โทษภัยของโทสะอันน่ากลัว

เรื่องของโทสะที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเรื่องละเอียดอ่อนมากนะคะ

แม้ในขณะที่เครียด กังวล ขุ่นเคือง หงุดหงิดก็เป็นความติดข้องของจิต ที่เป็นโทสะ (หากไม่ทราบว่า แม้เพียงคิดน้อยใจ คิดเสียใจเครียด กังวล ก็เป็นโทสะอย่างหนึ่ง ก็ยากที่จะรู้ทันโทสะ)

โทสะนั้นเราส่วนใหญ่อาจมักเข้าใจกันว่าเป็นความโมโห ความโกรธ เลือดขึ้นหน้าทำนองนั้น

จริงๆแล้วแค่ความเครียดหงุดหงิด ไม่สบายใจ กังวล เล็กๆน้อยก็เป็นโทสะแล้ว คือเป็นโทสะมูลจิต (อกุศลจิต สะสมในจิตทีละเล็กละน้อย)เพราะจิตมีสภาพสะสมได้ เมื่อสะสมสภาพโทสะละเอียดบ่อยๆก็จะสะสมได้เป็นโทสะที่กลายเป็น อกุศลกรรม(การกระทำมีเจตนาฝ่ายอกุศลมีผลเต็มที่เพราะมีเจตนาให้กระทำ)

โทษของโทสะที่สะสมในจิต(อกุศลจิต)จนผลิออกมาเป็นโทสะที่แสดงออกมาเต็มที่เป็นอกุศลกรรมนั้น

มีดังนี้


1.... ย่อมเป็นผู้มีผิวพรรณทราม.....

ตัวอย่างเช่น เป็นสิวง่าย มีผื่นคันผิวหยาบกระด้าง หม่นหมอง ฯลฯ

สังเกตคนที่เครียดมากๆ กังวลมากๆคือทำในใจบ่อยๆจนเป็นนิสัย

ไม่นานผิวพรรณจะทรามลงในลักษณะต่างๆขึ้นอยู่กับความมากน้อยของ โทสะ และเมตตา(ธรรมที่ตรงกันข้ามกัน)ตกแต่งกันไปตามสภาพกรรม

เวลาเครียดๆนี่ ถือว่าขาดเมตตาต่อตนเองนะคะเพราะมีโมหะด้วย คือความไม่รู้ตามจริง จึงเผลอคิดเครียดเรื่อยๆ ความเครียดจะสะสมให้กระทำรุนแรงออกมาได้ เช่น วีนใส่คนอื่น หรือกล่าวถ้อยคำผรุสวาท เสียดสีฉุดกระชากผลักผู้อื่น ใช้สายตาทำร้ายใจผู้อื่น กิริยาสะบัดสะบิ้งจนผู้อื่นระอาเป็นต้น


2. ....ย่อมนอนเป็นทุกข์....
คนที่ไม่ได้ไปแสดงอาการโมโหกับใครก็มีสิทธิ์นอนเป็นทุกข์ได้ เพราะความเครียดกังวลใจ น้อยใจ ไม่สบายใจนั้นเป็นโทสะมูลจิต คืออกุศลจิตที่เป็นโทสะ อย่างละเอียดย่อมสะสมกลายเป็นความโกรธคับแค้นใจอย่างหยาบที่แสดงออกมาทางกายและวาจาได้ในที่สุด
นอนเป็นทุกข์ นอนไม่ค่อยจะหลับบ้างก็เอามือก่ายหน้าผาก จนเลือดไปค้างอยู่ตรงหน้าผากเพราะแรงกดทับก็มีทำให้หน้าผากหมองคล้ำ ผิดโหงวเฮ้งไปอีก ผิวพรรณทรามตรงตามผลในข้อ1ไปด้วย
ฝันก็ฝันร้าย เพราะโทสะรกจิต เอาเก็บไปฝันได้ตื่นมาเอาเรื่องในฝันไปขบคิดไม่สบายใจอีกก็มี
นี่คือนอนเป็นทุกข์


3.ย่อมเห็นเรื่องไร้สาระเป็นสาระเรื่องสาระเป็นไร้สาระ

สังเกตจากคนที่เครียด(โทสะอย่างละเอียด)
ที่วนๆอยู่ในหัวของพวกเค้านั้นก็ไร้สาระแต่เค้าคิดว่าเป็นสาระที่ต้องคิด จึงหมุนๆวนๆอยู่อย่างนั้น
ไม่นานก็บ้าประสาทเสียบ้าง กลายเป็นคนขี้วีนบ้าง ร้องไห้โหยหวนบ้าง แล้วก็กลับคิดว่าที่วีนออกมา ร้องไห้ออกมา โต้ตอบออกมา คือสาระที่ต้องกระทำ คิดว่าถูกแล้วที่ได้ระบายเต็มที่
หารู้ไม่ว่าได้ก่อกรรมทางกายโดยสมบูรณ์แล้ว

การที่เห็นว่าสิ่งไร้สาระเป็นสาระแบบนี้คือหนทางแห่งความฉิบหาย เพราะ เห็นผิดเสียแล้ว ย่อมเกิดทิฏฐิมานะว่า ทำถูกต้องแล้วเหตุนี้จึงทำให้เกิดทุกข์ตลอดกาล

4.ย่อมเสียทรัพย์ได้โดยง่าย...

แม้จะมีโภคะที่ตนหามาได้ด้วยความขยันขันแข็งสั่งสมได้ด้วยกำลังแขนอาบเหงื่อต่างน้ำ เป็นของชอบธรรม ได้มาโดยธรรมแต่เพราะอำนาจโทสะนั้น ทำให้ขาดสติ มีเหตุอันให้เสียทรัพย์ได้โดยง่ายบ้างถูกโจรขโมยไป บ้างถูกภัยธรรมชาติ บ้างถูกทางการริบทรัพย์ไป
ข้อนี้ให้ระวังสำหรับคนที่หาทรัพย์มาอย่างเหนื่อยยาก อุตส่าห์ทำบุญทำทานก็แล้วแต่หากไม่ระงับโทสะก็จะเสียทรัพย์ได้โดยง่าย...
แม้ว่าผลบุญจะทำให้หาทรัพย์มาได้โดยง่ายก็ตาม...
(แบบพวกคนรวยบางท่านที่ได้เงินมาง่ายๆแต่ใช้หมดเร็วแบบไฟไหม้ฟาง บ้างโดนยึดทรัพย์ก็มี บางท่านของหายบ่อยของพังอยู่เนืองนิจเพราะฤทธิ์ของไฟโทสะที่เคยไปเผาใจของคนอื่น)

ผลกรรมที่จะเสียทรัพย์เพราะโทสะนี้มักเกิดพร้อมกับ ผลกรรมของการผิดศีลข้อ2ด้วย
ถ้าเกิดพร้อมศีลข้อ2 ก็จะรุนแรงมากบางคน ฐานะยากจนแล้วยังไฟไหม้บ้านอีกคือกรรมนั้นรุนแรงมาก...



5.ย่อมไม่มีมิตรแท้หรือมิตรแท้เริ่มตีตัวออกห่างเลิกคบ

แน่นอนว่าคนที่ขี้วีน ขี้โกรธอยู่เนืองนิจไม่มีใครอยากจะอดทนให้นัก

เพราะนอกจากไฟโทสะจะเผาใจผู้มีโทสะแล้วถ้าบันดาลโทสะออกมาทางกายวาจา สายตา ท่าทางแล้วก็เหมือนไปเผาใจคนใกล้ตัวด้วย

บางคนต้องเลิกคบกันเพราะทนอารมณ์ฉุนเฉียวของกันและกันไม่ไหว
...ทนกิริยาหงุดหงิดของกันและกันไม่ไหว...

เมตตาคือหลักธรรมที่ทำให้เป็นที่รักแก่มิตรเป็นที่รักของสรรพสัตว์ทั้งหลาย แต่หากเป็นคนมีโทสะอยู่เนืองนิจแม้แต่สัตว์เลี้ยงยังไม่ค่อยอยากอยู่ใกล้เลย



6.ย่อมประพฤติทุจริตทั้งกายวาจาใจได้โดยง่าย...
เมื่อตายไปก็จะไปภพที่ไม่ดีเช่น นรก เป็นต้น....

คนมักโกรธ ซึ่งมีโทสะในใจบ่อยๆ อาจกังวลไม่สบายใจนานๆจะสะสมจนกระทำออกทางกายแบบไม่สุจริตได้ เช่น สะสมจนมีพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรงต่อคนใกล้ชิด เช่นผู้มีพระคุณ เป็นบาปมหันต์ให้รีบขอขมาลาโทษผู้มีพระคุณ เพื่อปรับจิตที่มีโทสะนั้น ให้อ่อนโยนลง

เพราะหากจิตสุดท้ายก่อนตาย มีอารมณ์แค้นเคือง ขุ่นเคืองก็อาจนำพาไปสู่ภพนรกได้โดยง่าย


ฝึกดูจิตดูใจไว้มากๆนะคะ
เรายังเป็นปุถุชนที่ยังไม่หมดกิเลสยังเกิดโทสะในใจอยู่เสมอๆ
แต่เราเลี่ยงที่จะไม่กระทำกรรมที่เบียดเบียนผู้อื่นได้

เริ่มที่เจริญพรหมวิหาร4 หรือนึกเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา นั่นเองก็พอจะระงับโทสะในใจลึกๆได้บ้างเพื่อจะได้ไม่สะสมจนกระทำออกมาเป็นกรรมหนัก
(เช่น ฆ่าฟันกันง่ายๆดังที่เห็นกันอยู่บ่อยๆตามหน้าหนังสือพิมพ์)
วิธีระงับราคะ โทสะโมหะ

ปัญหา ทำอย่างไรจึงจะไม่เกิด ราคะ โทสะ โมหะเมื่อได้สัมผัสกับอารมณ์ต่าง ๆ ?

พุทธดำรัสตอบ

 

กุศลผลบุญใด ๆ ก็ตามที่ข้าพเจ้าได้ทำมาแล้ว ตั้งแต่ต้นจนถึงปัจจุบันนี้ ข้าพเจ้าขออุทิศให้<O</O​

​

 

จะพยายามสำรวมระวังรักษากาย วาจา ใจค่ะ

ขออนุโมทนา....