เรื่องเด่น กายคตาสติสูตร 13 วิธี และอานิสงส์ที่พึงหวังได้ 10 ประการ

ผู้หมั่นอบรมภาวนาในกายคตาสตินี้อยู่เนืองๆ
ย่อมครอบงำความยินดียินร้ายเสียได้
ความยินดียินร้ายไม่อาจครอบงำจิตของท่านได้
เป็นผู้อดทนต่ออันตรายที่น่าพรั่นพรึง
อันตรายนั้นครอบงำท่านไม่ได้
มีจิตเข้มแข็งทนทานต่ออารมณ์ยั่วยวนต่างๆ ได้มาก
มีจิตเป็นอิสระจากอารมณ์ที่คนส่วนมากหวั่นไหว
จัดเป็นคุณเครื่องทำให้มีเสรีภาพทางจิตอย่างหนึ่ง
....
เพื่อให้แจ่มแจ้งยิ่งขึ้น
ขอนำข้อความที่พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสไว้ในกายคตาสติสูตร
เฉพาะใจความสำคัญมากล่าวถึง
ดังนี้
๑. เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ วิหารเชตวัน เมืองสาวัตถี ภิกษุมากรูปด้วยกันนั่งสนทนากัน ณ อุปัฏฐานศาลา ว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า กายคตาสติอันบุคคลเจริญแล้วทำให้มากแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก ข้อนี้น่าอัศจรรย์ไม่เคยมีมาก่อน
๒. พระศาสดาเสด็จมา ทรงทราบเรื่องที่ภิกษุทั้งหลายสนทนากันแล้ว ตรัสสอนว่า กายคตาสติอันบุคคลเจริญแล้วทำให้มากแล้ว อย่างไรจึงมีผลมาก มีอานิสงส์มาก ตรัสสอนให้ภิกษุอยู่ในที่สงบแล้ว
(๑) กำหนดลมหายใจเข้าออก ทำนองเดียวกับอานาปานสติ เมื่อจิตสงบดีแล้ว ชื่อว่าเป็นการเจริญกายคตาสติเหมือนกัน
(๒) เมื่อยืน เดิน นั่ง นอน ก็มีสัมปชัญญะรู้ตัวอยู่ทุกขณะ
(๓) ทำความรู้สึกตัวในการก้าวไป ถอยกลับ เหลียวดู ฉัน ดื่ม ถ่ายอุจจาระ ถ่ายปัสสาวะ หลับนอน พูด นิ่ง มีความเพียรสม่ำเสมอ
(๔) พิจารณากายนี้ ทั้งแยกส่วนเป็น ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เป็นต้น ทั้ง ๓๒ ประการ
(๕) พิจารณากายนี้โดยความเป็นธาตุ คือ ดิน น้ำ ไฟ ลม
(๖) พิจารณาซากศพทั้ง ๑๐ ระยะ (ดังกล่าวแล้วในอสุภภาวนา)
(๗) สงัดจากกาม สงัดจากอกุศล เข้าปฐมฌาน มีปีติสุขเกิดแต่วิเวกอยู่ทั่วกาย ไม่มีส่วนใดของกายอันปีติสุข ซึ่งเกิดจากวิเวกจะไม่ถูกต้อง เหมือนได้อาบน้ำ อันน้ำซึมซาบไปทั่วกาย
(๘) เข้าทุติยฌาน-จตุตถฌาน (ในจตุตถฌานนั้น ไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข มีแต่สติอันบริสุทธิ์เพราะอุเบกขาอยู่ เธอนั่งมีจิตบริสุทธิ์ผุดผ่อง แผ่ไปทั่วกายนี้ เหมือนคนนั่งเอาผ้าขาวคลุมตัว ตั้งแต่ศีรษะจรดเท้าถูกปกคลุมด้วยผ้าขาวทั้งหมด แม้อย่างนี้ผู้นั้นก็ชื่อว่าเจริญกายคตาสติ
(๙) ภิกษุเจริญกายคตาสติแล้ว ทำให้มากแล้ว ชื่อว่าย่อมเจริญแล้วทำให้มากแล้ว ซึ่งกุศลธรรมอันเป็นส่วนแห่งวิชชา (วิชฺชาภาคิยา) เปรียบเหมือนบุคคลระลึกถึงน้ำในมหาสมุทร ย่อมได้ชื่อว่าระลึกถึงแม่น้ำสายต่างๆ ที่ไหลลงสู่มหาสมุทรด้วย เพราะรวมอยู่ในมหาสมุทรนั้น
(๑๐) ภิกษุผู้ไม่เจริญกายคตาสติ มารย่อมได้ช่อง ได้โอกาส เปรียบเสมือนบุรุษผู้มีกำลังเหวี่ยงก้อนศิลาที่หนักลงไปในกองดินเปียก ก้อนศิลานั้นย่อมฝังตัวลงไปได้โดยง่าย เหมือนไม้แห้งกรอบสีให้ติดไฟได้ง่าย
(๑๑) ผู้เจริญกายคตาสติดีแล้ว ทำให้มากแล้ว มารย่อมไม่ได้ช่อง ไม่ได้โอกาส ไม่เป็นอารมณ์ของมาร เหมือนบุคคลโยนกลุ่มด้ายเบาๆ ลงบนแผ่นกระดานอันเรียบทำด้วยไม้แก่นล้วน กลุ่มด้ายย่อมไม่ฝังตัวลงไป เปรียบเหมือนไม้สดมียาง อันใครๆ จะนำมาสีให้ติดไฟไม่ได้
(๑๒) ผู้เจริญกายคตาสติดีแล้ว ย่อมเป็นผู้สามารถในธรรมอันสามารถทำให้แจ้งด้วยความรู้ยิ่ง ซึ่งตนน้อมจิตเข้าไปเพื่อรู้ ในเมื่อมีสติเป็นเหตุเป็นบ่อเกิดอยู่ (สติ สติอายตเน)
เปรียบเหมือนสระโบกขรณี ๔ เหลี่ยมตั้งอยู่ในภูมิภาคราบเรียบ เขาพูนคันกั้นน้ำไว้ มีน้ำเต็มเปี่ยมเสมอขอบปาก บุรุษผู้มีกำลังเจาะคันสระโบกขรณีนั้นทางด้านใดๆ น้ำย่อมไหลมาทางนั้นๆ อีกอุปมาหนึ่งเหมือนม้าที่ได้รับมาฝึกดีแล้ว สารถีย่อมขับขี่ไปได้ในทิศทางที่ประสงค์
........
(๑๓) ผู้อบรมกายคตาสติดีแล้ว ย่อมได้อานิสงส์ ๑๐ ประการ คือ
๑. เป็นผู้อดทนต่อความไม่ยินดีและความยินดี คืออดทนต่อความไม่พอใจและความพอใจ : ความไม่พอใจครอบงำไม่ได้ กลับเป็นผู้ครอบงำหรืออยู่เหนือความไม่พอใจเสียเอง
๒. อดทนต่อภัยและความหวาดกลัวได้ ภัยและความหวาดกลัวไม่อาจครอบงำท่าน แต่ท่านกลับครอบงำภัยและความหวาดกลัวเสียเอง
๓. เป็นผู้อดทนต่อหนาว ร้อน หิว กระหาย สัมผัสแห่งเหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์เลื้อยคลาน อดทนต่อคำกล่าวร้าย ใส่ร้าย ต่อทุกขเวทนาแห่งสรีระที่เกิดขึ้น ไม่เป็นความสำราญ ไม่น่าพอใจเหมือนจะคร่าชีวิตไปได้
๔. เป็นผู้ได้ฌาน ๔ โดยไม่ยาก
๕. ย่อมแสดงฤทธิ์ได้เป็นเอนกประการ
๖. ย่อมได้ทิพพโสต ฟังได้ทั้งเสียงทิพย์และเสียงมนุษย์ทั้งใกล้และไกล
๗. สามารถกำหนดรู้จิตของผู้อื่นได้
๘. ระลึกชาติก่อนได้เป็นอันมาก (ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ)
๙. สามารถรู้จุติและอุบัติของสัตว์ทั้งหลาย ว่าเป็นไปตามกรรมอย่างไร (จุตูปปาตญาณ) หรือทิพยจักษุญาณนั่นเอง
๑๐. สามารถได้ญาณอันทำอาสวะให้สิ้นไป (อาสวักขยญาณ) คือญาณในอริยสัจ ๔
นี่คือ อานิสงส์ ๑๐ ประการ ที่บุคคลผู้อบรมแล้วทำให้มากแล้วซึ่งกายคตาสติพึงหวังได้
........
"เพื่อเสรีภาพทางจิต"
ท่านอาจารย์วศิน อินทสระ
เพจอาจารย์วศิน อินทสระ

 

https://web.facebook.com/pratripitaka

 

พระไตรปิฎก http://pratripitaka.com

 

พระไตรปิฎก http://pratripitaka.com

 

พระไตรปิฎก ดอทคอม

 

.https://web.facebook.com/pratripitaka

 

จิตว่างเพราะวางกาย
/ หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

ขอบคุณที่มา https://www.youtube.com/@Dharma_WatPah