สติต้องเจริญ ต้องทำให้มาก ต้องทำให้เกิดขึ้นที่จิต สติเกิดขึ้นเองไม่ได้

● สติแบบที่คนในโลกเข้าใจ ...ระลึกรู้เรื่องอะไร(อารมณ์)ขึ้นมา ก็เรียกว่า มีสติ
รู้แล้วยึด(อารมณ์) ปรุงแต่งไปตามเรื่อง(อารมณ์)ที่ระลึกรู้ขึ้นมา
เป็นกระบวนการเกิดของขันธ์ ๕ ตลอดเวลา ไม่ได้เป็นไปเพื่อความพ้นทุกข์
เพราะเมื่อขันธ์ ๕ แปรปรวนไป
จิตก็แปรปรวนตามขันธ์ ๕ ที่แปรปรวนไป

สติแบบที่เข้าใจนี้ มีในคนทุกคน ทุกชาติ ทุกศาสนา


● สติแบบที่พระพุทธองค์ทรงสอน = สัมมาสติ ต่างจากสติแบบที่คนในโลกเข้าใจ
เพราะสัมมาสติ เป็นมรรคจิต เป็นทางเดินของจิตเพื่อความพ้นทุกข์

สัมมาสติ คือ ระลึกรู้อยู่ที่ฐานที่ตั้งสติอย่างต่อเนื่อง( สติปัฏฐาน)
จนจิตสงบตั้งมั่นเป็นสมาธิ ไม่ซัดส่ายไปตามอารมณ์ต่างๆที่เข้ามาปรุงแต่งจิต
เป็นกระบวนการยับยั้งการเกิดของขันธ์ ๕ ที่จิต เป็นไปเพื่อความพ้นทุกข์
เพราะเมื่อขันธ์ ๕ แปรปรวนไป
จิตก็ไม่แปรปรวนตามขันธ์ ๕ ที่แปรปรวนไป

(smile)

 

● พระพุทธองค์ตรัสว่า

☞ จำเ้พาะในธรรมวินัยนี้(ศาสนาพุทธ)เท่านั้น ที่มีอริยมรรคมีองค์ ๘

☞ สัมมาสติ อยู่ในองค์อริยมรรค ๘

☞ ในธัมมจักกัปปวัตนสูตร ทรงแสดงกิจที่พึงทำในอริยสัจ ๔ คือ
ทุกข์ เป็นปริญเญยยะ ควรกำหนดรู้
สมุทัย เป็นปหาตัพพะ ควรละ
นิโรธ เป็นสัจฉิกาตัพพะ ควรกระทำให้แจ้ง
มรรค เป็นภาเวตัพพะ ควรเจริญ

เพราะฉะนั้น สัมมาสติ คือ สติในองค์มรรค เกิดขึ้นเองไม่ได้
ต้องเจริญ ต้องทำให้มาก ต้องทำให้เกิดขึ้นที่จิต

นั่นคือ ต้องปฏิบัติอริยมรรค ๘ หรือสติปัฏฐาน ๔ ตามเสด็จเท่านั้นจึงจะเกิดสัมมาสติ

(smile)

 

● การปฏิบัติอริยมรรค ๘ หรือ การปฏิบัติสติปัฏฐาน ๔ คืออย่างเดียวกัน
เป็นการปฏิบัติทางจิต เป็นทางเดินของจิต
เป็นทางเดียวเท่านั้นที่จะนำจิตให้พ้นจากทุกข์ได้

ดังมีพระพุทธพจน์รับรองไว้ดังนี้

☞ คาถาธรรมบท มรรควรรค (มรรค ๘)

ทางนี้เท่านั้นเพื่อความหมดจดแห่งทัศนะ ทางอื่นไม่มี
เพราะเหตุนั้นท่านทั้งหลายจงดำเนินไปตามทางนี้แหละ
เพราะทางนี้เป็นที่ยังมารและเสนามารให้หลง
ด้วยว่าท่านทั้งหลายดำเนินไปตามทางนี้แล้ว จักทำที่สุดแห่งทุกข์ได้

☞ มหาสติปัฏฐานสูตร (สติปัฏฐาน ๔)

ดูกรภิกษุทั้งหลาย หนทางนี้เป็นที่ไปอันเอก เพื่อความบริสุทธิ์ของเหล่าสัตว์
เพื่อล่วงความโศกและปริเทวะ เพื่อความดับสูญแห่งทุกข์และโทมนัส
เพื่อบรรลุธรรมที่ถูกต้อง เพื่อทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพาน
หนทางนี้ คือ สติปัฏฐาน ๔ ประการ ฯ

(smile)

 

● การเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ นั่นเอง

บรรพะแรกในการเจริญสติปัฏฐาน ดังแสดงไว้ในมหาสติปัฏฐานสูตร
นั่งคู้บัลลังก์ ตั้งกายตรง ดำรงสติไว้เฉพาะหน้า เธอมีสติหายใจออก มีสติหายใจเข้า...ฯลฯ...

ขั้นตอนเริ่มแรกของการเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ
ต้องเริ่มต้นด้วยการปฏิบัติสมาธิ(นั่งสมาธิ) เจริญฌาน ๔ (สัมมาสมาธิ)
ให้จิตมีสติระลึกรู้อยู่ที่ฐานที่ตั้งสติ(สติปัฏฐาน๔ = สัมมาสติ) ไม่แส่ส่ายออกไปหาอารมณ์
โดยอาศัยความเพียรประคองจิตให้อยู่ที่ฐานที่ตั้งสติ(สัมมาวายามะ)จนจิตสงบตั้งมั่นเป็นสมาธิ

เมื่อจิตสงบตั้งมั่นเป็นสมาธิ(จิตตั้งมั่นชอบ) ไม่แส่ส่ายออกไปหาอารมณ์แล้ว
ก็ย่อมได้ศึกษารู้จักอารมณ์ตามความเป็นจริง
เกิดญาณรู้ตามความเป็นจริง (ปัญญา) คือ รู้อริยสัจ ๔ (สัมมาทิฐิ)
และเกิดพลังปัญญาปล่อยวางความยึดถืออารมณ์ต่างๆออกไปจากจิตได้ตามลำดับ (สัมมาสังกัปปะ)

อนึ่ง ในการเจริญฌาน ๔ (สัมมาสมาธิ) นั้น จิตจะบรรลุปฐมฌานได้
ต้องสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม (สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ = ศีล)ด้วย

ครบ อริยมรรคมีองค์ ๘ หรือ ศีล สมาธิ ปัญญา

ดังนั้นจึงกล่าวว่า การเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ นั่นเอง

เป็นวิธีปฏิบัติทางจิตเพื่อให้จิตพ้นจากทุกข์
เป็นภาเวตัพพะ ต้องเจริญ ต้องทำให้มาก ต้องทำให้เกิดขึ้นที่จิต
เกิดเองไม่ได้

(smile)

 

● การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

เมื่อฝึกเจริญสติปัฏฐาน โดยการหลับตานั่งสมาธิ จนชำนาญแล้ว
หรือก็คือ พิจารณากายในกาย...เวทนาในเวทนา...จิตในจิต..ธรรมในธรรม...เป็นภายใน

จากนั้น เมื่อออกจากสมาธิมาประกอบกิจกรรมการงานในชีวิตประจำวัน
เราก็ใช้ความชำนาญที่ฝึกปล่อยวางอารมณ์ ตอนนั่งสมาธินั้น
มาใช้ปล่อยวางอารมณ์ต่างๆที่เข้ามากระทบทางตา หู จมูก ลิ้น กาย
อันเป็นการพิจารณากายในกาย...เวทนาในเวทนา...จิตในจิต..ธรรมในธรรม...เป็นภายนอกนั่นเอง


● สรุป
สติ(สัมมาสติ) เป็นองค์มรรค ต้องเจริญ ต้องทำให้มาก ต้องทำให้เกิดขึ้นที่จิต
สติเกิดขึ้นเองไม่ได้

(smile)

 

เจริญสติทุกอริยาบถ
กราบอนุโมทนา สาธุ สาธุ สาธุ ค่ะ

 

สติจำเป็นในที่ทุกสถาน ในกาลทุกเมื่อ ...
ทำให้มาก เจริญให้มาก ..



รู้โทษรู้ละชั่ว ........ ..หม่นหมอง สติมี
รู้รักษาตนครอง ........ความดี สติเลิศ
รู้ผ่องใสจรด ............วางกาย สติมหา
รู้เครื่องดำเนินนี้ .........ตราบสู่ นิพพาน

 

อ้างอิง คุณธรรมะสวนัง
การปฏิบัติอริยมรรค ๘ หรือ การปฏิบัติสติปัฏฐาน ๔ คืออย่างเดียวกัน
เป็นการปฏิบัติทางจิต เป็นทางเดินของจิต
เป็นทางเดียวเท่านั้นที่จะนำจิตให้พ้นจากทุกข์ได้

___


ทุกที บอกสัมมาสมาธิ
วันนี้ ทำไมมาแปลก


*

 

อ้างอิงจากคคหที่ ๔

● การเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ นั่นเอง

บรรพะแรกในการเจริญสติปัฏฐาน ดังแสดงไว้ในมหาสติปัฏฐานสูตร
นั่งคู้บัลลังก์ ตั้งกายตรง ดำรงสติไว้เฉพาะหน้า เธอมีสติหายใจออก มีสติหายใจเข้า...ฯลฯ...

ขั้นตอนเริ่มแรกของการเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ
ต้องเริ่มต้นด้วยการปฏิบัติสมาธิ(นั่งสมาธิ) เจริญฌาน ๔ (สัมมาสมาธิ)
ให้จิตมีสติระลึกรู้อยู่ที่ฐานที่ตั้งสติ(สติปัฏฐาน๔ = สัมมาสติ) ไม่แส่ส่ายออกไปหาอารมณ์
โดยอาศัยความเพียรประคองจิตให้อยู่ที่ฐานที่ตั้งสติ(สัมมาวายามะ)จนจิตสงบตั้งมั่นเป็นสมาธิ

เมื่อจิตสงบตั้งมั่นเป็นสมาธิ(จิตตั้งมั่นชอบ) ไม่แส่ส่ายออกไปหาอารมณ์แล้ว
ก็ย่อมได้ศึกษารู้จักอารมณ์ตามความเป็นจริง
เกิดญาณรู้ตามความเป็นจริง (ปัญญา) คือ รู้อริยสัจ ๔ (สัมมาทิฐิ)
และเกิดพลังปัญญาปล่อยวางความยึดถืออารมณ์ต่างๆออกไปจากจิตได้ตามลำดับ (สัมมาสังกัปปะ)

อนึ่ง ในการเจริญฌาน ๔ (สัมมาสมาธิ) นั้น จิตจะบรรลุปฐมฌานได้
ต้องสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม (สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ = ศีล)ด้วย

ครบ อริยมรรคมีองค์ ๘ หรือ ศีล สมาธิ ปัญญา

ดังนั้นจึงกล่าวว่า การเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ นั่นเอง

เป็นวิธีปฏิบัติทางจิตเพื่อให้จิตพ้นจากทุกข์
เป็นภาเวตัพพะ ต้องเจริญ ต้องทำให้มาก ต้องทำให้เกิดขึ้นที่จิต
เกิดเองไม่ได้

(smile)

 

อ้อ..
ขั้นตอนเริ่มแรกของการเจริญสติปัฏฐาน ๔ ก็คือ
ต้องเริ่มต้นด้วยการปฏิบัติสมาธิ(นั่งสมาธิ) เจริญฌาน ๔ (สัมมาสมาธิ)

แสดงว่ายังเป็นดังเดิม เหอๆๆ
หวังว่าจะได้ฌานสี่ในเร็ววันนะคุณธรรมะสวนัง
แค่เริ่ม ก็ไม่หมูแล้ว

:boo:

 

ก็ปล่อยเขาไป นะ ผมว่า

พวกนี้ พวกที่เน้นว่า เจริญฌาณ4 ตะพึดตะพือนี่ หากพวก
นี้พิจารณาอุปทานขันธ์ผิดหลักไปนิดเดียวนะ จะเป็นประโยชน์
ต่อศาสนาพุทธสมัยพระศรีอารย์มาก

เพราะพวกนี้ จะยังไม่มาเกิด ศาสนาของพระศรีอารย์ที่ว่าจะไม่
ปรากฏพวก มิจฉาทิฏฐิ เลยนี่ สงสัยจะมีเหตุปัจจัยแบบนี้ อย่างนี้

 

เมื่อทำสมาธิถึงระดับหนึ่ง ผู้ปฏิบัติจะรู้สึกว่าจิตตั้งมั่น สงบสุข และไม่ไหวตามอารมณ์ที่เข้ามาปรุงแต่งจิต

และัเมื่ออารมณ์เข้ามาได้ ทำให้จิตตนเองหวั่นไหวสูญเสียความตั้งมั่น ก็ยกจิตกลับสู่ฐาน เพือให้จิตสงบดังเดิม

ผู้ปฏิบัติจะรู้ว่าอารมณ์ภายนอกนั้นไม่เที่ยง แปรปรวนไปมาอยู่เสมอ คิดว่าไม่ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งใดใดแล้ว

แต่ตนเองลืมไปว่า ยังมีความยึดมั่นบางอย่างไม่เสื่อมคลาย นั่นคือตนเอง และยิ่งจะทำสมาธิให้สูงๆขึ้นไป

รวมทั้งคิดว่าตนเองสามารถบังคับจิตตนให้สงบ สุข ได้ดั่งใจต้องการ

เป็นการใช้สัมมาสมาธิ แต่ละเลยการรู้เห็นตามความจริง แนวนี้ไม่ต่างจากฤาษีชีไพรนอกศาสนาเลย


วันหนึ่งข้างหน้าในอนาคตอันไกลโพ้น......เมื่อสติสมบูรณ์พร้อมที่จะเป็นพระปัจเจกแล้ว

ท่านจะรู้สึกทีละน้อยว่า... บางครั้งเราบังคับจิตไม่ได้ดั่งคิด บางวันทำสมาธิได้ดี บางวันทำได้ไม่ดี

จะค่อยๆละคลายความถือมั่นในตัวตนทีละน้อยทีละน้อย...จนกระทั่ง...เห็นธรรม..

 

ท่านละเลย...แนววัดป่าของบรมครูหลวงปู่มั่น...ภูริทัต ที่นำกำลังสมาธิมาพิจารณาร่างกาย ผม ขน ฟัน เล็บ ให้เห็นว่าเป็นสิ่งของไม่เที่ยงแท้

พิจารณาร่างกายให้จิตยอมรับว่า เป็นสิ่งของเน่าเหม็น และถึงเวลาก็เสื่อมสลายไป อันเป็นอุบายให้จิต คลายการยึดถือร่างกาย ปล่อยวางเข้าไปในจิต

ต่อจากนั้น...ปล่อยวางสมาธิ ไม่กอดหวงแหนสมาธิเหมือนเดิมแล้วปล่อยให้จิตเห็นความเป็นจริง

ว่าการเกิดอารมณ์เป็นอย่างไร มีต้นตอมาจากอะไร โดยปราศจากการบังคับ เรียกว่า " การรู้เห็นตามความจริง "

สมาธิเป็นเพียงส่วนหนึ่งในอีกหลายๆส่วน ไม่ได้สำคัญเหมือนเมื่อก่อนแล้ว สำหรับในชั้นนี้

กรรมฐานมีหลายแนวทาง บางคนทำได้แบบไหน ก็ทำไป ทำเพื่อให้เข้าไปสู่ใจและคลายความยึดมั่นถือมั่น

บางคนที่ทำได้แบบท่าน...ก็ทำไปส่วนของตนเอง แต่หากยืนยันและเผยแพร่ว่า ทางของท่านเป็นทางเดียวที่ถูกต้อง ก็ไม่ควร

เพราะบางคนที่มีวาสนาบารมีหรือผู้เริ่มต้น อาจจะท้อถอยในการทำสมาธิให้ถึงณานตามท่่านสอนได้

ขออภัย...ที่แย้งมา

 

เห็นด้วยครับ เพราะในช่วงไม่มีพระพุทธเจ้า
ฤาษีชีไพรก็สอนการทำสมาธิกันอยู่แล้ว
แต่ไม่มีใครหลุดพ้นจากวัฏฏสงสารได้

ต้องรอพระพุทธเจ้ามาตรัสรู้ เพื่อโปรดหมู่สัตว์
ของดีมีอยู่ คำสอนที่ถูกต้องก็มีอยู่ นะครับ

 

เมื่อฝึกเจริญกรรมฐาน ปล่อยวางร่างกายจนเข้าไปถึงในจิตแล้ว จะเห็นบางสิ่งไหวไป ไหวมา ไม่เที่ยงแท้ตลอดเวลา ทั้งเวทนา จิต ความคิด อารมณ์

นั่นคือเห็นสติปัฐฐานแล้ว เห็นกายในกาย...เวทนาในเวทนา...จิตในจิต..ธรรมในธรรม...

เมื่อนั้นไม่ต้องตั้งท่านั่งสมาธิ ใจผู้ปฏิบัติจะแวบไปทำสมาธิเองเมื่อกำลังในการเห็นตามจริงหมด เช่นอาจจะจับลมหายใจสักครู่ ให้มีกำลัง


แล้วใจจะเข้าไปรู้เห้นตามจริงต่อต่อไป จนย้อนเข้าไปถึงตัวต้นของการเกิดอารมณ์ ใจจะรู้ว่าการเกิดอามณ์ การเกิดความถือมั่นในสิ่งใดใด ล้วนเป็นทุกข์

และใจจะไม่ออกไปแส่ส่ายหาทุกข์ที่ใด จะอยู่กับใจตนเองโดดๆ โดยไม่ต้องบังคับ เหมือนนั่งมองสายน้ำไหล อยู่ริมตลิ่ง

และรู้เห็นเองว่า..การกระทำใดใด อันเป็นการบังคับคือการไม่รู้เห็นตามความจริง

และ ความรู้ตัวที่พอเหมาะพอดีที่เรียกว่าสติ อารมณ์กลางๆ ปราศจากการบังคับ จะเกิดขึ้นเอง เกิดดับเป็นคราวๆ

 

ฌาน ๔

 

แถมอีกนิดนึง

ความหมายของ "สติปัญญา" คืออะไรหนอ

 

เจริญสติทุกอริยาบถ
กราบอนุโมทนา สาธุ สาธุ สาธุ ค่ะ
<!-- google_ad_section_end -->
(smile)

 

มาอนุโมทนากับ ท่านธรรมสวณังครับ...สิ่งที่ละเอียดเข้าใจยาก คนหยาบๆ มีรึจะเข้าใจ สาธุ

 

ปราบเทวดา*, สับสน!


จ๊ะเอ๋... กิ๊วๆ มาบินต่ำแถวนี่เอง
บินสูงๆๆหน่อย