การบำเพ็ญจิตภาวนาตามแนวทางสติปัฏฐาน ๔

การบำเพ็ญจิตภาวนาตามแนวทาง<wbr> สติปัฏฐาน ๔
โดย หลวงพ่อจรัญ ฐิตธมฺโม

​

การบำเพ็ญจิตภาวนาตามแนวทาง<wbr>สติปัฏฐาน ๔
ของพระพุทธเจ้าของเรานี้
วิธีปฏิบัติเบื้องต้นต้องยึ<wbr>ดแนวหลักสติเป็นตัวสำคัญ
สติปัฏฐาน ๔ มีอยู่ ๔ ข้อ สำหรับผู้ปฏิบัติธรรมใหม่
จงท่องความหมายนี้ไว้ก่อน


ข้อที่ ๑ กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน

แปลตามศัพท์ว่า พิจารณากายในกาย นี้สักแต่ว่ากาย
ไม่มีตัวตนบุคคลเราเขา
แต่โดยวิธีปฏิบัติแล้ว ให้เอาสติ เอาจิตเพ่งดูกาย
ยืน เดิน นั่ง นอน เหลียวซ้าย แลขวา
จะคู้แขนเหยียดขาต้องติดตาม<wbr>ดู
คือ ใช้สตินี่เอง ดูร่างกายสังขารของเรา
อันนี้เรารู้ไว้เป็นเบื้องต<wbr>้นก่อนสำหรับข้อหนึ่ง

ข้อที่ ๒ เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน

เวทนาเป็นสภาพที่ทนอยู่ไม่ไ<wbr>ด้ บัญชาการไม่ได้
ต้องเป็นตามสภาพนี้ และเป็นไปตามธรรมชาติเหล่าน<wbr>ี้
เวทนามีอยู่ ๓ ประการด้วยกัน
ได้แก่ สุขเวทนา ทุกขเวทนา และอุเบกขาเวทนา
ทั้งสามประการนี้ จุดมุ่งหมายก็ต้องการจะให้ส<wbr>ติ
ไปพิจารณาเวทนานั้นๆ เช่น
ฝ่ายสุขก็มีทั้งสุขกาย สุขใจ อันนี้เรียกว่า สุขเวทนา
แล้วก็ทุกข์กายทุกข์ใจ
หรือจะว่าทุกข์ทางด้านกายแล<wbr>ะใจก็ได้ เรียกว่า ทุกขเวทนา
อุเบกขาเวทนา ก็คือไม่สุขไม่ทุกข์
จิตใจมักจะเลื่อนลอยหาที่เก<wbr>าะไม่ได้ เรียกว่า อุเบกขาเวทนา

วิธีปฏิบัติต้องใช้สติกำหนด
คือ ตั้งสติระลึกไว้ ดีใจก็ให้กำหนด
กำหนดอย่างไรหรือ กำหนดที่ลิ้นปี่ หายใจยาวๆ
จากจมูกถึงสะดือให้ได้ หายใจขึ้นลงยาวๆ
กำหนดว่า ดีใจหนอ ดีใจหนอ
ทำไมต้องปฏิบัติ เช่นนี้เล่า
เพราะความดีใจและสุขกายสุขใ<wbr>จนั้น
เดี๋ยวก็ทุกข์อีก สุขเจือปนด้วยความทุกข์อย่า<wbr>งนี้
เพื่อความไม่ประมาทในชีวิตข<wbr>องเรา
จะต้องรู้ล่วงหน้า รู้ปัจจุบันด้วยการกำหนด
จึงต้องกำหนดที่ลิ้นปี่
บางคนบอก กำหนดที่หัวใจ ถูกที่ไหน
หัวใจอยู่ที่ไหนประการใด
อันนี้ผู้ปฏิบัติยังไม่ต้อง<wbr>รับรู้วิชาการ ทิ้งให้หมด
ปฏิบัติตรงนี้ให้ได้ ลิ้นปี่เป็นขั้วแบตเตอรี่ชา<wbr>ร์ทไฟฟ้า
เข้าหม้อ ทุกคนไปแปรธาตุการปฏิบัตินี<wbr>้
ไม่ใช่การวิจัย ไม่ใช่ประเมินผล
แต่เป็นการให้ผุดขึ้นมาเองโ<wbr>ดยปกติธรรมดานี่แหละ
ให้มันใสสะอาด รู้จริงรู้จัง
รู้ปัจจัตตังเวทิตัพโพ วิญญูหิ ให้รู้ขึ้นมาเอง

คำว่ารู้เองนี้ทำยาก รู้วิชาการทำง่าย
อ่านหนังสือท่องได้ก็ได้
แต่รู้เองให้ใสสะอาดขึ้นมาร<wbr>ู้ยาก
ทำไมจะรู้ได้ง่ายต้องปฏิบัต<wbr>ิขึ้นมา
ดีใจ เสียใจ มีความสุขกายสุขใจ
อย่าประมาทเลินเล่อนัก เราต้องตั้งสติทุกอิริยาบถต<wbr>ามกำหนด
การกำหนดจิตนี้หมายความว่า ให้ตั้งสติ เป็นวิธีปฏิบัติ
สัมปชัญญะมีความรู้ตัวอยู่ต<wbr>ลอดปัจจุบัน อย่างนี้เป็นต้น
อดีตไม่เอา อนาคตไม่เอา ให้เอาปัจจุบันที่มันเกิดขึ<wbr>้น
ให้ปฏิบัติอย่างนี้ โดยข้อปฏิบัติง่ายๆ
ถ้าเสียใจ มีความทุกข์ใจ มันอยู่ในข้อนี้
จึงต้องกำหนดที่ลิ้นปี่ เสียใจหนอๆ
หายใจลึกๆ ยาวๆ
เสียใจเรื่องอะไร เป็นการป้อนข้อมูลไว้ให้ถูก<wbr>ต้อง
สตินี่ระลึกได้ หมายถึงตัวแจงงาน
หาเหตุที่มาของทุกข์ ตัวสัมปชัญญะเป็นตัวบอกให้ร<wbr>ู้
ให้มีความเข้าใจเรียกว่า ปัญญา
รู้เท่าทันเหตุการณ์ที่เกิด<wbr>ขึ้นปัจจุบันนั่นเอง
คนเรานี่จึงต้องกำหนดที่เวท<wbr>นานี้

ปวดเมื่อยเป็นเวทนาทางกาย
แต่จิตไปเกาะ อุปาทานยึดมั่น ก็ปวดใจไปด้วย
เช่น เราเสียใจ ร่างกายไม่ดี สุขภาพไม่ดี
เป็นโรคภัยไข้เจ็บ จิตมันก็เกาะที่เจ็บนั้น
จึงต้องให้กำหนดด้วยความไม่<wbr>ประมาท
เป็นวิธีฝึกปฏิบัติก็กำหนดเ<wbr>วทนานั้น
ปวดหัวเข่าที่ไหนก็ตามต้องต<wbr>ามกำหนด
กำหนดเป็นตัวปฏิบัติเป็นตัว<wbr>ระลึก
เอาจิตไปสู่จุดนั้น เป็นอุปาทานยึดมั่นก่อน
เพราะเราจะก้าวขึ้นบันไดก็ต<wbr>้องเกาะยึด
เราจะก้าวต่อไปก็ต้องปล่อย นี่อุปาทาน
ถ้าใหม่ๆ นี้เรียกว่า สมถะ
สมถะยึดก่อนแล้วปล่อยไปก็เป<wbr>็นวิปัสสนา เป็นต้น
เราจะทราบความจริงถึงจะเป็น<wbr>วิปัสสนาขึ้นมาต่อภายหลัง

เพราะฉะนั้น ผู้ปฏิบัติต้องเข้าใจอย่างน<wbr>ี้ ต้องกำหนด
ส่วนใหญ่ไม่กำหนดกัน จึงไม่รู้เรื่องรู้ราวอย่าง<wbr>นี้เป็นต้น
มีความสุขทางไหนก็ตาม เดี๋ยวจะทุกข์อีก
นี่มันแก้ไม่ได้ เพราะอย่างนี้เกิดที่ไหนต้อ<wbr>งแก้ที่นั่น
ไม่ใช่ไปแก้กันที่อื่น หาเหตุที่มาของมัน
คือ สติ สติเป็นตัวกำหนด เป็นตัวหาเหตุ
เป็นตัวแจงเบี้ย บอกให้รู้ถึงเหตุผล
ตัวสัมปชัญญะรู้ทั่วรู้นอก รู้ใน
นั่นแหละ คือ ตัวปัญญา ความรู้มันเกิดขึ้น
ตัวสมาธิ หมายความว่า จับจุดนั้นให้ได้
เช่น เวทนา ปวดเมื่อย เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติมา<wbr>ก
จึงต้องให้กำหนด ไม่ใช่ว่ากำหนดแล้วมันจะหาย<wbr>ปวดก็หามิได้
ต้องการจะใช้สติไปควบคุมดูจ<wbr>ิตที่มันปวด
เพราะปวดนี่เราคอยยึดมัน จิตก็ไปปวดด้วย
เลยก็กลับกลายให้เกิดทุกข์ใ<wbr>จขึ้นมา
เพราะอุปาทานไปยึดขึ้นมาอย่<wbr>างนี้เป็นต้น
จุดมุ่งหมายก็ต้องการให้เอา<wbr>สติไปดู
ไปควบคุมจิตว่ามันปวดมากแค่<wbr>ไหนประการใด

โอกาสบัดนี้ อาตมาภาพจะแสดงพระธรรมเทศนา
ในการบำเพ็ญกุศลทักษิณาทาน
อุทิศถวายแด่พระเดชพระคุณ
ท่านเจ้าคุณอาจารย์พระธรรมธ<wbr>ีรราชมหามุนี
(โชดก ญาณสิทฺธิ)
ท่านได้มรณภาพไปสู่สัมปรายภ<wbr>พ ปรารภ ๖ ปีในปีนี้แล้ว
คณะญาติ ศิษยานุศิษย์มี ท่านอาจารย์มหาสุภาพ เขมรํสี
พระมหาบุญชิต ญาณวีโร พร้อมทั้งคณะ อุบาสก อุบาสิกา
ถือว่างานนี้เป็นงานอุทิศถว<wbr>ายแด่พระเดชพระคุณ
ครูบาอาจารย์ที่เคารพสักการ<wbr>ะอย่างสูง ในวันนี้
ท่านสาธุชนศิษยานุศิษย์ทั้ง<wbr>หลาย
โปรดสำนึกสมัญญาในการบูชาคุ<wbr>ณครูอุปัชฌาย์อาจารย์ที่ว่า
อุเบกขาเวทนา ไม่สุขไม่ทุกข์ ใจก็ลอยหาที่เกาะไม่ได้
ใจลอยเหม่อมองไปแล้ว เห็นคนเป็นสองคนไป
จึงต้องกำหนดเวทนา กำหนดที่ไหน กำหนดที่ลิ้นปี่
หายใจยาวๆ ลึกๆ สบายๆ
แล้วก็ตั้งสติระลึกก่อน กำหนดรู้หนอๆๆๆ
ถ้าเราสร้างคอมพิวเตอร์ขึ้น<wbr>มาได้ครบ
ป้อนข้อมูลเข้าไป รู้หนอๆ เดี๋ยวสติรวมยึดมั่นในจิต
จิตก็แจ่มใส ความทุกข์นั้นก็จะหายไป
อุเบกขาเวทนา ไม่สุขไม่ทุกข์
ส่วนใหญ่จะประมาทพลาดพลั้ง
จึงต้องกำหนดทุกอิริยาบถดัง<wbr>ที่กล่าวนี้

ข้อที่ ๓ จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน

ต้องท่องให้ได้ ทำไมเรียก จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน
ฐานของจิตต้องยึดในฐานทัพนี<wbr>้
จิตเป็นธรรมชาติที่คิดอ่านอ<wbr>ารมณ์
รับรู้อารมณ์ไว้ได้เหมือนเท<wbr>ปบันทึกเสียง
จิตเกิดที่ไหน ผู้พัฒนาจิตต้องรู้ที่เกิดข<wbr>องจิตอีกด้วย
จิตเกิดทางอายตนะ ธาตุอินทรีย์นี่เอง
จะพูดเป็นภาษาไทยให้ชัด ตาเห็นรูปเกิดจิตที่ตา
หูได้ยินเสียงเกิดจิตที่หู จมูกได้กลิ่นเกิดจิตที่จมูก
ลิ้นรับรสเกิดจิตที่ลิ้น กายสัมผัสร้อนหรือหนาว
อ่อนหรือแข็งที่นั่งลงไป เกิดจิตทางกาย
เรียกว่า จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน

วิธีปฏิบัติทำอย่างไร ให้ทำอย่างนี้
ที่มาของจิตรู้แล้วเกิดทางต<wbr>า ตาเห็น เห็นอะไรก็ตั้งสติไว้
จับจุดไว้ที่หน้าผาก อุณาโลมา....กดปุ่มให้ถูก
เหมือนเรากดเครื่องคิดเลข บวกลบคูณหารมีครบ
กดปุ่มให้ถูกแล้วผลลัพธ์จะต<wbr>ีออกมาอย่างนี้
เห็นหนอๆ เห็นอะไร เห็นรูป รูปอยู่ที่ไหน
สภาวะรูปนั้นเป็นอย่างไร
สภาพผันแปรกลับกลอกหลอกลวงไ<wbr>ด้
เยื้องย้ายได้ทุกประการ เรียกว่า รูป เป็นเรื่องสมมติ
และเป็นเรื่องทำลายได้ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แปรปรวนดับไป
คือ รูป ต้องกำหนด
นักปฏิบัติอย่าทิ้งข้อนี้ไม<wbr>่ได้ ในจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน
เป็นธรรมชาติของจิตเกิดที่ต<wbr>า
เกิดแล้วกำหนด ไม่ใช่ว่าเราแส่ไปหากำหนดข้<wbr>างนอก
ตาเห็นอะไรก็กำหนดว่า เห็นหนอ
ทำไมต้องกำหนดด้วย เพราะจิตมันเกิด
ตาสัมผัสกับรูปเกิดจิต ในเมื่อเกิดขึ้นแล้ว
เห็นของเหล่านั้น เรายังไม่มีปัญญา
เราชอบไหม ชอบเป็นโลภะ
ไม่ชอบเป็นโทสะ
เราไม่ใช้สติเลยกลายเป็นคนโ<wbr>มหะ
รู้ไม่จริงรู้แค่ตาเนื้อ ไม่รู้ตาใน ดูด้วยปัญญาไม่ได้
เลยดูด้วยโมหะ คนเราจึงได้เลอะเทอะเปรอะเป<wbr>ื้อนไปดังที่กล่าวแล้ว
ต้องใช้สติ นี่ข้อจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐ<wbr>าน
เป็นธรรมชาติของจิตต้องพัฒน<wbr>าตรงนี้
ต้องกำหนดทุกอาการ ทุกอิริยาบถ
หูได้ยินเสียง หูกับเสียงอย่างไร ไกลแค่ไหนอย่างไร
ไม่ต้องไปประเมินผล ไม่ต้องวิจัย
ห้าม ! ห้ามเพราะเหตุใด เพราะมันเป็นวิปัสสนึกไป
นึกขึ้นมาก็วิจัยตามวิชาการ<wbr> มันจะไม่ได้ผล
เราก็ตั้งสติไว้ที่หู ฟังเสียงหนอ
เราฟังเฉยๆ ไม่ได้หรือ ทำไมต้องกำหนดด้วย
ถ้าเราไม่กำหนด เราจะขาดสติ
ถ้ากำหนดก็เป็นตัวฝึกสติ ให้มีสติอยู่ที่หู
จะได้รู้ว่าเสียงอะไร เสียงหนอๆ
กำหนดเสียงเฉยๆ ได้ไหม ได้ ! แต่ไม่ดี
เพราะเหตุใด หนอ ตัวนี้เป็นการรั้งจิตให้มีส<wbr>ติดี
มีความหมายอย่างนั้น คำว่าหนอนี้ เป็นภาษาไทย
หนอดีมาก เราจะบอกว่าเสียงหนอ มันรั้งจิตได้ดี

มีสติดีในการฟัง ระลึกหนอว่าเสียงเขาด่า
เสียงเขาว่า หรือเสียงเขาสรรเสริญเยินยอ<wbr> ประการใด
สัมปชัญญะ ตัวรู้ว่าเสียงนี้ของนาย ก.
เสียงนี้ของ นาง ข. มาพูดเรื่องอะไร
ตัวสติจะแจงเบี้ยหาเหตุที่พ<wbr>ูด
ทำไมเขาจึงพูดเช่นนั้น
ตัวสัมปชัญญะก็บอกกับเราว่า<wbr> อ๋อ เขาพูดนี่ เพราะอิจฉาเรา
เขาด่าเรา มาว่าเรา สติบอก
สัมปชัญญะเป็นตัวคิด ปัญญาก็แสดงออก
คอมพิวเตอร์ตีออกมาว่า เสียงนี้ไร้ประโยชน์
เกิดขึ้นตั้งอยู่ก็วูบดับไป<wbr>ทันทีที่หู
เลยก็ไม่ต่อเนื่องเข้ามาภาย<wbr>ในจิต
เราก็ไม่มีการเศร้าหมองใจ เพราะข้อคิดนี้
เพราะฉะนั้นนักปฏิบัติ ต้องกำหนดตรงนี้
ไม่ใช่เดินจงกรมนั่งปฏิบัติ<wbr> พองหนอยุบหนอให้ได้
ไม่ใช่ตรงนั้น ตรงนั้นเป็นตัวสร้างเครื่อง<wbr>คอมพิวเตอร์
ให้มีพลังจิต
ในข้อคิดของวิปัสสนาญาณอีกป<wbr>ระการหนึ่งต่างหาก

ผู้ปฏิบัติต้องเริ่มต้นด้วย<wbr>การพิจารณาดูจิต
จิตเกิดทางหู ถ้าเราสร้างเครื่องได้ดีแล้<wbr>ว
ป้อนข้อมูลถูก สร้างระบบถูก
ข้อมูลในจิต คือ อารมณ์ที่เราเก็บเอาไว้นานน<wbr>ักหนาแล้ว
คลี่คลายไม่ออกแฝงไว้ในอารม<wbr>ณ์
คือ โลภะ โทสะ โมหะ ทำให้จิตเศร้าหมองมาช้านาน
ไม่ผ่องใสจึงต้องกำหนดอย่าง<wbr>นี้
เสียงหนอๆ ไม่ใช่เท่านี้เลยนะ เสียงเขาด่า
ใช่แล้วถ้าเรามีสมาธิดี สะสมหน่วยกิตสติปัฏฐานสูตรไ<wbr>ว้ชัดเจน
เสียงหนอ ก็รู้แล้ว อ๋อเขาด่าเรา ด่าเราตรงไหน
มีตัวตนตรงไหนบ้าง ที่เราจะถูกด่า แล้วเจ็บช้ำน้ำใจเช่นนี้
เราก็ใช้ปัญญานี้เอง ฟัง อ๋อเขาด่า
ด่ามาโดยสมมติว่าด่าเรา คิดว่าอย่างนั้น
แต่เราอยู่ตรงไหน ก็หาตัวเราไม่ได้
ตัวเราไม่มี อย่างนี้คือ ปัญญา ไม่มีตัวตน ไม่มีบุคคล
แต่เป็นโดยสมมติขึ้นมาที่เข<wbr>าด่าเท่านั้น
แล้วก็แปรปรวนเปลี่ยนแปลงสภ<wbr>าพของมันแล้วก็หลุดไป
ดับวูบไปที่หู อันนั้นก็หมดสิ้นไป นี้เรียกว่า ตัวปัญญา

นักปฏิบัติต้องกำหนดทุกอิริ<wbr>ยาบถในการฝึก
เป็นการดัดนิสัยให้เข้าสู่จ<wbr>ุดมุ่งหมายของผู้มีปัญญา
เป็นความเคยชินจากการปฏิบัต<wbr>ิธรรม
ส่วนใหญ่พูดอย่างนี้ใครก็ทำ<wbr>ได้
ใครก็รู้แต่ปฏิบัติจริงๆ ไม่ได้
เพราะไม่เคยกำหนดเลย ปล่อยเลยไปหมด
เข้ามาถึงจิตใจภายใจจิต คือ ประตูทั้ง ๖ ช่อง
เข้ามาถึงห้องใน ที่นอนของเรา
จนแต้มจนด้วยเกล้า จนด้วยปัญญา
แก้ไขปัญญาไม่ได้เลย เพราะมันอยู่ในจุดนี้เป็นจุ<wbr>ดสำคัญ
แต่ผู้ปฏิบัติธรรมเอาไปทิ้ง<wbr>หมด ไม่เคยปฏิบัติจุดนี้เลย
มีแต่ จะจ้องเดินจงกรม
จ้องท้องพองหนอยุบหนออย่างเ<wbr>ดียว เป็นไปไม่ได้
ไม่ครบสติปัฏฐาน ๔ ปฏิบัติในข้อจิตตานุปัสสนาส<wbr>ติปัฏฐานสูตร
ข้อนี้เป็นข้ออินทรีย์หน้าท<wbr>ี่การงานที่จะต้องรับผิดชอบ<wbr>ตัวเอง
ต้องกำหนดเสียงหนอๆ ถ้ากำหนดไม่ทัน มันเลยเป็นอดีตไปแล้ว
เกิดเข้ามาในจิตใจเกิดโทสะ
เกิดโกรธขึ้นมาทันทีทำอย่าง<wbr>ไร ไปเสียงหนออีกไม่ได้
ต้องกำหนดตัวสัมปชัญญะ กำหนดที่ไหน กำหนดที่ลิ้นปี่
บางทีไปสอนไม่เหมือนกันเสีย<wbr>แล้ว
หลับหูหลับตาว่าส่งเดชไป จะถูกจุดได้อย่างไร
กดเครื่องคอมพิวเตอร์ไม่ถูก<wbr> กดไม่ถูกจุด
แล้วมันจะออกมาอย่างที่เราต<wbr>้องการไม่ได้ นี้สำคัญ
ผู้ปฏิบัติเน้นในข้อนี้ให้ม<wbr>ากต้องกดที่ลิ้นปี่
แต่อรรถาธิบายอย่างไรนั้น จะไม่อธิบายในที่นี้
ขอให้ท่านโง่ไว้ก่อน อย่าไปฉลาดตอนปฏิบัติเดี๋ยว<wbr>จะคิดเอาเอง
เกิดขึ้นมาเดี๋ยวท่านจะได้ข<wbr>องปลอมไปนะ
จะได้ของไม่จริงไปอย่างนี้
กำหนดที่เลยเป็นอดีตแล้ว ต้องกำหนดอยู่อย่างเดียว
คือ รู้หนอ ไว้ก่อน
รู้ว่าเรื่องอะไรก็ยังบอกไม<wbr>่ได้ ทำไมจะรู้จริง
ทุกสิ่งต้องกำหนดทั้งนั้น ที่ลิ้นปี่ หายใจยาวๆ
หายใจอย่างไร ต้องตั้งสติไว้ที่ลิ้นปี่
สูดลมหายใจจากจมูกถึงสะดือ
แล้วก็ตั้งสติที่ลิ้นปี่ หายใจยาวๆ รู้หนอๆ
เพราะมันเลยไปแล้วเป็นอดีต กำหนดปัจจุบันไม่ได้
ต้องกำหนดตัวรู้ อย่างนี้เป็นต้น รับรองได้ผลแน่

ข้อที่ ๔ ธรรมานุปัสสนาสติปัฏฐาน

ธรรมในธรรม หมายความว่า เรามีสติปัญญาจะรู้แยกจิตขอ<wbr>งเราว่า
คิดเป็นกุศลหรืออกุศล ถูกต้องหรือไม่ถูกต้อง
จะตัดสินอยู่ที่ธรรมานุปัสส<wbr>นาสติปัฏฐาน ในข้อที่ ๔ นี้
ข้าพเจ้าทำงานนี้ไปเป็นกุศล<wbr>หรืออกุศล
เดี๋ยวจะรู้ตัวตนขึ้นมาทันท<wbr>ีที่มีปัญญา
เรียกว่า ธรรมานุปัสสนาสติปัฏฐาน
อาตมาหมายความถึงปฏิบัติการ<wbr> ไม่ใช่วิชาการ
วิชาการจะไม่อธิบายอย่างนี้
เป็นการปฏิบัติการในธรรมานุ<wbr>ปัสสนาสติปัฏฐาน
ธรรมในธรรม ทำนอกทำใน ธรรมกับทำมันต่างกัน
ทำไปแล้วเป็นกุศลหรืออกุศล
ทั้งทางโลกทางธรรม มันอยู่ร่วมกันนี่
ธรรมานุปัสสนาสติปัฏฐาน เรียกว่าทำนอก ทำใน ทำจิต ทำใจ
ทำอารมณ์ แสดงออกเป็นกุศลบ้าง อกุศลบ้าง
ส่วนใหญ่เราจะเข้าข้างตัวเอ<wbr>ง
เลยคิดว่าตัวเองน่ะคิดถูก ทำถูกแล้ว

ถ้าเรามานั่งเจริญกรรมฐานแก<wbr>้ไขปัญหา
กำหนดรู้หนอ ๆ คือ ธรรมานุปัสสนาสติปัฏฐาน
เพราะเรายังไม่รู้จริง รู้หนอ หายใจยาว ๆ รู้หนอ ๆๆ เดี๋ยวรู้เลย
ว่าที่เราทำพลาดผิดเป็นอกุศ<wbr>ล
ไม่ใช่กุศลมวลเป็นอกุศลกรรม
จากการกระทำทางกาย วาจา ใจ
ก็ถ้าแสดงออกเป็นอกุศล นี่ธรรมานุปัสสนาเชิงปฏิบัต<wbr>ิการ
ไม่ใช่วิชาการนะ บางคนบอกหลวงพ่อวัดอัมพวันอ<wbr>ธิบายผิดแล้ว
ใช่ มันผิดหลักวิชาการ แต่มันถูกปฏิบัติการ
มันจะรู้ตัวเลยว่า เราทำไปนั่นเป็นกุศล
ผลงานส่งผล คือ เป็นบุญ เป็นความสุข
สิ่งนี้ที่ข้าพเจ้าทำเป็นอก<wbr>ุศลกรรม ทำแล้วเกิดความทุกข์
นี่ง่าย ๆ ทางเชิงปฏิบัติการ วิชาการ เขาอธิบายละเอียดกว่านี้
ถ้ามีกิจกรรมทำได้ไม่ยากเลย<wbr> อยู่ตรงนี้เอง
รู้หนอ! อ๋อ รู้แล้วไปโกรธมันทำไม
ไปโกรธรูปนาม หรือไปโกรธใคร
ตัวโกรธอยู่ที่คนโน้นทำให้เ<wbr>ราโกรธหรือ
ตัวโกรธไม่ใช่อยู่ที่คนโน้น<wbr> อยู่ที่เรา
อยู่ที่ไหน อยู่ที่ใจ อยู่ที่จิตเก็บความโกรธเข้า<wbr>ไว้

ท่านจะมีแต่ความเป็นโทษ มีแต่ความเศร้าหมองใจตลอดเว<wbr>ลา
ท่านจะไม่เป็นผู้มีปัญญา เป็นผู้แก้ปัญหาไม่ได้เลย
ก็สร้างปัญหาด้วยโทสะ สร้างปัญหาด้วยผูกเวร
สร้างปัญหาด้วยผูกพยาบาท
น้อยไป! ดูถูกเรา นี่ท่านจะต้องสร้างปัญหาแน่<wbr>อย่างนี้เป็นต้น

การปฏิบัติเป็นการแก้ปัญหา
ไม่ใช่สร้างปัญหาเหมือนอย่า<wbr>งที่ท่านเข้าใจ
และมีปัญญาเห็นอารมณ์เรา ดูอารมณ์จิตของเรา
ดูจิตใจของเราต่างหาก อย่างนี้เป็นต้นสำคัญมาก
บางคนไปสอนกันไม่ถูก
โกรธหนอ ๆๆ เอาจิตตั้งตรงไหน
เอาสติไว้ตรงไหน ไปกดไม่ถูก
กดเครื่องคอมพิวเตอร์ผิด มันก็เลยออกมาแบบอย่างนั้นเ<wbr>อง
จะวางจิตไว้ตรงไหน ก็ไม่รู้นี่สำคัญนะ

เห็นหนอ อย่าลืมนะ ส่งกระแสจิตไว้ที่หน้าผาก
ไม่ใช่หลับตาว่ากันส่ง
ถ้าท่านทำดังที่อาตมาแนะแนว<wbr> รับรองได้ผลทุกคน
เห็นหนอ ก็ต้องส่งกระแสจิตจากหน้าผา<wbr>กออกไป
เพราะว่าเราจะสังเกตตัวเองไ<wbr>ด้ทุกคน
ความรู้สึกจะมารวมที่หน้าผา<wbr>กหมด
ภาษาจีนเรียกว่า โหงวเฮ้ง
มันจะมีแสงที่หน้าผากนะ ตอนนี้ไม่อรรถาธิบาย
จิตท่านสูงท่านจะเห็นเองว่า<wbr>ดูหน้าคนดูตรงไหน
อย่าลืม ที่อาตมาพูดหลายครั้ง
ยังไม่มีใครตีปัญหาได้เลย
อุณาโลมา....มันเป็นการส่งก<wbr>ระแสจิตได้ดีมากในจุดศูนย์ส<wbr>มาธิ
นี่หละจะเกิดปัญญาได้ สำหรับตัวตนบุคคลปฏิบัติ
ไม่ใช่มานั่งเห็นนิมิต ถามกันไม่พักเลย
หลวงพ่อคะ ฉันมีนิมิตอย่างนี้ ฝันว่าอย่างนี้จะได้แก่อะไร
ไม่ต้องมาถามแล้ว ฝันปลอมก็มีจิตอุปาทานยึดมั<wbr>่นก็ฝันได้
ถ้าจิตท่านโกรธ ผูกพยาบาทเก่ง
จะฝันร้าย จะฝันหนีโจร เป็นนิมิตที่เลวร้าย เพราะจิตมันไม่ดี
ถ้าสติดี มีปัญญาดี จะฝันเรื่องจริงได้
ฝันแล้วเป็นเรื่องจริง ถ้าจิตเก๊ ก็ฝันเก๊ ๆ
จิตปลอมก็ฝันปลอมออกมา
อาจารย์สอบอารมณ์บางคนชอบถา<wbr>มว่า
"เห็นอะไรหรือยัง เห็นโน่นเห็นนี่ไหม"
ไม่ต้องไปถามเขาอย่างนั้นนะ
ถามว่า กำหนดหรือเปล่า เวทนาเกิดขึ้นกำหนดอย่างไร
ต้องถามอย่างนี้จะถูกต้องมา<wbr>กกว่า
ไม่ต้องถามเห็นอะไรไปแนะแนว<wbr>เขาทำไมอย่างนั้น
มีความหมายในการปฏิบัติมาก

ผมอ่านเจอมาครับ เลยเอามาแบ่งปันครับผม

คัดลอกมาจาก
พุทธธรรมนำใจ