วิสาขบูชา "ปัญญา"เพื่อข้ามพ้นวิกฤตร่วมกัน

<TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=left border=0><TBODY><TR bgColor=#f8b8cb><TD>
</TD></TR></TBODY></TABLE>
วันวิสาขบูชาเป็นวันระลึกถึงการประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานของพระพุทธเจ้าบรมครูของโลก

การระลึกถึง "การตรัสรู้" ถือเป็นสิ่งสำคัญสูงสุด เพราะการตรัสรู้ทำให้เกิดพระพุทธเจ้า และเมื่อพระพุทธเจ้าสอนสิ่งที่พระองค์ตรัสรู้จึงทำให้เกิดพุทธศาสนา การเป็นผู้นับถือพุทธศาสนาหรือเป็น "ชาวพุทธ" ก็คือการเป็นผู้มีวิถีชีวิตยึดโยงอยู่กับสัจธรรมที่พระพุทธองค์ตรัสรู้

สัจธรรมที่พระพุทธองค์ตรัสรู้ คือ อริยสัจ 4 ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค

ทุกข์ สมุทัย นิโรธ เป็นสัจธรรมหรือความจริงที่เป็นไปตามกฎธรรมชาติ คือ "กฎปฏิจจสมุปบาท" ที่กำหนดว่าสิ่งต่างๆ เกิดขึ้นเพราะมีเหตุปัจจัยให้เกิด และดับไปเพราะเหตุปัจจัยนั้นดับ

ตามกฎธรรมชาติดังกล่าว ความทุกข์ต่างๆ เป็นปรากฏการณ์ด้านหนึ่งของชีวิตที่เกิดขึ้นเนื่องจากมีเหตุปัจจัยให้เกิด (สมุทัย) ความพ้นทุกข์ก็เป็นปรากฏการณ์อีกด้านหนึ่งของชีวิตที่ปรากฏขึ้นเมื่อเหตุปัจจัยให้เกิดทุกข์ดับไป (นิโรธ) และเหตุปัจจัยแห่งทุกข์ในชีวิต (และสังคม) จะถูกขจัดไปได้ก็ต่อเมื่อมีวิธีปฏิบัติหรือมีวิถีชีวิตที่ถูกต้องดีงาม (มรรค)

วิถีชีวิตที่ดีงามตามมรรคนี้เองคือวิถีชีวิตของชาวพุทธ ซึ่งเป็นวิถีชีวิตที่ยึดโยงอยู่กับสัจธรรมที่พระพุทธองค์ตรัสรู้

"พุทธบริษัท" หรือชุมชน/สังคมชาวพุทธ จึงเป็น "พุทธศาสนาเชิงสถาบัน" ที่พระพุทธองค์สถาปนาขึ้นเพื่อสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้และดำเนินตามมรรควิถีที่ดีงามเพื่อความพ้นทุกข์ของปัจเจกบุคคล และสันติภาพที่แท้จริงของสังคม

มรรคหรือไตรสิกขา ศีล สมาธิ ปัญญา คือวิถีชีวิตที่ดีงามของชาวพุทธ เป็นวิถีที่เชื่อมโยงเป็นหนึ่งเดียวระหว่างชีวิตที่ดีงามของพุทธ เป็นวิถีที่เชื่อมโยงเป็นหนึ่งเดียวระหว่างชีวิตที่ดีงามของปัจเจกบุคคลและสันติภาพของสังคม

พึงตราไว้เป็นพิเศษว่าพุทธศาสนาไม่ได้แยกส่วนระหว่างการส่งเสริม "คนดี" กับ "ระบบที่ดี"

หลักคิดเรื่องการส่งเสริมคนดีควบคู่กับระบบที่ดีนี้ก็คือหลักความเป็นเนื้อเดียวกันระหว่าง "ธรรม" กับ "วินัย" เป็นหลักคิดสำคัญถึงขนาดที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ก่อนจะปรินิพพานว่า ธรรมและวินัยที่พระองค์แสดงไว้จะเป็นศาสดาของชาวพุทธแทนพระพุทธองค์

"ธรรม" คือสิ่งที่ส่งเสริมให้ปัจเจกแต่ละคนเป็นคนดี "วินัย" คือกฎกติกาหรือระบบที่สร้างความยุติธรรม ประสิทธิภาพ และประโยชน์สุขของสังคม

การเป็นคนดีต้องมีทั้งธรรมและวินัย คือมีทั้งคุณธรรมที่ทำให้เป็นคนดี (เช่น สัปปุริสธรรม) หรือคุณธรรมที่ทำให้บรรลุเป้าหมายสูงสุดของชีวิต และต้องมีวินัยคือการเคารพกฎกติกาหรือระบบที่ดีของสังคมด้วย และสังคมที่ดีก็คือสังคมที่มีระบบที่ดีและส่งเสริมปัจเจกบุคคลให้มีคุณธรรมของคนดีด้วย

วิถีชีวิตหรือวิถีสังคมพุทธคือไตรสิกขา ศีล สมาธิ ปัญญานั้น ศีลคือส่วน (หนึ่ง) ของวินัย สมาธิ และปัญญาคือส่วนของธรรม ซึ่งธรรมและวินัยดังกล่าวนี้หลอมรวมเป็นเนื้อเดียวกัน ในความเจริญงอกงามแห่งชีวิตของปัจเจกบุคคลและสันติภาพของสังคม

คำว่า "วินัย" นั้นกินความกว้างไปถึงกฎ กติกา โครงสร้าง หรือระบบของสังคม ส่วน "ศีล" คือความเข้มงวดหรือการควบคุมความประพฤติของตนเองของปัจเจกแต่ละคนซึ่งเชื่อมโยงกับวินัย คือ คนมีศีลย่อมควบคุมตนเองให้ประพฤติอยู่ในครรลองของกฎกติกาหรือระบบที่ดีของสังคมได้

หลักคิดของพุทธศาสนาดังกล่าวมานี้ตรงกันข้ามกับหลักคิดในปัจจุบันที่แยกส่วนระหว่างคนดีกับระบบที่ดี โดยถือว่า "คนดี" เป็นเรื่องเฉพาะตัวของแต่ละคน ส่วน "ระบบที่ดี" เป็นเรื่องในทางสังคมและการเมือง

ดังนั้น เรื่องผู้นำที่เป็น "คนดี" หรือ "คนชั่ว" จึงเอามาพูดกันไม่ได้ในระบบสังคมการเมือง โดยเฉพาะการเมืองแบบประชาธิปไตยต้องพูดกันเฉพาะผู้นำที่มี "ประสิทธิภาพ" และ "ระบบที่ดี" ที่มีกระบวนการ check and balance ในการใช้อำนาจและการจัดสรรผลประโยชน์เพื่อให้เกิดความยุติธรรมในทางสังคมเท่านั้น

วิธีคิดดังกล่าวนี้เหมือนจงใจที่จะบอกว่า การทุจริตคอร์รัปชั่นในทางการเมืองไม่เกี่ยวกับการเป็นคนเลว และผู้นำที่มีประสิทธิภาพก็ไม่จำเป็นต้องเป็นคนดี นี่คือปัญหาของการมองไม่เห็นความเชื่อมโยงเป็นเหตุปัจจัยแก่กันระหว่างคนดีกับระบบที่ดีตาม "กฎอิทัปปัจจยตา" จึงทำให้เรามองเห็นความจริงเป็นเสี่ยงๆ และสังคมก็แตกเป็นเสี่ยงๆ

ฝ่ายที่มองเห็นแต่ "คนดี" ก็ติดยึดอยู่ในวิธีคิดแบบแยกขาว-ดำ เทพ-มาร ฝ่ายที่ยึดระบบที่ดีก็แยกคนดีให้อยู่ในปริมณฑล "ส่วนบุคคล" ไม่เกี่ยวกับสาธารณะหรือส่วนรวมซึ่งเป็นปริมณฑลของระบบที่ดีเท่านั้น

พุทธศาสนาถือว่าความทุกข์ในชีวิตของปัจเจกบุคคลและทุกข์ทางสังคมและถูกแก้ไขไปได้ เริ่มจากการเกิด "สัมมาทิฐิ" คือเกิดปัญญามองเห็นความจริงที่แท้จริง

ความจริงที่แท้จริง ไม่ใช่ความจริงที่สุดโต่งไปในทางใดทางหนึ่ง หากแต่เป็นความจริงที่ครบถ้วนรอบด้านที่แสดงให้เห็นความสัมพันธ์เชื่อมโยงขององค์ประกอบหรือเหตุปัจจัยที่หลากหลายซับซ้อน

วิกฤตทางตันทางการเมืองขณะนี้สังคมไทยต้องการปัญญาที่มองเห็นความจริงรอบด้าน แต่ละฝ่ายที่มีวิธีคิดสุดโต่งไปคนละทางจำเป็นต้องตั้งสติทบทวนวิธีคิดของตนเองอย่างซื่อสัตย์ตรงไปตรงมา

โดยเฉพาะองค์กรพุทธศาสนาอาจต้องทบทวนตนเองให้มากขึ้นว่า ในภาวะที่สังคมวิกฤตองค์กรพุทธต่างๆ นั้นควรเตือนสติและชี้ทางให้สังคมเกิดปัญญามองเห็นความจริงรอบด้าน หรือควรถลำตัวเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของวิกฤตนั้นเสียเอง

วิสาขบูชาปีนี้ เราควรระลึกถึงปัญญาตรัสรู้ของพระพุทธองค์ และใช้กรอบความหมายของปัญญานั้นมองให้เห็นความจริงรอบด้านเพื่อข้ามพ้นวิกฤตร่วมกัน

[FONT=Tahoma,]หน้า 5[/FONT]

โดย สุรพศ ทวีศักดิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต ศูนย์หัวหิน

วันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ปีที่ 31 ฉบับที่ 11026
http://www.matichon.co.th/matichon/matichon_detail.php?s_tag=01act03180551&day=2008-05-18&sectionid=0130

 

สาธุ....อนุโมทนา สภาวะสังคมปัจจุบันเป็นไปตามที่ท่านเขียน ตราบใดที่ผู้มีอำนาจทางการเมืองยังไม่มีความเห็นเป็น สัมมาทิฐิ เขาเหล่านั้นย่อมไม่มีดำริชอบอย่างแน่นอน สมการจึงเป็นดังนี้

เมื่อเริ่มต้นความเห็นไม่ชอบเสียแล้ว = พูดจะชอบได้อย่างไร?

พวกเราจึงต้องจำใจฟังนักการเมืองพ่นสิ่งโสโครก ออกมาจากปากให้ฟังทุกวันนี้อย่างไรลล้าา

 

ประชาธิปไตยก็ไปไม่รอดถ้าไม่มีธรรมนำหน้า

ขออนุโมทนาบุญกับท่านเจ้าของบทความ ท่านผู้ตั้งกระทู้ และท่านที่อนุโมทนาบุญ ครับ
สาาาาา...ธุ

 

ทางสายกลาง เป็นปัญญาเพื่อข้ามพ้นวิกฤตครับ

 

ขออนุโมทนาสาธุบุญด้วยค่ะ

http://palungjit.org/showthrea...97#post1185697
<!-- / message -->

 

อนุโมทนาสาธุ


เบิกบาน สบายใจ คือพุทธแท้ ..... เพราะมีธรรม

 

ขออนุโมทนาบุญ สาธุ สาธุ สาธุ

วันนี้เป็นวันวิสาขบูชาเราชาวพุทธควรพาลูกหลานไปไหว้พระเวียนเทียน
(i) --------------------------(f) ------------------------(i)

 

ขออนุโมทนาบุญกับทุกๆท่านครับ ธรรมใดที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงพบแล้ว ขอธรรมนั้น จงสำเร็จแก่ท่านทั้งหลายโดยเร็วด้วยเถิด สาธุ สาธุ สาธุ

 

ขออนุโมทนาสาธุครับ
ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นตถาคต

 

อนุโมทนา สาธุครับ เมื่อวานนี้ผมไปเวียนเทียนและเจริญวิปัสนากรรมฐานที่วัดมาแล้วครับ ได้เห็นพุทธศาสนิกชนเข้าร่วมพิธีด้วยความศรัทราในพุทธศาสนาแล้วมีความสุขจริงๆ
.........................................................................
นิพพานะ ปัจจะโย โหตุ

 

ปัญญา โลกัสมิง ชาคะโร ปัญญา เป็นเครื่อง ตื่น ในโลก

 

ขออนุโมทนากับเจ้าของกระทู้ และทุกท่านด้วยค่ะ สาธุ...

 

ขอให้ทุกๆท่านทุกๆคนจงมีดวงตาเห็นธรรม บรรลุ มรรค ผล นิพพานด้วยเทอญ

สาธุ สาธุ สาธุ อนุโมทามิ