บทความให้กำลังใจ(รู้ทุกข์ พบธรรม)

อคติ 4 ประการ และแนวทางการละอคติ
อคติ 4 หมายถึง วิถีในทางที่ผิดหรือการดำเนินไปในทางที่ผิด ทั้งนี้ อันเกิดจากทัศนะหรือความคิดเห็นในทางที่ผิด ซึ่งต่อมาจึงใช้คำให้เข้าใจง่ายเป็น ความลำเอียง หรือ ความไม่เที่ยงธรรม ประกอบด้วย 4 ประการ คือ
1. ฉันทาคติ คือ ความลำเอียงเพราะชอบพอ
2. โทสาคติ คือ ความลำเอียงเพราะโกรธหรือชิงชัง
3. โมหาคติ คือ ความลำเอียงเพราะหลง หรือ ความลำเอียงเพราะความเขลา
4. ภยาคติ คือ ความลำเอียงเพราะกลัว

อคติ 4 เป็นธรรมสำหรับปุถุชนทั่วไป โดยเฉพาะผู้ที่เป็นผู้นำ เป็นหัวหน้า ผู้ที่ทำหน้าที่ฝ่ายปกครอง หรือเป็นข้าราชการ เพราะธรรมเหล่านี้ เป็นสัจจะความจริงที่มักเกิดขึ้นกับบุคคลเหล่านี้ และมีผลอย่างมากต่อการบริหารงาน ต่อการปกครอง และความสงบสุขของสังคม
ผู้นำ หัวหน้างานหรือฝ่ายปกครองที่ละเว้นจากอคติ 4 ประการนี้ได้ ย่อมทำให้ลูกน้อง ผู้ใต้บังคับบัญชาหรือประชาชนเกิดความสุข อันส่งผลต่อความเจริญของสังคม และความสงบสุขของสังคมตามมา
อคติ มาจากภาษาบาลี คำว่า
อะ หมายถึง ผิด, ไม่, ไม่ถูกต้อง, ไม่ดีงาม, ไม่สมควร
คติ หมายถึง วิถี, แนวทาง, สิ่งที่เป็นไป, การดำเนินไป, ความเป็นไป, การตอบสนอง, การแสดงออก

คติ มีความแตกต่างกับ ทัศนะ คือ
ทัศนะ หมายถึง ความเห็น, ความคิดเห็น, มุมมอง ส่วน คติ หมายถึง ดังข้างต้น ดังนั้น ทัศนคติ จึงหมายถึง การแสดงออก หรือ วิถีที่ดำเนินไปอันเกิดจากความคิดหรือความเห็น
ความหมายที่ครอบคลุมของอคติ
– วิถีในทางที่ผิด
– แนวทางที่ผิด
– สิ่งที่เป็นไปในทางที่ไม่ดีงาม
– การดำเนินไปในทางที่ผิด
– ความลำเอียง
– ความไม่เที่ยงธรรม
– ความไม่เป็นกลาง

ความหมายของอคติแต่ละประการ
1. ฉันทาคติ คือ ความลำเอียงเพราะชอบพอ
ฉันทาคติ มาจากคำว่า ฉันทะ + อคติ
ฉันทะ หมายถึง ความชอบใจ หรือ ความพอใจ

2. โทสาคติ คือ ความลำเอียงเพราะโกรธหรือชิงชัง
โทสาคติ มาจากคำว่า โทสะ + อคติ
โทสะ หมายถึง ความโกรธ

ปัจจัยที่ก่อเกิดความโกรธหรือชิงชังในคัมภีร์ปริวาร
– โกรธเพราะได้ทำแล้วซึ่งสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์หรือก่อโทษแก่ตนเอง
– โกรธเพราะกำลังทำซึ่งสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์หรือก่อโทษแก่ตนเอง
– โกรธเพราะคิดจะทำซึ่งสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์หรือก่อโทษแก่ตนเอง
– โกรธเพราะได้ทำแล้วซึ่งสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์หรือก่อโทษแก่คนที่ตนรัก
– โกรธเพราะกำลังทำซึ่งสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์หรือก่อโทษแก่คนที่ตนรัก
– โกรธเพราะคิดจะทำซึ่งสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์หรือก่อโทษแก่คนที่ตนรัก
– โกรธเพราะได้ทำแล้วซึ่งประโยชน์ต่อผู้ที่ตนชิงชัง
– โกรธเพราะกำลังทำซึ่งประโยชน์ต่อผู้ที่ตนชิงชัง
– โกรธเพราะคิดจะทำซึ่งประโยชน์ต่อผู้ที่ตนชิงชัง

3. โมหาคติ คือ ความลำเอียงเพราะหลง หรือ ความลำเอียงเพราะความเขลา
โมหาคติ มาจากคำว่า โมหะ + อคติ
โมหะ หมายถึง ความหลง ความลุ่มหลง

4. ภยาคติ คือ ความลำเอียงเพราะกลัว
ภยาคติ มาจากคำว่า ภยะ + อคติ
ภยะ หมายถึง ความกลัว ความหวาดหวั่น หรือ มักเรียกกลายเป็นศัพท์ว่า ภัย

แนวทางการละอคติ 4
1. ไม่คบคนพาล
2. จักกสูตร 4 ประการ
– อยู่ในประเทศอันสมควร หมายถึง อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเป็นคนดี
– การคบสัตบุรุษ
– การตั้งตนไว้ชอบ คือ ยึดมั่นในการประพฤติตนให้เป็นคนดีอย่างสม่ำเสมอ
– ความเป็นผู้มีบุญที่ทำไว้ในปางก่อน คือ เชื่อถือในความดีงามที่ทำมาว่าจะเกิดกุศลกรรมที่ดีงามต่อเราในภพนี้ และภพหน้า
3. สัมมาทิฏฐิ คือ ตั้งมั่นในความเห็นชอบ
4. จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน คือ พิจารณาสภาพจิตของตนเอง
5. กุศลวิตก 3 คือ การตรึกตรองถึงสิ่งที่เป็นกุศล 3 อย่าง คือ
– การตรึกตรองที่เว้นจากกาม
– การตรึกตรองที่เว้นจากพยาบาท
– การตึกตรองที่เว้นจากการเบียดเบียน
6. สาราณียธรรม 6
7. พรหมวิหาร 4
;- https://thaihealthlife.com/อคติ4/

 

ยิ่งมืด ยิ่งใกล้สว่าง



ความหดหู่ทดท้อ หมดกำลังใจ


ความหดหู่ทดท้อ หมดกำลังใจ เพราะเผชิญกับความลำบากแสนสาหัส ในขณะวิบากกรรมกำลังส่งผล มักทำให้หลายคน อยากตัดสินใจยุติชีวิตเพื่อให้พ้นจากความทุกข์ในปัจจุบัน แต่นั่นเป็นการดื่มยาพิษแก้กระหาย มิใช่หนทางการแก้ปัญหาที่แท้จริง ขอให้เชื่อเถิดว่า คุณค่าในตัวเรายิ่งใหญ่นัก เกินกว่าที่เราจะเข้าใจได้ ความทุกข์เผ็ดร้อนเป็นดังหมอกควัน ที่ปกคลุมอำพรางมิให้ส่องแสงสว่างอันเจิดจ้าแห่งความสุข ที่อยู่ภายในของทุกคน ดังเรื่องราวจริงในสมัยพุทธกาล

มีนางทาสี ชื่อว่า รัชชุมาลา เป็นทาสในเรือนเบี้ย คือ เกิดมาเป็นทาส เพราะพ่อแม่เป็นทาสในตระกูลพราหมณ์คนหนึ่ง ในกรุงสาวัตถี วันหนึ่งตระกูลนั้นได้แต่งสะใภ้เข้ามาแล้วตั้งให้เป็นใหญ่ในเรือน นับแต่นางเห็นลูกสาวทาสี ก็ไม่ชอบหน้าด้วยเหตุที่ผูกเวรกันมาข้ามชาติ นางแสดงอาการฮึดฮัดด่าว่าด้วยความโกรธ และชูกำหมัดใส่ลูกสาวทาสีนั้น เมื่อลูกสาวทาสีเติบโตขึ้นพอจะทำการงานได้ นางก็ใช้เข่า ศอก กำหมัด ทุบตีเธอประจำ

เมื่อเบียดเบียนอยู่อย่างนี้ โดยไม่มีเหตุที่สมควรเลย นางได้จิกผม ใช้ทั้งมือทั้งเท้าตบถีบอย่างเต็มที่ ทาสีนั้นเมื่อโดนทำร้ายบ่อยๆ จึงไปศาลาอาบน้ำแล้ว โกนผมเสียเกลี้ยง เมื่อหญิงสะใภ้เห็นจึงกล่าวว่า “เฮ้ย อีทาสีชั่ว เพียงโกนผมเกลี้ยมึงคิดว่าจะพ้นหรือ” แล้วเอาเชือกพันศรีษะ จับนางให้ก้มลงเฆี่ยนตรงนั้น และสั่งไมให้นางเอาเชือกนั้นออก นางทาสีจึงได้ชื่อว่า รัชชุมาลา (ผู้มีเชือกเป็นมาลา) ตั้งแต่นั้นมา



ทาสในเรือนเบี้ย



นางรัชชุมาลาได้รับทุกข์ทรมานเช่นนั้นทุกๆ วัน อยู่นานหลายปี จนสุดความอดทน วันหนึ่งจึงคิดว่า “จะมีประโยชน์อะไร ด้วยชีวิตอันลำเค็ญเช่นนี้ของเรา” เกิดความเบื่อหน่ายในชีวิต คิดจะฆ่าตัวตาย

ในวันนั้นเอง ตอนใกล้รุ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จออกจากมหากรุณาสมาบัติ ทรงตรวจดูสัตว์โลก เห็นอุปนิสัยแห่งโสดาปัตติผลของนางรัชชุมาลา และการดำรงอยู่ในสรณะและศีลของนางพราหมณ์สะใภ้นั้น จึงเสด็จเข้าไปป่าประทับนั่งที่โคนไม้ต้นหนึ่ง ทรงเปล่งรัศมี เป็นฉัพพรรณรังสี(แสง ๖ ประการ) ออกไป

ฝ่ายนางรัชชุมาลาคิดจะผูกคอตาย จึงถือเอาหม้อน้ำออกจากเรือนไป ทำทีเดินไปท่าน้ำ เข้าไปในราวป่าตามลำดับผูกเชือกเข้ากิ่งไม้ต้นหนึ่ง ที่ไม่ไกลจากต้นไม้ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับนั่ง ประสงค์จะทำเป็นบ่วงผูกคอตาย หันมองดูไปข้างโน้นข้างนี้ ก็เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าประทับนั่งอยู่ ณ ที่นั้น ดูน่าเลื่อมใสอย่างยิ่ง กำลังเปล่งพระพุทธรัศมีอยู่ ครั้นเห็นแล้ว ใจก็ถูกความเคารพในพระพุทธเจ้าเหนี่ยวรั้งไว้ จึงคิดว่า ทำไฉน พระคุณเจ้านี้จะแสดงธรรมแม้แก่คนเช่นเราที่ได้ฟังแล้ว พึงพ้นจากชีวิตที่ลำเค็ญนี้ได้หนอ

ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงทราบวาระจิตของนางแล้ว จึงตรัสเรียกว่า “รัชชุมาลา” นางได้ยินพระดำรัสนั้นแล้วเกิดปีติว่า “พระองค์รู้จักเรา” เป็นประหนึ่งว่า ถูกโสรจสรงด้วยน้ำอมฤต ได้ถูกปีติสัมผัสไม่ขาดสาย เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า ถวายบังคมแล้วได้ยืนอยู่ ณ ที่สมควรส่วนข้างหนึ่ง



พระผู้มีพระภาคเจ้า

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสอนุปุพพีกถา และอริยสัจ ๔ แก่นาง นางก็ได้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล พระศาสดาทรงดำริว่า “บัดนี้นางเกิดเป็นคนใหม่ที่ใครๆ จะกำจัดไม่ได้แล้ว” แล้วจึงเสด็จจากไป

ฝ่ายนางรัชชุมาลา ได้เกิดใหม่ภายในเป็นโสดาบันบุคคล กายใจผ่องใส สมบรูณ์ด้วยสิริวรรณะและพลังใจ หมดความคิดที่จะฆ่าตัวตายอีก จึงคิดว่า “นางพราหมณ์จะฆ่าหรือจะเบียดเบียนเรา หรือจะกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งก็ช่างเถิด” แล้วเอาหม้อตักน้ำกลับไปเรือน ฝ่ายพราหมณ์เจ้านายยืนอยู่ที่ประตูเรือนเห็นนางแล้ว จึงถามว่า “วันนี้ เธอไปท่าน้ำตั้งนานแล้วจึงมา และสีหน้าของเธอก็ดูผ่องใสยิ่งนัก เธอดูเปลี่ยนไปเพราะอะไร” นางจึงเล่าความเป็นไปนั้นแก่เจ้านาย

พราหมณ์ฟังคำของนางก็ยินดี เข้าไปในเรือนแล้วกล่าวแก่ลูกสะใภ้ ไม่ให้ปฏิบัติต่อนางรัชชุมาลาเช่นเดิมอีก แล้วไปยังสำนักของพระศาสดา ถวายบังคมแล้ว นิมนต์พระศาสดาแล้วนำมาสู่เรือนของตน อังคลาสเลี้ยงดูด้วยของเคี้ยวของฉันอันประณีต พอพระผู้มีพระภาคเจ้าเสวยเสร็จ ชักพระหัตถ์ออกจากบาตร จึงเข้าไปเฝ้าถวายบังคมแล้วนั่ง ณ ที่สมควร

พระศาสดาตรัสกรรมที่ผูกเวรกันมาในชาติก่อนของนางรัชชุมาลา และของนางพราหมณ์นั้นโดยละเอียด แล้วทรงแสดงธรรมตามสมควรแก่บริษัทที่มาประชุมกัน นางพราหมณ์และมหาชนที่ประชุมกันในที่นั้นฟังธรรมนั้นแล้ว ต่างดำรงอยู่ในสรณะและศีล พระศาสดาเสด็จลุกขึ้นจากอาสนะ ได้เสด็จไปกรุงสาวัตถีตามเดิม

พราหมณ์ได้ตั้งนางรัชชุมาลาไว้ในตำแหน่งเป็นลูกสาวฝ่ายสะใภ้ของพราหมณ์ ก็มองดูนางรัชชุมาลาด้วยนัยน์ตาแสดงความรัก หมดเวรที่อาฆาตกันมาข้ามชาติ ปฏิบัติต่อกันด้วยความสิเน่หาน่าพอใจทีเดียวตราบเท่าชีวิตหาไม่



เทพธิดาในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์



ต่อมานางรัชชุมาลาตายไปบังเกิดเป็นเทพธิดา ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ นางมีอัปสรพันหนึ่งเป็นบริวาร นางประดับองค์ด้วยเครื่องอาภรณ์อันเป็นทิพย์มีประมาณบรรทุกหกสิบเล่มเกวียน เสวยทิพยสมบัติอย่างใหญ่หลวง มีใจเบิกบานเที่ยวเตร่ไปในสวนนันทวัน เป็นต้น ครั้งนั้นท่านพระมหาโมคคัลลานะไปเที่ยวเทวจาริก เห็นนางรุ่งโรจน์อยู่ด้วยเทวานุภาพ ด้วยเทวฤทธิ์อันยิ่งใหญ่ จึงถามถึงกรรมที่นางได้กระทำไว้ แล้วกลับมาเล่าให้พุทธบริษัทฟัง



จะเห็นได้ว่าเมื่อความมืดแห่งรัตติกาลมาเยือน ยิ่งมืดหนักเข้าเท่าใด ก็ย่อมเป็นสัญญาณว่า ความสว่างของอาทิตย์อุทัยกำลังจะมาเยือนในไม่ช้า เราต้องเชื่อมั่นว่า วิบากกรรมอันเผ็ดร้อนจากอกุศลกรรมที่ส่งผลอยู่ ย่อมมีสักวันที่หมดแรงหรือบุญที่เราสั่งสมไว้ในอดีตย่อมตามมาส่งผลสักวัน เราต้องสู้ความทุกข์ด้วยการหมั่นสั่งสมบุญไปทุกๆ วัน ให้บุญเข้มข้นจนไปตัดรอนวิบากกรรมเก่าให้หมดสิ้นไป เมื่อนั้น แสงสว่างแห่งความสุขจะมาเยือนและอยู่กับเราตราบนิรันดร์

แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
โดยพระมหาเถระ รุ่นปี พ.ศ. 2534 หน้า 27 - 31
:- https://www.dmc.tv/pages/แรงบันดาลใจ-จากพระไตรปิฎก/ยิ่งมืดยิ่งใกล้สว่าง.html

 

ในชีวิตคนเรา บางคราวก็ต้องล้มบ้าง บางคราวก็ต้องพลาดบ้าง บางคราวก็ต้องแพ้บ้างในบางสนาม

เพราะการพลาดการแพ้ในบางครั้ง จะให้บทเรียนที่ทรงคุณค่ายิ่งกว่า ในแบบที่การเอาแต่ชนะเรื่อยไปจะไม่สามารถหาโอกาสเรียนบทนี้ได้เลย บทเรียนที่ทรงคุณค่านี้ก็เพียงแต่ต้องจ่ายค่าเล่าเรียนด้วยชัยชนะที่คุณปรารถนาที่สุดในตอนนั้นแค่นั้นเอง

แต่สิ่งที่คุณได้รับกลับมานั้นคุ้มค่ายิ่งกว่า คุณจะเป็นคนที่แข็งแกร่ง มีพื้นฐานแน่นยิ่งกว่าเดิม ในการก้าวเข้าสู่สนามที่ยิ่งใหญ่กว่าหลังจากนี้

 

รู้จักคำว่าหยุดเสียบ้าง :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 28 ส.ค. 2565
มาถึงวันนี้พวกเราจะได้ยินคำว่าไม่มีเวลาบ่อย เวลาเราก็เท่าๆ กับคนโบราณ แต่ทำไมเรารู้สึกมันไม่พอ ทั้งๆ ที่เราพยายามทำทุกอย่างให้เร็วขึ้นๆ เวลากลับรู้สึกว่าสั้นลงเรื่อยๆ ไม่พอ มันไม่พอใจที่มันดิ้นรน ใจที่มันหิว ใจที่มันอยาก การที่ต้องเคลื่อนที่เร็วตลอดเวลา เหนื่อย บางทีเหนื่อยจนกระทั่งไม่มีเวลาหยุดคิดทบทวน ว่าเราวิ่งไปเพื่ออะไร วิ่งตามๆ กันไปเท่านั้นเอง ถ้าเรารู้จักคำว่าหยุดเสียบ้าง ชีวิตเราจะมีคุณค่ามากขึ้น เราจะรู้สึกชีวิตมีเวลามากขึ้น ยิ่งทำอะไรเร็วขึ้นเรื่อยๆ เวลายิ่งน้อยลง แต่ว่าเรารู้จักหยุด เราก็จะมีเวลาอยู่กับตัวเองได้เยอะขึ้น เวลาเราต้องทำมาหากินอยู่กับโลก ต้องแข่งขัน ต้องอะไรมากมาย ก็รู้จักเบรกตัวเองเป็นช่วงๆ แบ่งเวลาแต่ละวัน หรือแต่ละช่วงเวลา หัดแบ่งเวลาไว้เป็นเวลาของการหยุดอยู่กับตัวเอง ไม่ใช่วิ่งตามโลกไปเรื่อยๆ
เพราะฉะนั้นเรารู้จักหยุด รู้จักรอ มันเป็นศิลปะในการดำรงชีวิตอันหนึ่ง ในทางธรรมก็ใช้ได้ รู้จักหยุดแล้วจิตมันจะมีกำลังมาเจริญปัญญา พิจารณาธาตุ พิจารณาขันธ์ พิจารณากาย พิจารณาใจ จิตมันต้องมีกำลัง ในทางโลก หยุด เวลาที่สับสนวุ่นวาย ไม่ต้องคิดมากว่าจะแก้ปัญหาอย่างไร บางทีไม่ต้องทำอะไร ปัญหามันแก้ตัวของมันเองก็ได้ เพราะมันก็ไม่เที่ยง รู้จักเบรกบ้าง แล้วชีวิตจะมีความสุข ที่แย่งกันจะเป็นจะตาย สุดท้ายว่างเปล่า นอนหายใจแขม่วๆ นึกถึงทุกอย่าง มีลาภก็เสื่อมลาภ มียศก็เสื่อมยศ เคยได้รับคำสรรเสริญก็ถูกเขาด่าอะไรอย่างนี้ แล้วอะไร มีสุขอยู่ก็มีทุกข์ได้ โลกมันเป็นอย่างนั้น หมุนเวียนเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ ฉะนั้นรู้จักพัก รู้จักเบรก แล้วชีวิตจะก้าวหน้าทั้งทางโลกทางธรรม
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
28 สิงหาคม 2565

 

ค่อยๆ ก้าวออกจากหลุมความคิดลบ | ความสุขโดยสังเกต EP.29

THE STANDARD
Feb 21, 2020
นิสัยเล็กๆ 5 อย่างเพิ่มพลังบวกให้ตัวเรา | นิสัยเพิ่มพลังบวก | อาหารสมอง 6 โมงเย็น

The BookTeller
Jun 27, 2022

 

แม้ความรักจะพังลง แต่ “ความหวัง” จะต้องอยู่กับเราต่อไป
account_circleBEN
event 23 June 2021



เมื่อความสัมพันธ์ของเรากับคนรักต้องจบลงไปโดยที่ไม่เต็มใจ ความรู้สึกที่เกิดขึ้นคงไม่ต่างอะไรจากโลกที่เคยรู้จักได้พังทลายลงไป และสิ่งที่เคยทำให้รู้สึกสดใสกลับไม่สามารถช่วยอะไรเราได้อีก ทุกสิ่งทุกอย่างดูเลวร้ายไปเสียหมด ณ ช่วงเวลานั้นเราแทบไม่อยากจะทำอะไร นอกจากนอนร้องไห้และเอาแต่คิดถึงวันเก่าๆ เสียดายเวลาที่อยู่ด้วยกันมา เสียดายวันข้างหน้าที่เคยวางแผนเอาไว้ด้วยกันต่อให้เวลาผ่านไป แม้จะมีคนใหม่ๆ สิ่งใหม่ๆ เข้ามา แต่ในหัวของเราจะคิดไปโดยอัติโนมัติว่า พอแล้ว ไม่เอาอีกแล้ว ไม่อยากกลับไปรู้สึกเศร้าเสียใจแบบเดิมอีก จนเป็นตัวเราเองที่ปิดตาย สร้างกำแพงป้องกันหัวใจไม่ให้ถูกทำร้าย กลายเป็นคนหมดศรัทธาในความรักและเบื่อหน่ายกับชีวิต
แต่ความจริงแล้วยังมีอีกหลายหนทางให้เลือกเดิน ที่เรายังมีชีวิตอยู่เพราะเรามีความหวัง หวังว่าจะเจอกับคนที่ดีพอจนทลายกำแพงหนาทึบที่เราสร้างไว้ลงได้ ดีพอจนเราไม่หวนกลับไปนึกถึงความทรงจำร้ายๆ ในอดีต และทำให้เรากลับมามีชีวิตที่สดใสอีกครั้ง
ใครที่ความรักพังก็อย่าเพิ่งหมดหวัง เพราะสักวันเราต้องเจอคนที่เข้ามาเปลี่ยนชีวิตของเราได้อย่างแน่นอน
แม้ครั้งหนึ่งรักอาจจะพัง แต่ “ความหวัง” จะยังต้องอยู่กับเราต่อไป

;-->https://goodlifeupdate.com/lifestyle/228677.html