ชุมชนต่างชาติในอโยธยา เงาอดีต อารยธรรมแห่งความมั่งคั่ง

<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=4 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD class=headline vAlign=baseline align=left>ชุมชนต่างชาติในอโยธยา เงาอดีต อารยธรรมแห่งความมั่งคั่ง</TD></TR></TBODY></TABLE><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD bgColor=#cccccc height=1></TD></TR></TBODY></TABLE><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=4 border=0><TBODY><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left>โดย ผู้จัดการรายวัน</TD><TD class=date vAlign=baseline align=left>23 มกราคม 2549 08:47 น.</TD></TR></TBODY></TABLE><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=4 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR></TBODY></TABLE><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=4 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=bottom align=right width=1 height=1></TD><TD vAlign=bottom align=middle background=/images/linedot_hori.gif height=1></TD><TD vAlign=bottom align=left width=1 height=1></TD></TR><TR><TD vAlign=center align=middle width=1 background=/images/linedot_vert.gif></TD><TD><TABLE cellSpacing=5 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR></TBODY></TABLE></TD><TD vAlign=center align=middle width=1 background=/images/linedot_vert.gif></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=right width=1 height=1></TD><TD vAlign=top align=middle background=/images/linedot_hori.gif height=1></TD><TD vAlign=top align=left width=1 height=1></TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR></TBODY></TABLE>
</TD></TR></TBODY></TABLE><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=bottom align=left height=12></TD></TR><TR><TD bgColor=#cccccc><TABLE cellSpacing=1 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle bgColor=#ffffff><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%"><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=200><TABLE cellSpacing=4 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=middle>คลิกที่ภาพเพื่อดูขนาดใหญ่ขึ้น</TD></TR></TBODY></TABLE><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR><TR><TD vAlign=baseline align=middle>มัสยิดตะเกี่ยโยคิณราชมิสจินจาสยาม ศาสนสถานของชุมชนคลองตะเคียน</TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR><TR><TD vAlign=baseline align=middle>ผู้มีศรัทธากำลังสวดมนต์เป็นภาษาอาหรับขอพรจากสุสานเจ้าคุณตะเกี่ย </TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR><TR><TD vAlign=baseline align=middle>สภาพปัจจุบันของปากคลองตะเคียน </TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR><TR><TD vAlign=baseline align=middle>วิถีชีวิตแบบเรียบง่ายดั้งเดิมของชาวบ้านในชุมชนคลองตะเคียน</TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR><TR><TD vAlign=baseline align=middle>สุสานเจ้าคุณคูจาม</TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle></TD></TR><TR><TD vAlign=baseline align=middle>โคมไฟพระราชทานในสมัยรัชกาลที่ 5 </TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=center align=middle width=165 height=1></TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR></TBODY></TABLE></TD><TD width=4 background=/images/linedot_vert3.gif></TD><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=7 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left> ทุกพื้นที่สั่งสมเรื่องราวต่างๆนานาเรียงลำดับชั้นตามยุคสมัย ปัจจุบันบางแห่งยังพอหลงเหลือร่องรอยซากสถาปัตยกรรมสิ่งก่อสร้าง และผู้คนดั้งเดิม ซึ่งหากค้นลงไปก็อาจจะพบประวัติความเป็นมาสำคัญๆ เช่น ชุมชนคลองตะเคียน ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของเกาะเมือง พระนครศรีอยุธยา อันเป็นที่ตั้งของบรรดาชุมชนต่างชาติ

อดีตอันรุ่งเรือง

กรุงศรีอยุธยาก่อตั้งเมื่อสงกรานต์ พุทธศักราช 1893 ถึงกาลเสื่อมสลายเมื่อสงกรานต์ พุทธศักราช 2310 รวมเวลาเป็นราชธานีราว 417 ปี ตัวเมืองมีแม่น้ำ 3 สายไหลผ่าน ได้แก่แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นคลองเมืองตะวันตกและด้านใต้ แม่น้ำลพบุรีเป็นคลองเมืองด้านเหนือ และแม่น้ำป่าสักเป็นคลองเมืองด้านตะวันออก นอกจากนี้ยังประกอบด้วยลำคลองสาขาใหญ่-น้อยอีกมากมายไหลไปรวมกับแม่น้ำเจ้าพระยา ก่อนจะไหลลงสู่อ่าวไทย ด้วยเหตุนี้จึงทำให้เรือสินค้าต่างประเทศที่มาทางทะเลสามารถแล่นเข้าถึงกรุงศรีอยุธยาโดยสะดวก

ดังนั้นจึงมีชาวต่างชาติเข้ามาทำการค้าขายเป็นจำนวนมาก พร้อมกับตั้งชุมชนพำนักตามชนชาติต่างๆนิคมชาวต่างชาติมีทั้งในเมืองและนอกเกาะเมือง

ธีรนันท์ ช่วงพิชิต เจ้าหน้าที่ศูนย์ข้อมูลประวัติศาสตร์ชุมชนธนบุรี กล่าวว่า ส่วนใหญ่ชาวต่างชาติในเกาะเมืองเป็นชนชาติที่เข้ามารุ่นแรก ได้แก่ กลุ่มชาวจีน และแขกมัวร์ แขกเปอร์เซียหรืออิหร่าน ทั้งนี้กลุ่มแขกมีนิคมสำคัญ เรียกว่า บริเวณโพกแขก ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของสถาบันราชภัฏพระนครศรีอยุธยา

"ชาวต่างชาติที่เข้ามาอาศัยในอยุธยาส่วนใหญ่อาศัยอยู่ทางตอนใต้ของเกาะเมืองเกือบทั้งสิ้น โดยอาศัยเส้นทางน้ำเป็นหลัก เนื่องจากเป็นตัวแทนการค้า ตำแหน่งจึงขึ้นอยู่กับพระคลัง แบ่งเป็นกรมท่าซ้าย ได้แก่ โชฎกเศรษฐีและกรมท่าขวา คือ ออกพระจุฬา เดิมออกพระจุฬาเป็นตำแหน่งของจาม ภายหลังปี 2143 พ่อค้าแขกเปอร์เชียเข้ามาค้าขาย ตำแหน่งนี้จึงเป็นของแขกเปอร์เซีย แขกเปอร์เซียเข้ามาเป็นตัวแทนทำการค้ากับซีกโลกตะวันตกตั้งแต่อินเดียขึ้นไป ส่วนชาวจีนตัวแทนการค้ากับซีกโลกตะวันออก"

ชาวต่างชาติอาศัยในเกาะเมืองมีเพียงไม่กี่กลุ่ม ขณะที่ทางตอนใต้ของเกาะเมือง นอกกำแพงเมือง ชุมชนชานพระนครมีชุมชนต่างชาติอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก

"ถ้าข้ามออกไปนอกเกาะเมืองทางตอนใต้ เลียบฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นที่ตั้งของชาวต่างชาติอื่นๆ นอกเมืองมีแขกกลุ่มอื่นๆอีก เช่น แขกมลายู แขกจาม ฝั่งหนึ่งของแม่น้ำเป็นที่พำนักของชาว ฝรั่งเศส ฮอลันดา ญี่ปุ่น อีกฝั่งเป็นหมู่บ้านโปรตุเกสอาศัยรวมกับแขก"

"ชาวโปรตุเกสอาศัยอยู่ใกล้กลุ่มแขก กลายเป็นฝรั่งกลุ่มเดียวที่ถูกเรียกว่าแขกหรือแขกฝรั่งปัสโตกัน เหมือนกับกลุ่มฝรั่งอพยพย้ายเข้าไปอยู่ในบางกอก อาศัยรวมกับกลุ่มชาวจีนถูกเรียกว่าฝรั่งกุฎีจีน"ธีรนันท์อธิบาย

เลียบฝั่งชมที่ตั้งชุมชนต่างชาติ

ด้านใต้ของเกาะเมือง เลียบริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นที่ตั้งของชาวต่างชาติ ตั้งแต่คลองตะเคียนถึงคลองคูจามเป็นที่อาศัยของมุสลิม ย่านนี้เป็นที่ตั้งถิ่นฐานของกลุ่มแขกเก่า มีมัสยิด 12 แห่ง

มัสยิดตะเกี่ยโยคินราชมิตรของชาวสยาม ได้รับพระราชทานนามในสมัยรัชกาลที่ 5 เป็นศูนย์กลางประกอบศาสนกิจของชาวบ้านในชุมชนคลองตะเคียน ย่านปากคลองตะเคียนด้านใต้ กลุ่มคนที่อาศัยมาแต่ดั้งเดิมสืบเชื้อสายแขกจาม และมลายู ทำอาชีพประมงน้ำจืด ทำแห ทำอวน และทอผ้า

 

สมัยก่อนทรัพยากรเหลือเฟือ.."ทรัพย์ในดิน..สินในน้ำ" ตอนนี้น่ะซิ..อะไรก้อแพงและขาดแคลนไปหมด..การที่ได้นั่งดูภาพสมัยเก่าก่อน..ก้อทำให้มีความสุขดีเหมือนกันอ่ะ ไผ่ว่ามั๊ยอ่ะ?