในชาติตระกูล ในตัว ในตน ในสัตว์ในบุคคล ความยึดอันนี้แหละที่ยึด ไม่ให้มีทุกข์ให้มีความสุข มันเป็นไปไม่ได้ เหมือนกับว่าเราจะไม่ให้แก่ ก็แก่เรื่อยไป ต้องรู้ว่าแก่เพราะอะไร ก็เพราะว่าจิตมายึดถือ เมื่อจิตมายึดมาถือ จิตจึงมาเกาะอยู่ มาเกิด มาแก่ชรา เจ็บไข้ได้พยาธิ ผลที่สุดก็ถึงซึ่งความตาย...

หลวงปู่สิม พุทธาจาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ท่อน ญาณธโร
วัดศรีอภัยวัน ต.นาอ้อ อ.เมือง จ.เลย



"..โลกทั้งหลายเขาอยู่ด้วยราคะ โทสะ โมหะ ติดกันอยู่แค่นี้ เขาทำไปตามอำนาจกิเลส จะไปไหนๆ ทำอะไรๆ ก็เอากิเลสออกหน้า ใส่ปุ๋ยให้ราคะ โทสะ โมหะ มันก็ใหญ่โตไปเรื่อยๆ เพราะตามใจมันทุกอย่าง ทำให้หลง หลงรัก หลงใคร่ หลงอยากได้ หลงยินดี หลงหาทั้งตาปี

ไม่รู้เบื่อเชื่อตัณหา หลงแล้วก็ติด ติดในรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ พอมันพลัดพรากจากเราไปก็เป็นทุกข์ เพราะความหลง ถ้าไม่เพ่งไม่ตัดมันเสียก่อน มันก็มีกำลังอยู่อย่างนั้น.."

หลวงปู่ท่อน ญาณธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จังหวัดเชียงใหม่



ตา เป็นเหตุ หู เป็นเหตุ จมูก เป็นเหตุ เป็นเหตุแห่งความรักความชัง ตา เป็นเหตุ เมื่อได้เห็นรูปสวย รูปงาม รูปอัปลักษณ์ น่าเกลียดน่าชัง หู เป็นเหตุ ได้ยินเสียงการประโคมขับร้องอันไพเราะ หรือเสียงน่ารำคาญ จมูกและใจก็เหมือนกัน ถ้าดีเป็นน่ารัก มันก็ติดก็หลง ถ้าตรงกันข้าม มันก็เกลียดก็ชัง จึงว่ามันเป็นเหตุ...

หลวงปู่แหวน สุจิณโณ

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อทอง จนฺทสิริ
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ



"นอกจากการปฏิบัติแล้วไมมีอะไรที่จะทำให้ถึงได้ ใจเราปรารถนาแล้ว ไม่ปฏิบัติมันก็สุมก็อยู่อย่างนั้นแหละ ก็ปรารถนาอยู่แค่นั้นแหละ ไม่ไปไหน"

หลวงพ่อทอง จนฺทสิริ

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลี ธัมมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ



“สิ่งใดที่เรารักมาก ก็เป็นศัตรูแก่เรามาก
สิ่งใดที่เรารักน้อย ก็เป็นศัตรูแก่เราน้อย
สิ่งใดที่เราไม่รักเลย ก็เฉย”

ท่านพ่อลี ธัมมธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
วัดบูรพาราม อ.ในเมือง อ.เมือง จ.สุรินทร์



"ประโยชน์ของการดูจิตนั้นมีอยู่มากนัก เบื้องต้นดูจิตเพื่อให้เห็นความคิด การเห็นความคิดบางทีเผลอบ้าง หลงลืมบ้างไม่เป็นไร ฝึกบ่อย ๆ จนชำนาญก็เอาอยู่ เมื่อฝึกจนชำนาญแล้วแขกจะไม่ค่อยมาเยือน เมื่อถึงที่สุดเมื่อแขกมา...ยืนหน้าบ้าน เราก็รู้ แต่ไม่ต้อนรับแขกให้เข้ามาแล้ว"

หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

 

โอวาทธรรมหลวงปู่หล้า เขมปตฺโต
วัดบรรพตคีรี(ภูจ้อก้อ) จ.มุกดาหาร



"พระบรมศาสดาสอนให้รู้ตามเป็นจริง ให้ปฏิบัติตามเป็นจริง ให้หลุดพ้นตามเป็นจริงโดยไม่เหลือ พิจารณาตามเป็นจริงนั้นอย่างไร...คือไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ไม่ใช่เรา เขา สัตว์ บุคคลนั่นเอง เรียกว่าสังขารสูญในเงื่อน 2 คือไม่ใช่เราไม่ใช่ของเรา และกองทุกข์อ้ายกิเลสตัวหลงๆ จะบัญญัติว่าเป็นเรา เป็นเขา เป็นสัตว์ เป็นบุคคล ก็หาเป็นไปตามกิเลสไม่ จึงสอนให้รู้ตามเป็นจริงดังกล่าวแล้วนั้น"

หลวงปู่หล้า เขมปัตโต

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ขาว อนาลโย
วัดป่าถ้ำกลองเพล อ.หนองบัวลำพู จ.อุดรธานี



"....เกศา-ผม, โลมา-ขน, นขา-เล็บ, ทันตา-ฟัน, ตโจ-หนัง
ตะจะปริยันโต มีหนังหุ้มอยู่เป็นที่สุดรอบ
ปูโรนานัปปการัสสะอสุจิโน เต็มไปด้วยของไม่สะอาด มีประการต่างๆ นี้แหละ

ลืมตาขึ้นมา ให้มันเห็น แล้วตั้งใจทำอยู่อย่างนั้น
ไม่ใช่ทำวันเดียว เดือนเดียว หรือปีหนึ่ง ทำเอาตาย เอาชีวิตเป็นแดน......."

หลวงปู่ขาว อนาลโย

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี



อย่าให้แต่กิเลสมันต้มมันตุ๋น

"..อย่าให้แต่กิเลสมันต้มมันตุ๋น พอจะนั่งภาวนาสัก ๕ นาที ๑๐ นาทีนี้ โอ๋ย เหมือนเขาจะเอาไปฆ่านั้นแหละ พอนั่งภาวนาแล้วสัปหงกงกงัน ท้องก็เจ็บ หัวก็เจ็บ แข้งขาอวัยวะเจ็บหมดปวดหมด เพราะถูกกิเลสตัวขี้เกียจขี้คร้านตัวไม่เอาไหนมันทุบมันตี สุดท้ายก็ล้มตูมลงหมอน เหมือนกับว่าหมอนนี้เป็นมรรคผลนิพพาน หมอนเลยดีกว่าสวรรค์กว่านิพพานไปเสียแล้ว..นี่ก็เพราะกิเลสมันต้ม

ให้เราพยายามอุตส่าห์ภาวนา วันนี้ได้แค่นี้....เอ้า วันหลังให้ได้มากกว่านี้ ด้วยการตั้งอกตั้งใจทำจริง สุดท้ายก็เคยชิน ทีนี้ไม่ได้ภาวนาไม่ได้ ยิ่งภาวนาลงไปใจมีความสงบร่มเย็น ยิ่งมีความขยันหมั่นเพียรเข้าไป ดูดดื่มภายในจิตใจจนกระทั่งถึงว่า เป็นผู้มีความเพียร.."

หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน

 

พระโอวาทธรรมสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช
วัดบวรนิเวศวรวิหาร จ.กรุงเทพมหานคร



"..อธิบายทั้งปวงก็เพื่อนำธรรมเข้าสู่จิตและปัญญา
ได้ฟังได้อ่านแล้วก็ให้ทิ้งๆไปเสีย
กำหนดไว้แต่ตัวธรรมแท้ๆ จะไม่มีหนักสมอง
ตัวธรรมนี้อยู่ในความเข้าใจความจริง
อาจอธิบายไม่ได้เพราะไม่มีภาษาจะอธิบาย.."

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมท่านพ่อลี ธัมมธโร
วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ



ให้พิจารณาดูว่า ร่างกายนี้เมื่อเกิดขึ้นมาแล้ว จะต้องมีความแก่รุกรานเข้ามาหาตนทุกวิถีทาง ความเจ็บก็จะมีมา ความตายก็จะมีมา ความพลัดพรากจากสรรพสิ่งทั้งหลายในโลกนี้ก็จะมีมาถึงตนจนได้ ร่างกายก้อนนี้ย่อมมีลักษณะปรากฏอยู่เสมอ เป็นต้นว่า อนิจจัง เป็นของไม่เที่ยงมั่นคงถาวร คอยโยกคลอนอยู่เสมอ ทุกขัง เป็นของที่ทนอยู่ได้ลำบาก อนัตตา ไม่ใช่ตัวตนเราเขา เอามาไม่ได้ เอาไปไม่รอด

ตายแล้วย่อมทอดทิ้งเหมือนท่อนไม้และท่อนฟืน หาเป็นสาระแก่นสารมิได้ เมื่อเพ่งพิจารณาด้วยอาการเช่นนี้แล้ว ก็จะเกิดความสลดสังเวชเป็นเหตุจิตสงบตั้งมั่นเป็นสมาธิ

ท่านพ่อลี ธมฺมธโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภัทโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี



"..ไม่มีประโยชน์ ที่จะแสวงหาออกไปนอกตัวเอง
ผลที่สุด ท่านก็ต้องกลับมาเผชิญหน้า
กับสภาวะที่แท้จริง ของตัวท่านเอง
ตรงนี้แหละ ที่ท่านจะเข้าใจธรรมได้....."

หลวงปู่ชา สุภัทโท

 

โอวาทธรรมหลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ
วัดป่าบ้านค้อ ต.เขือน้ำ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี



"อย่าพูดด้วยอัตตาเพื่อข่มขู่ผู้อื่นว่าเขาด้อยกว่าเรา
ใช้คำพูดที่ทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้อื่น
โดยขาดสติความสำนึก
ว่าทุกคนมีความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบเหมือนกัน"

หลวงพ่อทูล ขิปฺปปญฺโญ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สิม พุทธาจาโร
สำนักสงฆ์ถ้ำผาปล่อง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่



"...เป็นธรรมดา ที่สังขารร่างกายของเรา จะต้องเดินไปสู่ความเสื่อมความสลาย แม้จะป้องกันแก้ไขอย่างไร ก็เป็นแต่ยืดเวลาออกไปเท่านั้น ที่จะห้ามไม่ให้แก่ ไม่ให้เจ็บ ไม่ให้ตายเลยนั้นไม่ได้

ฉะนั้น จึงให้มุ่งเอาจิตเป็นสำคัญ คือบำรุงรักษาร่างกายพอประ...มาณ แต่บำรุงรักษาจิตให้มากๆ เป็นการหาสาระจากสิ่งที่ไม่เป็นแก่นสารนั้นๆ ให้มากที่สุดที่จะทำได้

คือให้เร่งรัดบำเพ็ญกุศลเต็มสติกำลัง ทั้งทาน ศีล ภาวนา แม้ร่างกายจะแก่ จะแตก จะตาย ก็ไม่วิตกกังวล เพราะสมบัติดีๆ มีไว้ เตรียมไว้แล้ว ดังนี้ จะไปไหนก็ไม่ต้องกลัว..."

หลวงปู่สิม พุทฺธาจาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ฝั้น อาจาโร
วัดป่าอุดมสมพร จ.สกลนคร



...พุทธะ คือ ผู้รู้ ความรู้นี้ไม่ใช่มืด ไม่ใช่สว่าง
ไม่ใช่แจ้ง ไม่ใช่หลง ความที่มันหลงเราก็รู้อยู่
มืดเราก็รู้อยู่ สว่างเราก็รู้อยู่ สุขมันก็รู้ ทุกข์มันก็รู้ ยังงี้...

หลวงปู่ฝั้น อาจาโร

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จังหวัดเชียงใหม่

"กงจักรอันใหญ่หลวงคือ ความเกิด แก่ เจ็บ ตาย มันกำลังบดเราอยู่ มันเป็นของจริง เราจะมัวไปหอบเอาอันโน้น อันนี้มา มันก็เป็นธรรมเมาเท่านั้นแหละ อารมณ์ก็สัญญานี่แหละ สัญญาไปจำมันมา ใจเรารับมันมา คิดไป คิดมา มันก็เดือดร้อนอีก เวลานี้เรามาทำความพอ อะไร ๆ ก็ให้มันพอ หลงก็พอแล้ว โลภก็พอแล้ว โกรธก็พอแล้ว อันนี้เป็นรากเป็นเง่าของกิเลสตัณหาทั้งหลาย ความพอใจก็เพราะตัณหา ความไม่พอใจก็เพราะตัณหานี่แหละ..."

หลวงปู่แหวน สุจิณโณ

 

โอวาทธรรมท่านพ่อเฟื่อง โชติโก
วัดธรรมสถิต อ.เมือง จ.ระยอง

"เราเกิดมานับอสงไขยไม่ถ้วน ถ้าจะเอากระดูกที่เคยตายเกิดมากองไว้ ก็จะโตกว่าเขาพระสุเมรุ น้ำในแม่น้ำมหาสมุทรน้อยใหญ่ทั้งหลายนะ ก็ยังน้อยกว่าน้ำตาที่เคยหลั่งริน เพราะความทุกข์ทั้งหลายเสียอีก"

ท่านพ่อเฟื่อง โชติโก

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
วัดบูรพาราม อ.ในเมือง อ.เมือง จ.สุรินทร์

“คนในโลกนี้ต้องมีสิ่งที่มี เพื่ออาศัยสิ่งนั้นเป็นอยู่ ส่วนผู้ปฏิบัติธรรมต้องปฏิบัติจนถึงสิ่งที่ไม่มี และอยู่กับสิ่งที่ไม่มี”

หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อ่อน ญาณสิริ
วัดป่านิโครธาราม อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี

“ธรรมชาติของธรรมนั้น ปฏิบัติผู้บำเพ็ญเท่านั้นจึงจะรู้ได้ ครูบาอาจารย์หลายองค์ท่านไม่เคยลดละในการปฏิบัติธรรมเพราะการปฏิบัติธรรมที่เรากระทำอยู่เรื่อยๆ เป็นนิจ โดยไม่หยุดยั้งผลย่อมเกิดขึ้นได้ทุกครั้งไปและจะสืบเนื่องกันไม่ขาคระยะ ตราบเท่าที่เราไม่ทิ้งการปฏิบัติธรรมนั้น เราเป็นฆราวาส ต้องพยายามทำคุณงามความดี ทำทาน รักษาศีล บำเพ็ญภาวนาให้เจริญแล้ว ปัญญาก็ย่อมเกิดตามมาเอง”

หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่อ่อน ญาณสิริ
วัดป่านิโครธาราม อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี

"ปัจจุบันนี้ โลกเราต้องการคนดี โลกต้องการให้อภัย เพราะนั่นเป็นทางแห่งความสันติสุขนะ ต้องให้อภัยทำใจให้กว้างขวาง จึงจะได้ชื่อว่า เธอฟังคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแท้จริง"

หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ