บุรุษ 4 จำพวก นับรวมเป็น 8 บุคคล หมายความว่าอย่างไร

ถาม : ได้อ่านบทสวดมนต์แปลบทที่ขึ้นต้นสวากขาโตนะครับในประโยคยะทิทังจัตตาริปุริสะยุคานิอัฏฐะปุริสะปุคคะลาบทแปลว่าได้แก่บุรุษ4 จำพวกนับรวมเป็น8 บุคคลตรงนี้ผมไม่เข้าใจครับจึงอยากให้ท่านผู้รู้ช่วยอธิบายหน่อยครับถ้าเป็นคำถามง่ายๆตื้นเขินก็ขออภัยด้วยยังใหม่ต่อพระศาสนาอย่างยิ่งครับ
<o></o>


ความเห็นที่ 1 : <o></o>
หมายถึงอริยะบุคคลครับช่วงมรรคและผลตั้งแต่ โสดาบันถึงอรหันต์
<o></o>


ความเห็นที่ 2 : <o></o>
สุปะฏิปันโนภะคะวะโตสาวะกะสังโฆ, อุชุปะฏิปันโนภะคะวะโตสาวะกะสังโฆญายะปะฏิปันโนภะคะวะโตสาวะกะสังโฆ, สามีจิปะฏิปันโนภะคะวะโตสาวะกะสังโฆ
ยะทิทัง, จัตตาริปุริสะยุคานิอัฏฐปุริสปุคคะลา, เอสะภะคะวะโตสาวะกะสังโฆอาหุเนยโย,
ปาหุเนยโย, ทักขิเนยโย, อัญชะลีกะระณีโย, อนุตตะรังปุญญักเขตตังโลกัสสาติ (กราบ)

พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใด, ปฏิบัติดีแล้ว
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใด, ปฏิบัติตรงแล้ว
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใด, ปฏิบัติธรรมเป็นเครื่องออกจากทุกข์แล้ว
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าหมู่ใด, ปฏิบัติสมควรแล้ว
ได้แก่บุคคลเหล่านี้คือคู่แห่งบุรุษ๔คู่นับเรียงตัวบุรุษได้๘บุรุษนั่นแหละพระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าท่านเป็นผู้ควรแก่สักการะที่เขานำมาบูชาเป็นผู้ควรแก่สักการะที่เขาจัดไว้ต้อนรับ
เป็นผู้ควรรับทักษิณาทานเป็นผู้ที่บุคคลทั่วไปควรทำอัญชลีเป็นเนื้อนาบุญของโลกไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่าดังนี้ (กราบ)
<o></o>


ความเห็นที่ 3 : <o></o>
รบกวนขออรรถาธิบายเพิ่มเติมได้ไหมครับ
แล้วทำไมถึงเรียกว่าเป็นบุรุษ4 จำพวก8 บุคคลคือไม่รู้บาลีครับอยากเรียนอยู่เหมือนกันแต่คงค่อยเป็นค่อยไปเพราะอย่างที่บอกว่าเพิ่งเข้ามาศึกษาพระศาสนาอย่างจริงๆได้ไม่นานสมัยก่อนก็ได้แค่สวดมนต์ท่องจำพุทธประวัติอะไรประมาณนั้นตอนนี้อยากรู้ความหมายจริงๆหรือแก่นของพระศาสนาครับ
ขอขอบพระคุณล่วงหน้าครับ
<o></o>


ความเห็นที่ 4 : <o></o>
^{อริยบุคคล}^{บุคคลผู้เป็นอริยะ}^,^{ท่านผู้บรรลุธรรมวิเศษมีโสดาปัตติมรรค}^{เป็นต้น}^มี^๔^คือ^๑^.^{พระโสดาบัน}^๒^.^{พระสกทาคามี}⁽^{หรือสกิทาคามี}⁾^๓^.^{พระอนาคามี}^๔^.^{พระอรหันต์}<sup>;

</sup>^{แบ่งพิสดารเป็น}^๘^คือ^{พระผู้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติมรรค}^{และพระผู้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล}^คู่^๑^,^{พระผู้ตั้งอยู่ในสกทาคามิมรรค}^{และพระผู้ตั้งอยู่ในสกทาคามิผล}^คู่^๑^,^{พระผู้ตั้งอยู่ในอนาคามิมรรค}^{และพระผู้ตั้งอยู่ในอนาคามิผล}^คู่^๑^,^{พระผู้ตั้งอยู่ในอรหัตตมรรค}^{และพระผู้ตั้งอยู่ในอรหัตตผล}^คู่^๑

พจนานุกรมพุทธศาสน์ฉบับประมวลศัพท์
http://84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=อริยบุคคล
<o></o>


^{มรรคจิต}^{จิตที่สัมปยุตด้วยมรรค}^;^ดู^มรรค^2,^{พระอริยบุคคลผู้ตั้งอยู่ในมรรคมีโสดาปัตติมรรคเป็นต้น}^{ตั้งอยู่ชั่วขณะมรรคจิตเท่านั้นพ้นจากนั้นก็จะเกิดผลจิต}^{กลายเป็นผู้ตั้งอยู่ในผลมีโสดาปัตติผลเป็นต้น}

พจนานุกรมพุทธศาสน์ฉบับประมวลศัพท์
http://84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=มรรคจิต<o></o>
^<o></o>


^{บทว่า}^{จตฺตาริ}^{เอตานิ}^{ยุคานิ}^{โหนฺติ}^{ความว่า}^{บุคคลที่ทรงยกอุเทศไว้โดยพิศดารว่า}^{พระอริยบุคคลเหล่านั้นทั้งหมดมี}^๘^{พวกก็ดี}^๑๐๘^{พวกก็ดี}^{ว่าโดยสังเขป}<sup>

</sup>^{พระผู้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติมรรค}^{พระผู้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล}^{รวมเป็น}^๑^คู่^{อย่างนี้จนถึง}^{พระผู้ตั้งอยู่ในอรหัตมรรค}^{พระผู้ตั้งอยู่ในอรหัตผล}^{รวมเป็น}^๑^คู่^{รวมทั้งหมดเป็น ๔ คู่}

อรรถกถารัตนสูตร
http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=7&p=2<o></o>
<o></o>


ความเห็นที่ 5 : <o></o>
บุรุษ4 จำพวกนับรวมเป็น 8 บุคคล
ได้แก่

โสดาปัตติมรรค - โสดาปัตติผล = 1 จำพวกนับรวมเป็น 2
สกิทาคามิมรรค - สกิทาคามิผล = 1 จำพวกนับรวมเป็น 2
อนาคามิมรรค - อนาคามิผล = 1 จำพวกนับรวมเป็น 2
อรหัตตมรรค - อรหัตตผล = 1 จำพวกนับรวมเป็น 2

ทั้งหมดนี้คือ .."บุรุษนี้ประกอบอยู่ด้วยธาตุทั้งหลาย๖ประการ" ที่ "เป็นอยู่โดยชอบโลกจักไม่ว่างจากพระอรหันต์<o></o>
<o></o>

ความเห็นที่ 6 : <o></o>
อริยบุคคล 8 ประเภทนั้น
ประกอบด้วยมรรคบุคคล 4 ประเภท
และผลบุคคล 4 ประเภทดังนี้ คือ

1.) โสดาปัตติมรรคบุคคล คือบุคคลในขณะที่มรรคจิตเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกที่เรียกว่าโสดาปัตติมรรคจิต โสดาปัตติมรรคบุคคลนี้ นับเป็นอริยบุคคลขั้นแรกและได้ชื่อว่าเป็นผู้หยั่งลงสู่กระแสพระนิพพานแล้วมรรคจิตในขั้นนี้จะทำลายกิเลสได้ดังนี้คือ

(ในที่นี้จะใช้สัญโยชน์ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการแบ่งประเภทของกิเลสเป็นหลักในการอธิบาย - ดูเรื่องสัญโยชน์10 ประกอบ)
- สักกายทิฏฐิ
- วิจิกิจฉา
- สีลพตปรามาส
รวมทั้งโลภะ(ความโลภ) โทสะ(ความโกรธ, ขัดเคืองใจ, กังวลใจ, เครียด, กลัว) โมหะ(ความหลงคือไม่รู้ธรรมชาติที่แท้จริงของสรรพสิ่ง) ในขั้นหยาบอื่นๆอันจะเป็นผลให้ต้องไปเกิดในอบายภูมิ (เดรัจฉาน, เปรต, อสุรกาย, นรก) ด้วย

2.) โสดาปัตติผลบุคคล หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า โสดาบัน คือ ผู้ที่ผ่านโสดาปัตติมรรคมาแล้ว

คุณสมบัติที่สำคัญของโสดาบันก็คือ
- พ้นจากอบายภูมิตลอดไปคือจะไม่ไปเกิดในอบายภูมิอีกเลยเพราะจิตใจมีความประณีตเกินกว่าที่จะไปเกิดในภูมิเหล่านั้นได้ (ใครจะไปเกิดในภูมิใดนั้นขึ้นกับสภาพจิตตอนใกล้ตายที่เรียกว่ามรณาสันนวิถีถ้าขณะนั้นจิตมีสภาพเป็นอย่างไรก็จะส่งผลให้ไปเกิดใหม่ในภูมิที่มีสภาพใกล้เคียงกับสภาพจิตนั้นมากที่สุด)
- อีกไม่เกิน7 ชาติจะบรรลุเป็นพระอรหันต์
- มีศรัทธาในพระรัตนตรัยอย่างมั่นคงไม่ง่อนแง่นคลอนแคลนจะไม่คิดเปลี่ยนศาสนาอีกเลย

- มีศีล5 บริบูรณ์ (ไม่ใช่แค่บริสุทธิ์) คือ ความบริสุทธิ์ของศีลนั้นเกิดจากความบริสุทธ์/ความประณีตของจิตใจจริงๆไม่ใช่ใจอยากทำผิดศีลแต่สามารถข่มใจไว้ได้คือใจสะอาดจนเกินกว่าจะทำผิดศีลห้าได้

3.) สกทาคามีมรรคบุคคลหรือสกิทาคามีมรรคบุคคลคือบุคคลที่เจริญวิปัสสนาต่อไปอีกจนกระทั่งมรรคจิตเกิดขึ้นเป็นครั้งที่ 2 ที่เรียกว่าสกทาคามี มรรคจิตมรรคจิตในขั้นนี้ไม่สามารถทำลายกิเลสตัวใหม่ให้หมดไปได้อย่างสิ้นเชิงเหมือนมรรคจิตขั้นอื่นๆ เป็นแต่เพียงทำให้โลภะ โทสะ เบาบางลงเท่านั้น โดยเฉพาะกามฉันทะและปฏิฆะถึงแม้ว่าความยึดมั่นที่มีอยู่จะน้อยลงไปก็ตาม ทั้งนี้เพราะกามฉันทะ และ ปฏิฆะนั้น มีกำลังแรงเกินกว่าจะถูกทำลายไปได้ง่ายๆ

4.) สกทาคามีผลบุคคล หรือ สกิทาคามีผลบุคคล คือ ผู้ที่ผ่านสกทาคามีมรรคมาแล้ว
คุณสมบัติสำคัญของสกทาคามีผลบุคคลก็คือ ถ้ายังไม่สามารถบรรลุธรรมที่สูงขึ้นไปได้ในชาตินี้ก็จะกลับมาเกิดในกามภูมิอีกเพียงครั้งเดียว ก็จะบรรลุธรรมที่สูงขึ้นไปได้แล้วจะพ้นจากกามภูมิตลอดไป เพราะอริยบุคคลขั้นนี้เป็นขั้นสุดท้ายที่จะเกิดในกามภูมิได้อีก

คำว่ากามภูมินั้นได้แก่ สวรรค์ 6 ชั้น มนุษยภูมิ เดรัจฉาน เปรต อสุรกาย นรกแต่สกทาคามีบุคคลนั้น พ้นจากอบายภูมิไปแล้วตั้งแต่เป็นโสดาบันจึงเกิดได้เพียงในสวรรค์และมนุษย์เท่านั้น

5.) อนาคามีมรรคบุคคล คือ บุคคลที่เจริญวิปัสสนาต่อไปอีก จนกระทั่งมรรคจิตเกิดขึ้นเป็นครั้งที่ 3 ที่เรียกว่า อนาคามีมรรคจิต ทำลายกิเลสได้เด็ดขาดเพิ่มขึ้นอีก 2 ตัวคือ
- กามฉันทะ
- ปฏิฆะ

6.) อนาคามีผลบุคคล คือ ผู้ที่ผ่านอนาคามีมรรคมาแล้ว
คุณสมบัติที่สำคัญของอนาคามีผลบุคคล คือ ถึงจะยังไม่บรรลุเป็นพระอรหันต์ก็จะไม่กลับมาเกิดในกามภูมิอีกเลยแต่จะไปเกิดในภูมิที่พ้นจากเรื่องของกาม คือรูปภูมิ หรือ อรูปภูมิ เท่านั้น (ดูหัวข้อรูปราคะและอรูปราคะในเรื่องสัญโยชน์ 10 ประกอบ)

ในรูปภูมิ16 ชั้นนั้นจะมีอยู่ 5 ชั้ นที่เป็นที่เกิดของอนาคามีผลบุคคลโดยเฉพาะซึ่งรวมเรียกว่าสุทธาวาสภูมิดังนั้นในสุทธาวาสภูมิทั้ง5 ชั้นนี้จึงมีเฉพาะอนาคามีผลบุคคลอรหัตตมรรคบุคคลและพระอรหันต์ (ที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในภูมินี้แล้วยังมีชีวิตอยู่) เท่านั้น

สุทธาวาสภูมิ 5 ชั้นประกอบด้วย
- อวิหาภูมิ
- อตัปปาภูมิ
- สุทัสสาภูมิ
- สุทัสสีภูมิ
- อกนิฏฐาภูมิ

7.) อรหัตตมรรคบุคคลคือบุคคลที่เจริญวิปัสสนาต่อไปอีกจนกระทั่งมรรคจิตเกิดขึ้นเป็นครั้งที่4 ที่เรียกว่าอรหัตตมรรคจิตทำลายกิเลสที่เหลือทุกตัวได้อย่างหมดสิ้นจนไม่มีกิเลสใดๆเหลืออีกเลยสัญโยชน์ที่มรรคจิตขั้นนี้ทำลายไปได้แก่
- รูปราคะ
- อรูปราคะ
- มานะ
- อุทธัจจะ
- อวิชชา

8.) อรหัตตผลบุคคลหรือที่เรียกกันทั่วไปว่าพระอรหันต์คือผู้ที่ปราศจากกิเลสอย่างสิ้นเชิงแล้วเพราะกิเลสตัวสุดท้ายถูกทำลายไปในขณะแห่งอรหัตตมรรคจิตที่ผ่านมาแล้วเป็นผู้ที่พ้นจากทุกข์ทางใจทั้งปวงเพราะไม่ยึดมั่นในสิ่งใดเลยแต่ยังคงต้องทนกับทุกข์ทางกายต่อไปจนกว่าจะปรินิพพานเพราะตราบใดที่ยังมีร่างกายอยู่ก็ไม่อาจพ้นจากทุกข์ทางกายไปได้


นิพพานนั้นมี 2 ชนิดคือ
- สอุปาทิเสสนิพพานหรือนิพพานเป็นหมายถึงนิพพานที่ยังมีส่วนเหลือคือกิเลสทั้งหลายดับไปหมดแล้วพ้นจากทุกข์ทางใจทั้งปวงแล้วแต่ยังมีร่างกายอยู่ทำให้ต้องทนทุกข์ทางกายต่อไปอีกได้แก่พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิตอยู่นั่นเอง

- อนุปาทิเสสนิพพานหรือนิพพานตายหมายถึงนิพพานโดยไม่มีส่วนเหลือคือพ้นจากทุกข์ทั้งปวงทั้งทางกายและทางใจอย่างสิ้นเชิงได้แก่พระอรหันต์ที่ตายแล้วนั่นเองซึ่งเรียกได้อีกอย่างว่าปรินิพพาน (ปริ = โดยรอบ, ปรินิพพาน = นิพพานโดยรอบทุกส่วนคือทั้งร่างกายและจิตใจคือนิพพานจากทุกข์ทั้งปวงนั่นเอง)

พระพุทธเจ้าทรงเปรียบเทียบชีวิตในวัฏสงสารว่าปุถุชนทั้งหลายเหมือนผู้คนที่ผุดๆโผล่ๆอยู่กลางน้ำลึกต้องทนทุกข์ทรมานสำลักน้ำอยู่อย่างไม่รู้อนาคต ต้องเสี่ยงภัยจากปลาร้ายทั้งหลาย

โสดาบัน เปรียบเหมือนผู้ที่พยุงตัวพ้นจากผิวน้ำขึ้นมาได้จนสามารถมองเห็นฝั่ง (แห่งพระนิพพาน) แล้วเตรียมตัวว่ายเข้าหาฝั่งนั้น

สกทาคามีบุคคล เปรียบเหมือนผู้ที่กำลังว่ายเข้าหาฝั่ง

อนาคามีบุคคล เปรียบเหมือนผู้ที่เข้าใกล้ชายฝั่งมากคือถึงจุดที่น้ำตื้นพอที่จะหยั่งเท้าถึงพื้นดินได้แล้วเดินลุยน้ำเข้าหาฝั่งจึงพ้นจากการสำลักน้ำแล้ว

พระอรหันต์ เปรียบเหมือนผู้ที่เดินขึ้นฝั่งได้เรียบร้อยแล้วพ้นจากอันตรายทั้งปวงแล้วรอวันปรินิพพานอยู่

ท่านผู้อ่านอยากอยู่ในสภาพไหนก็เชิญเลือกเอาเองเถิด

http://www.dhamma.th.gs/web-d/hamma/WebPage/areyabookkol.html<o></o>
<o></o>




ที่มากระทู้ : http://topicstock.pantip.com/religious/topicstock/2008/07/Y6760110/Y6760110.html<o></o>