0021-เสียขวัญตั้งแต่เห็นผงคลี

ขุมทรัพย์จากพระโอษฐ์
ภาคหนึ่ง ผู้ชี้ขุมทรัพย์
หมวดที่ ๒
ว่าด้วยการไม่สังวร ๑๕ เรื่อง

____________


เสียขวัญตั้งแต่เห็นผงคลี


ภิกษุ ท. ! นักรบอาชีพบางประเภท เพียงแต่เห็นผงคลี

(ฟุ้งขึ้นในกองทัพข้าศึก) ก็ขวัญหนี ครั่นคร้าม หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่

ไม่อาจจะเข้าต่อต้านสงคราม. นักรบอาชีพบางประเภทในกรณีนี้เป็นเช่นนี้

เป็นนักรบอาชีพประเภทแรก มีอยู่ในโลก หาได้ในโลก . . .

ภิกษุ ท. ! นักบวชเปรียบด้วยนักรบอาชีพเช่นนี้ ก็มีอยู่ในหมู่ภิกษุ

หาได้ในหมู่ภิกษุเหมือนกัน. ในกรณีนี้คือ ภิกษุเพียงแต่เห็น “ผงคลี”

ก็ขวัญหนี ครั่นคร้าม หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่ ไม่อาจจะสืบพรหมจรรย์

ต่อไปได้ เปิดเผยถึงความเป็นผู้หมดกำลังใจต่อสิกขา บอกเลิกสิกขา หมุน

กลับคืนไปสู่เพศต่ำแห่งคฤหัสถ์. ข้อว่า “ผงคลี ” สำหรับภิกษุนั้นได้แก่อะไรเล่า ?

ภิกษุ ท. ! ในกรณีนี้คือ ภิกษุได้ฟังข่าวว่า สตรี หรือกุมารี

ในหมู่บ้านหรือนิคมโน้น รูปสวย เป็นขวัญตา เป็นขวัญใจ มี

ผิวพรรณและทรวดทรงงามยิ่งนัก. ภิกษุนั้น เพียงได้ยินข่าวลือเท่านั้น ก็

ระย่อท้อถอย ระทมระทด หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่ ไม่อาจจะสืบ

พรหมจรรย์ต่อไปได้ เปิดเผยถึงความเป็นผู้หมดกำลังใจต่อสิกขา บอกเลิก

สิกขา หมุนกลับคืนไปสู่เพศต่ำแห่งคฤหัสถ์. ความที่ได้ยินข่าวหญิงงามนี้

ได้ในข้อว่า “เห็นผงคลี” สำหรับภิกษุนั้น. ภิกษุ ท. ! เปรียบเหมือนนักรบอาชีพ

ผู้นั้น เพียงแต่เห็นผงคลี (ฟุ้งขึ้นในกองทัพข้าศึก) ก็ขวัญหนี ครั่นคร้าม

หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่ ไม่อาจจะเข้าต่อต้านสงคราม ฉันใด ; ภิกษุ ท. !

เรากล่าวนักบวชนี้ว่า มีนักรบอาชีพชนิดนั้นเป็นคู่เปรียบ ฉันนั้น. ภิกษุ ท. !

นักบวชบางคนในกรณีนี้เป็นเช่นนี้ เป็นนักบวชที่เปรียบด้วยนักรบอาชีพ

ประเภทแรก มีอยู่ในหมู่ภิกษุ หาได้ในหมู่ภิกษุ.

___________________________________

ปญฺจก. อํ. ๒๒/๑๐๐, ๑๐๑/๗๕,

Wunjun Group