สนุก สุข เศร้า ของเหล่าช้างไทยใน"สถาบันคชบาลแห่งชาติ"

<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=center border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=350 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=350> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>ควาญนำบรรดาช้างนักแสดงร่วมกันอาบน้ำก่อนเริ่มการแสดง</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE> "ช้าง ช้าง ช้าง ช้าง ช้าง น้องเคยเห็นช้างรึเปล่า ช้างมันตัวโตไม่เบา จมูกยาวๆเรียกว่างวง มีเขี้ยวใต้งวงเรียกว่างา มีหูมีตาหางยาว"

แม้ว่าเพลง "ช้าง" จะเป็นเพลงฮิตเก่าแก่เมื่อหลายสิบปีก่อน แต่เชื่อว่าหลายๆคนคงรู้จักเพลงนี้กันเป็นอย่างดี เพราะช้างนับเป็นสัตว์ที่ผูกพันกับวิถีชีวิตคนไทยมาช้านาน
ปัจจุบันแม้ว่าสถานการณ์ของช้างไทยจะอยู่ในภาวะที่ไม่สู้ดี แต่กระนั้นก็มีหลายหน่วยงานที่พยายามจะช่วยเหลือช้างและควาญช้างให้อยู่คู่กับสังคมไทยไปอีกนานเท่านาน โดยหนึ่งในนั้นก็คือสถาบันคชบาลแห่งชาติ (ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย) อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง ที่อยู่ในการดูแลขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ (ออป.) ที่ดำเนินการอนุรักษ์และช่วยเหลือช้างกับควาญในหลายรูปแบบ

</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=right border=0><TBODY><TR><TD width=5></TD><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=300 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=300> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>ช้างวาดรูป อีก 1 ความสามารถของช้างไทย</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE> สำหรับหนึ่งในกิจกรรมหลักของการอนุรักษ์ช้างที่สถาบันคชบาลฯก็คือการนำช้างมาเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว ที่มีกิจกรรมยอดนิยม คือการแสดงความสามารถสารพัดอย่างของช้างที่สถาบันคชบาลฯแห่งนี้ ซึ่งการแสดงจะเริ่มต้นจาก ขบวนช้างทั้งตัวโตและตัวเล็กพากันทยอยเดินแถวออกมาต้อนรับผู้ชมทั้งชาวไทยและต่างชาติที่มารอชมในแต่ละวัน

หลังจากนั้นควาญจะพาช้างไปอาบน้ำประมาณ 10 นาที (ในแต่ละวันจะมีการอาบน้ำช้างเพียงครั้งเดียว) ซึ่งนี่คืออีกหนึ่งไฮไลท์ที่เรียกความสนใจให้กับนักท่องเที่ยวได้ไม่น้อย โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่ควาญลงมือขัดสีฉวีวรรณช้างในน้ำ และช่วงที่ช้างบางตัวใช้งวงพ่นน้ำเล่นกันเหมือนเด็กๆจนน้ำฟุ้งกระจายเป็นฝอย

เมื่ออาบน้ำเสร็จช้างจะเดินเข้าสู่ลานแสดง โดยมีเสียงหวานๆของผู้บรรยายกล่าวต้อนรับผู้มาเยือน พร้อมอธิบายว่าการแสดงในวันนี้นอกเหนือจะเป็นความน่ารักและแสนรู้ของช้างแล้ว ยังจะมีการสาธิตให้ดูศิลปะการทำไม้ในขั้นตอนต่างๆของการฝึกช้างทำไม้ในอดีตก่อนที่ประเทศไทยของเราจะปิดป่าเพื่อรักษาป่าไม้ แต่ในขณะเดียวกันก็ส่งผลให้มีช้างจำนวนมากต้องตกงานและตกระกำลำบากต่างๆนาๆ อันเป็นที่มาของการช่วยเหลือช้างในวันนี้

</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=left border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=250 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=250> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>ช้างลูกแก้วกำลังนำทีมเคารพธงชาติเปิดการแสดง</TD></TR></TBODY></TABLE></TD><TD width=5></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE> หลังจากนั้นลูกแก้วช้างเชือกเล็กๆจะเปิดการแสดงด้วยการนั่งสวัสดีทักทายผู้ชม ก่อนที่จะชักธงชาติขึ้นสู่ยอดเสา แล้วการแสดงชุดต่างๆก็ทยอยออกมาเป็นชุดๆ ไม่ว่าจะเป็นการแนะนำตัวของช้างแต่ละเชือก การเดินเรียงแถวแล้วใช้งาแทนมือจับหางของช้างเชือกที่อยู่ข้างหน้า

ต่อมาจะเป็นการสาธิตการชักลากไม้ คล้ายๆกับหน้าที่ของช้างตอนอยู่ในป่าเมื่อในอดีตที่ประเทศไทยังเปิดป่าให้มีการทำสัมปทานป่าไม้ได้ ทำให้การชักลากไม้ การขนไม้ในป่าใหญ่ทำได้ลำบาก จำต้องใช้แรงงานมหาศาลของเหล่าช้างมาช่วย ต่อมาเมื่อป่าปิด ช้างสัตว์แสนรู้และอยู่เคียงคู่กับประวัติศาสตร์ไทยมาทุกยุคทุกสมัยต้องเปลี่ยนบทบาท การแสดงในวันนี้จึงเป็นการจำลอง "งานช้าง" มาให้ดู นอกเหนือจากนั้นยังมีการแสดงความน่ารักของช้างในเวลาที่ "พี่ควาญช้าง" ไม่อยู่แล้ว "น้องช้าง" เกิดหิวน้ำ ก็สามารถเปิด-ปิดก๊อกน้ำได้ด้วยตัวเอง

และที่ถือเป็นอีกหนึ่งไฮไลท์ของการแสดงช้างก็คือ "วงดนตรีช้าง" ที่บรรดาช้างส่วนหนึ่งในสถาบันคชบาลฯจะออกมาเล่นอังกะลุงเพลงช้าง (เพลงของตัวเอง) ให้ผู้ชมฟังอย่างน่าฟังน่าชม โดยมีผู้บรรยายทำหน้าที่ร้องเพลงประกอบ และเมื่อเสร็จแล้วจึงเป็นการวาดรูปของช้างที่สวยงามจนคนต้องทึ่ง ที่น่าสังเกตคือช้างที่อาศัยอยู่ในศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยนี้ ดูจะมีอารมณ์ดีและไม่หงุดหงิดง่าย แถมเวลาตอนสุดท้ายที่เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้ให้อาหารช้างซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นกล้วยน้ำว้าหรืออ้อย

</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=center border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=300 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=300> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>พังคำน้อย กำลังกินอาหารด้วยความยากลำบากเนื่องจากงวงขาด</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE> นอกจากการแสดงช้างแล้วในสถาบันคชบาลฯแห่งนี้ยังมีกิจกรรมที่มนุษย์สามารถทำร่วมกับช้างอีกหลายกิจกรรม อาทิ โรงเรียนควาญช้างและลูกช้าง ซึ่งเป็นสถานที่รับฝึกสอนบุคคลที่สนใจเข้าเรียนเพื่อฝึกเป็นควาญช้าง (สมัครเล่น) โดยมีครูควาญช้างอาวุโสและประสบการณ์สูงเป็นผู้ถ่ายทอดวิชา และยังมีการฝึกสอนลูกช้างเพื่อใช้งานเรียนรู้การใช้คำสั่งต่าง ๆ นับเป็นโรงเรียนควาญช้าง-ลูกช้างแห่งแรกในโลก นอกจากนี้ก็ยังมีกิจกรรมนั่งช้างชมธรรมชาติที่นับเป็นอีกหนึ่งในกิจกรรมที่นักท่องเที่ยวให้ความสนใจเป็นจำนวนมาก

สำหรับสิ่งที่น่าสนใจอีกจุดหนึ่งในสถาบันคชบาลฯก็คือ

 

.... แสดงความเสียใจกับ 2 เชือกที่ล้มไปเมื่อวานนี้เพราะอาการเจ็บป่วยเกินเยียวยาครับ

 

เราเคยแล้วล่ะตา ที่เชียงใหม่ครั้งนึงแล้วก็
เขาเขียวอีกครั้งนึง สนุกดี หวิว หวิวเลยล่ะ
เวลาเค้าเดินลงเขานะ ใจเต้นตุ๊บๆ เลยล่ะ
แต่ก็สนุกดี ตัวโต ๆ ใจดี ใจดี ไม่ค่อยน่ากลัว