"พระอริยะมีความรักและความโกรธแต่ไม่ยึด" : องค์หลวงปู่น้อย ญาณวโร

"พระอริยะมีความรักและความโกรธแต่ไม่ยึด"

“พระอริยะจึงมีความรักเพราะว่าธาตุขันธ์ยังอยู่และมีความโกรธแต่ไม่ยึดถือระหว่างความรักและความโกรธ ลูกต้องเข้าใจเพราะขันธ์นี้มันอยู่เป็นปกติของมัน ไม่ได้หลงในความโกรธ ไม่ได้หลงในความรัก รู้ว่ารักรู้ว่าชัง สักแต่ว่ารู้แค่นั้นเอง รู้ว่ารักคนนี้ชังคนนี้แต่ไม่มีความหลงเข้าในใจนี่คือขันธ์ของพระอริยะจะเป็นอย่างนั้น ไม่ใช่ว่าทำลายแล้วซึ่งความโกรธไม่มี ใช่ในจิตที่บริสุทธิ์ผุดผ่องไม่มีแล้ว ไม่มีความรักไม่มีความชังไม่มีใด ๆ ทั้งสิ้นอยู่ในจิตที่บริสุทธิ์

แต่ขันธ์นี้มันย่อมมี ถ้าไม่มีก็ใช้งานไม่ได้ เพราะอาศัยความโกรธ อาศัยความรัก ความชัง เป็นตัวสร้างบรรยากาศให้กับขันธ์คืออาหารของขันธ์พูดง่าย ๆ เลือดมันจึงสามารถวิ่งและสูบฉีดอยู่ในใจนั้นได้อยู่ แต่ถ้าไม่มีเลยมันก็เป็นปกติแห่งร่างกายใช้งานไม่ได้ ร่างกายมันต้องมีความรักและความชังเสมอกับปุถุชน หมายถึง ร่างกาย แต่ว่าจิตนั้นเหนือปุถุชนไม่ได้หลงในความรักและความโกรธอีกเป็นปกตินี่คือขันธ์ของพระอริยะนี่คือจิตของพระอริยะคนละอย่างกัน

จะบอกว่าไม่มีความรักความชังเลยแม้แต่ผู้ที่สร้างบารมีมายังไม่สามารถจะครอบอุปนิสัยบารมีได้ยังมีความลำเอียงยังไปเชื่อคนนั้น ยังไปเชื่อคนนี้ไม่วางกลางนี่คือขันธ์ของพระอริยะแต่จิตนั้นเหนือทุกสิ่งอย่างแค่นั้นเอง เพราะฉะนั้นเราจึงดูยากว่าผู้ที่สร้างบารมีไม่สามารถครอบหรือทำลายอุปนิสัย วาสนา บารมีได้ เป็นการละได้ทิ้งได้เฉพาะกิเลส แต่อุปนิสัยยังเหมือนเดิมอยู่ยังก้าวร้าวหรือยังเหมือนเดิม ๆ อยู่ เพราะฉะนั้นจึงยากมากที่เราจะไปตำหนิติเตียนพระอริยะ ถ้าเราไปตำหนิติเตียนเราก็เป็นกรรมอีก อย่างนั้นตัวนี้จึงอยู่ที่ดุลพินิจที่จะพิจารณาของเราเอง สร้างอุปนิสัยของใครของมันซะนี่ของเราเป็นอย่างนี้เราก็เอาของเราอย่างนี้ละ”

โอวาทธรรม: องค์หลวงปู่น้อย ญาณวโร
วัดป่าห้วยริน ต.หัวนาคำ อ.กระนวน จ.ขอนแก่น
๑๔ มีนาคม ๒๕๖๑