ขันติธรรม

พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย ชาดก ภาค ๑


๒. กัสสปมันทิยชาดก (๓๑๒)
ว่าด้วยฤาษีกัสสปมันทิยะ
​

(ฤๅษีโพธิสัตว์สอนบิดาว่า)
[๔๕] ท่านพ่อกัสสปะ แม้เด็กหนุ่มจะด่าว่าบ้าง
ทุบตีบ้าง เพราะยังเป็นวัยรุ่น
บัณฑิตผู้ฉลาดย่อมอดทน อดกลั้น
ความผิดทั้งหมดนั้นที่เด็กวัยรุ่นทำ
[๔๖] แม้ถ้าบัณฑิตทั้งหลายวิวาทกันก็ประสานกันได้โดยเร็ว
ส่วนคนพาลแตกกันเหมือนภาชนะดิน
พวกเขาระงับเวรกันไม่ได้เลย
[๔๗] คนที่รู้โทษที่ตนล่วงเกินแล้ว และคนที่รู้จักการให้อภัย
ทั้ง ๒ คนนั้นจะสมัครสมานกันยิ่งขึ้น
ความสนิทสนมของพวกเขาย่อมไม่เสื่อมคลาย
[๔๘] ผู้ใดเมื่อชนเหล่าอื่นล่วงเกินกัน
เขาสามารถประสานชนเหล่านั้นได้ด้วยตัวเอง
ผู้นั้นแหละเป็นผู้ยอดเยี่ยม
เป็นผู้นำภาระไป เป็นผู้ทรงธุระไว้ได้

ที่มา https://84000.org/tipitaka/read/m_siri.php?B=27&siri=312

 

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๒ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๔
อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต


๕. อขันติสูตรที่ ๑
​

[๒๑๕] ดูกรภิกษุทั้งหลาย โทษของความไม่อดทน ๕ ประการนี้
๕ ประการเป็นไฉน คือ
ผู้ไม่อดทนย่อมไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ชอบใจของคนเป็นอันมาก ๑
ย่อมเป็นผู้มากด้วยเวร ๑
ย่อมเป็นผู้มากด้วยโทษ ๑
ย่อมเป็นผู้หลงกระทำกาละ ๑
เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย โทษของความไม่อดทน ๕ ประการนี้แล ฯ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย อานิสงส์ของความอดทน ๕ ประการนี้
๕ ประการเป็นไฉน คือ
ผู้อดทนย่อมเป็นที่รัก เป็นที่ชอบใจของคนเป็นอันมาก ๑
ย่อมเป็นผู้ไม่มากด้วยเวร ๑
ย่อมเป็นผู้ไม่มากด้วยโทษ ๑
ย่อมเป็นผู้ไม่หลงกระทำกาละ ๑
เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลายอานิสงส์ของความอดทน ๕
ประการนี้แล ฯ

ที่มา https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=22&A=5938&Z=5949

 

ความลำบาก..ที่เกินทน จักหลอมคนให้ทนทาน
ความสบาย..ที่ยาวนาน จักรอนรานความเป็นคน

เกิดเป็นคน ต้องรู้จักอดกลั้น รู้จักอดทน รู้จักอดออม จึงจักเป็นคนดีที่สมบูรณ์แบบ

อดกลั้นต่ออารมณ์ยั่วยุให้โกรธ
อดกลั้นต่ออารมณ์หื่นกระหายในกาม
อดกลั้นต่อความอยากได้ในสิ่งนั้น สิ่งนี้
อดกลั้นต่อความอยากมี อยากเป็น ตามเพื่อน ตามสังคม

อดทนต่อความลำบากในการดำเนินชีวิต ไม่คิดรวยทางลัดด้วยความทุจริต

อดทนต่อความเหนื่อยยากในการแสวงหาปัจจัย ทรัพย์สินเงินทองด้วยความสุจริต ไม่คดโกงใคร

อดทนต่อคำติฉินนินทา คำกล่าวความร้าย ป้ายความผิด

อดทนต่ออารมณ์ที่เข้ามากระทบให้ขุ่นข้องใจ ขัดเคืองใจ

อดทนต่อคำยั่วยุเพื่อให้เสียทรัพย์ เสียเงิน เสียตัว จากการหลงคบหมู่เพื่อนชั่ว

อดออมทรัพย์สิน ปัจจัย เงินทอง ไม่จับจ่ายใช้สอยสุรุ่ยสุร่าย ไม่ใช้จ่ายฟุ้งเฟ้อเห่อเหิม

อดออมปัจจัย เงินทองไว้ ไม่หลงโง่จ่ายปรนเปรอใคร เพราะหวังกาม หวังเกียรติ หวังยศตำแหน่ง หวังความมีอำนาจบาตรใหญ่จากใครเขา

หากไม่รู้จักอดทน อดกลั้น อดออม มัวแต่ทำตามอารมณ์ใจตนเอง ปล่อยให้จิตใจของตนใฝ่ต่ำ หลงใหลไปตามอำนาจตัณหา ราคะ อยากมี อยากเป็น อยากได้ไม่สิ้นสุด ด้วยความสบายใจในความเป็นขี้ข้าทาสอารมณ์กิเลสตน..ในที่สุดความตกต่ำ ความฉิบหายทั้งปวง ก็จักเข้ามาถึงชีวิตจิตวิญญาณ..คำว่า "คน" ก็ย่อมไม่มีเหลือ

จำไว้นะลูก..
เกิดเป็นคน ต้องทนให้ได้
อดทนได้ จึงเป็นคน
อดไม่ได้ ทนไม่เป็น เช่นนี้..ย่อมไม่ใช่คน

ธรรมบทนี้..ให้นำไปพิจารณา แลจงนำพาปฏิบัติกันให้ได้ นั่นก็เพื่อความผาสุขในชีวิตของตัวลูกเองนะ

#พ่อ #พระธัมมสรโณ