"เครื่องมือพิสูจน์ใจ" (หลวงตามหาบัวฯ)

.
"เครื่องมือพิสูจน์ใจ"

" .. เมื่ออยากทราบความจริงจากใจ จำต้องมีเครื่องมือพิสูจน์ เครื่องมือพิสูจน์ใจได้แก่ธรรมเท่านั้น
นอกนั้นไม่มีสิ่งใดจะสามารถพิสูจน์ได้ การภาวนาเป็นการพิสูจน์ใจโดยตรง

ผู้มีสติดีมีความเพียรมาก มีทางพิสูจน์ความจริงของใจให้เห็นชัดเจนได้เร็วยิ่งขึ้นผิดธรรมดา คำว่าเครื่อง
มือคือธรรมนั้น โปรดทราบว่า ส่วนใหญ่คือ สติปัฏฐาน ๔ และสัจธรรม ๔ เป็นต้น

ส่วนย่อยแต่จำเป็นทั้งในขั้นเริ่มแรกและขั้นต่อไป ได้แก่ อานาปานสติ หรือพุทโธ เป็นต้น เป็นบท ๆ ไป
ที่ผู้ภาวนานำมากำกับใจแต่ละบทละบาท เรียกว่าเครื่องมือพิสูจน์ใจทั้งสิ้น

เมื่อใจพร้อมกับเครื่องมือคือธรรมบทต่าง ๆ ได้รวมกันเข้าเป็นคำภาวนา มีสติเป็นผู้ควบคุมให้ระลึกรู้อยู่กับลมหายใจ
หรือธรรมบทใดก็ตามโดยสม่ำเสมอ ไม่ให้จิตเผลอออกไปสู่อารมณ์ภายนอก

ไม่นานกระแสของใจที่เคยสร้างอยู่กับอารมณ์ต่าง ๆ จะค่อยรวมตัวเข้ามาสู่จุดเดียว คือที่กำลังทำงานโดยเฉพาะ
ได้แก่คำภาวนา ความรู้จะค่อย ๆ เด่นขึ้นในจุดนั้นและแสดงผลเป็นความสงบสุขขึ้นมาให้รู้เห็นได้อย่างชัดเจน .. "

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
๒๐ กรกฎาคม ๒๕๑๔