"นิพพาน อธิวจนะ"

คำว่า " นิพพาน" มีข้อความในสูตรอื่นๆเป็นอันมาก ได้ทรงแสดงไว้ด้วยอธิวจนะ คือคำแทนชื่อต่างๆกัน
ซึ่งมีเรื่องที่จะพึงศึกษาและปฎิบัติอย่างเดียวกัน ทรงแสดงไว้ด้วยคำว่า...

อสังขตะ..........ธรรมที่ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง หรือปัจจัยปรุงแต่งไม่ได้

อนตะ.............ธรรมที่ไม่น้อมไปในสิ่งใด หรือสิ่งใดน้อมไปไม่ได้

อนาสวะ..........ไม่มีอาสวะอันเป็นสิ่งเศร้าหมองโดยประการทั้งปวง

สัจจะ.............ของจริงเพียงสิ่งเดียว ไม่มีสิ่งที่สองเทียบ

ปาระ.............ฝั่งนอกที่กิเลสและทุกข์ตามไปไม่ถึง

นิปุณะ............สิ่งละเอียดอ่อนสำหรับการศึกษาและปฎิบัติ ไม่มีสิ่งใดยิ่งกว่า

สุทุททสะ.........อันผู้ไม่สิ้นอาสวะเห็นได้ยากที่สุด

อชัชชระ..........ไม่มีความคร่ำคร่าลงโดยประการทั้งปวง

ธุวะ...............ยั่งยืนมั่นคงไม่แปรผัน

อปโลกินะ........เป็นที่จ้องมองแห่งสัตว์เพื่อการบรรลุถึง

อนิทัสสนะ.......ไม่มีการแสดงออกทางวัตถุหรือทางตา,ผู้อื่นพลอยเห็นด้วยไม่ได้

นิปปปัญจะ.......ไม่มีเครื่องกีดกั้นให้เนิ่นช้าเพราะว่างจากกิเลส

สันตะ............สงบระงับจากการปรุงแต่งเสียดแทงเผาลน

อมตะ............ไม่ตายเพราะไม่มีการเกิด เพราะไม่อยู่ในอำนาจเหตุปัจจัย

ปณีตะ...........ประณีตละเอียด เพราะพ้นไปจากความเป็นรูปธรรมและนามธรรม

สิวะ.............สงบเย็นเพราะไม่มีไฟกิเลสและไฟทุกข์

เขมะ............เกษมจากสิ่งรบกวนทุกชนิด

ตัณหักขยะ......เป็นที่สิ้นไปแห่งตัณหา หรือภาวะสิ้นสุดแห่งตัณหา

อัจฉริยะ.........น่าอัจศจรรย์ ไม่มีสิ่งใดน่าอัศจรรย์เท่า

อัพภุตะ..........สิ่งที่ไม่มีไม่เป็นควรนำมาบอกกล่าวในฐานะสิ่งที่ไม่เคยบอกกล่าว

อนีติกะ..........ไม่มีเสนียดจัญไร เพราะพ้นดีพ้นชั่ว

อนีติกธรรมะ.....มีปกติภาวะไม่มีเสนียดจัญไรเป็นธรรมดา

อัพยาปัชฌะ.....ไม่มีความเบียดเบียนเป็นสภาวะ

วิราคะ............ไม่มีความย้อมติดในสิ่งใด มีแต่จะทำให้คลายออก

สุทธิ.............บริสุทธิ์หมดจด เพราะไม่มีที่ตั้งแห่งความเศร้าหมอง

มุตติ.............เป็นความปล่อยความหลุดจากความยึดมั่นถือมั่นด้วยอุปาทาน

อนาลยะ.........ไม่เป็นที่ตั้งที่อาศัยแห่งกิเลสและความทุกข์

ทีปะ.............เป็นดวงประทีปที่พึ่งของสัตว์ผู้ตกจมอยู่ในความมืดคืออวิชชา

เลณะ............เป็นเสมือนที่หลบซ่อนจากภัยของสัตว์ผู้หนีภัย

ตาณะ...........เป็นเสมือนที่ต้านทานของสัตว์ผู้แสวงหาที่ต้านทานข้าศึกศัตรู

สรณะ...........เป็นที่แล่นไปสู่แห่งจิตที่รู้สึกว่ามีภัยต้องการที่พึ่ง

ปรายนะ........เป็นเป้าหมายในเบื้องหน้าแห่งสัตว์ผู้เวียนว่ายอยู่ในวัฎฎะ

คำแทนชื่อกันและกันชนิดนี้ ในบาลีท่านเรียกว่า อธิวจนะ ในที่นี้เป็นอธิวจนะของคำว่า นิพพาน
สฬา.สํ.๑๘/๔๔๑-๔๔๒,๔๕๐-๔๕๓/๖๗๔-๖๘๔,๗๒๐-๗๕๑.

 

ขอบคุณครับดีมากเลย ชอบ

 

กราบอนุโมทนา สาธุค่ะ ท่านสมมติสงฆ์

อัจฉริยะ.........น่าอัจศจรรย์ ไม่มีสิ่งใดน่าอัศจรรย์เท่า

 

อนุโมทนา สาธุ นิพฺพานํ ปรมํ สุขํ

 

กราบอนุโมทนาสาธุ เจ้าคะ น้ำใสเย็น เห็นตัวปลา ชัดเจน เจ้าคะท่าน