การปกครองบริวารให้ยึดหลักเหตุผลและความยุติธรรม

ถาม : ทำอย่างไรถึงจะให้บริวารดีภายในชาตินี้คะ ?

ตอบ : การที่บริวารดีขึ้นอยู่กับการปกครองของเราเหมือนกัน ตามที่โบราณเขาบอกว่า ไม้ใหญ่โคนต้องเย็น ในเมื่อเราเป็นผู้ใหญ่ปกครองบริวาร ถ้าหากเราร้อน เขาก็อยู่ด้วยไม่ได้

เพราะฉะนั้น..การปกครองบริวารให้ยึดหลักเหตุผลและความยุติธรรม เขาจะอยู่กับเราได้ ต่อให้โกรธเขาก็ตาม แต่ถ้าผลงานเขาดี เราต้องมีรางวัลให้เขา ต้องเลื่อนขั้นเลื่อนตำแหน่งให้เขา ต้องขึ้นเงินเดือนให้เขา แต่ถ้าผลงานไม่ดี ต่อให้เขามาประจบสอพลออยู่ข้างๆ ทุกวันก็ไม่ต้องไปเลื่อนตำแหน่งให้เขา

ถ้าในเรื่องของเหตุผลและยุติธรรมของเราสามารถทำได้ดี ใครๆ ก็อยากอยู่ด้วย เพราะเขารู้สึกว่าอยู่กับเราแล้ว เขาได้รับความยุติธรรม แล้วเราเองก็ไม่ไปเฉ่งลูกน้องอย่างไม่มีเหตุไม่มีผล อะไรไม่ถูกต้องว่ากันไปตามตรงให้เขาแก้ไข พูดง่ายๆ ก็คือ ชี้ที่ผิดได้ บอกที่ถูกได้

โดยเฉพาะเจ้านาย ต้องบอกว่าสมัยนี้บางคนความเป็นเจ้านายของเขาก็คือชี้นิ้วสั่งอย่างเดียว ซึ่งจะว่าไปก็ถูกหลัก แต่ถ้าเกิดลงไปคลุกกับงานเอง ซึ่งบางคนก็ดูถูกในลักษณะว่า “ผู้อำนวยการสันดานเสมียน” หรือ "ผู้จัดการนิสัยภารโรง” ปล่อยให้เขาดูถูกไป เพราะ ถ้าเราสามารถลงไปคลุกอยู่กับงาน รู้งานทุกเรื่อง ลูกน้องเขาจะเกรงใจ ถึงเวลาเขาติดขัดตรงไหนเราก็แนะนำเขาได้

ถ้าเขาทำไม่ได้จริงๆ เราต้องทำเป็นตัวอย่างให้เขาดูได้ แล้วต้องทำใจว่า คนเราสมรรถภาพไม่เท่ากัน ถ้าเท่ากันเกิดมาต้องได้เหมือนกันหมด แต่เนื่องจากคนเราสร้างบุญบารมีมาไม่เท่ากัน สมรรถนะในการทำงานจึงไม่เท่ากัน เพราะฉะนั้นเราต้องมี ปุคคลปโรปรัญญุตา ก็คือ การรู้จักเฉพาะตัวบุคคล ว่าคนประเภทไหนเหมาะสมกับงานอย่างไร ?"

"อย่างของอาตมาที่วัดท่าขนุน แต่งตั้งให้เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสแท้ๆ แต่ของ พระครูน้อย ถ้าให้ทำงานกรรมกรจะถนัด ให้ไปชี้นิ้วสั่งการท่านจะประสาทกิน พออาตมาไม่อยู่บอกว่า “ฝากวัดด้วยนะ” ท่านทำหน้าอย่างกับแบกโลกเอาไว้ แต่ถ้าบอกให้ไปแบกอิฐแบกปูนสัก ๓ - ๕ คันรถ ท่านเฉยมาก แต่ก็จำเป็นเพราะท่านอาวุโส เราแต่งตั้งให้ท่านมีตำแหน่ง อย่างน้อยๆ ได้ดูแลรุ่นหลังๆ เขาบ้าง แต่นิสัยของท่านก็คือ ถ้าท่านทำงานหนักท่านจะถนัด

เพราะฉะนั้นในเรื่อง หลักธรรมของ พระพุทธเจ้า อัตตัญญุตา รู้ตัวเราเอง ตัวเราเป็นใคร ? มีความถนัดอย่างไรชำนาญอย่างไร ? ความสามารถมีเท่าไร ? ปริสัญญุตา รู้บริษัท ก็คือลูกน้องของเรา รู้ว่าเป็นอย่างไร ? ปุคคลปโรปรัญญุตา รู้ว่าเฉพาะว่าแต่ละคนมีความสามารถอย่างไร ? แล้วก็ทำอย่างฝรั่งเขาว่า Put the right man on the right job แล้วเขาจะทำงานได้ดี ไม่ใช่พวกถนัดงานกรรมกรแล้วเอาไปนั่งโต๊ะ อย่างพระครูน้อยปั้นเป็นวันกว่าจะเขียนหนังสือได้หน้าหนึ่ง แต่ให้ไปทุบอิฐแบกเหล็กพักเดียวก็เสร็จเรียบร้อย

อยากมีลูกน้องดีๆ นอกจากจะใช้หลักธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสเอาไว้แล้ว เรายังต้องยึดหลักเหตุผลและความยุติธรรมด้วย ใช้คนอย่าใช้เปล่า ด่าคนอย่าด่าต่อหน้าคนอื่น แต่ชมคนให้ชมต่อหน้าคนอื่น จะตำหนิเขาให้เรียกมาคนเดียวแล้วค่อยตำหนิ รักษาหน้าเขาหน่อย คนอื่นตัวกูของกูยังเยอะอยู่ ไปด่าต่อหน้าคนอื่นเดี๋ยวเขาอาย ต่อไปจะไม่กล้าทำอะไรเลย

เขาถึงได้บอกว่า บุคคลที่ไม่เคยทำผิดเลย คือบุคคลที่ไม่เคยทำอะไรเลย เพราะคนที่เคยทำจะต้องมีทำผิดบ้าง"




.

 

.

"มีบริษัทใหญ่อยู่บริษัทหนึ่ง รับสมัครผู้อำนวยการ กรรมการผู้จัดการใหญ่ลงมาสัมภาษณ์ด้วยตัวเอง คนหนึ่งเก่งมาก ทำงานมาไม่เคยผิดพลาดอะไรเลย ชื่อเสียงในวงการนักบริหารสุดยอด ในฐานะผู้บริหารมืออาชีพ ทำอะไรก็ประสบความสำเร็จ

ส่วนอีกรายหนึ่งความสามารถไม่ถึง เคยพลาดมาหลายครั้ง แต่ปรากฏว่าสัมภาษณ์เสร็จเรียบร้อย ท่านกรรมการผู้จัดการใหญ่ชี้บอกว่าเอาคนหลัง คนที่เคยผิดมาหลายครั้ง อีกฝ่ายหนึ่งก็งงไปเลย เขาคิดว่าเขาได้แน่ แต่ทำไมเขาถึงไม่ได้

อุตส่าห์ไปสอบถามว่าเหตุที่เขาไม่ได้คืออะไร คำตอบก็คือ “คุณไม่เคยทำผิดเลย คนที่ไม่เคยทำอะไรผิดพลาดจะไม่มีประสบการณ์ในการแก้ไขงาน แต่คนที่เคยพลาดมาแล้ว มีประสบการณ์ในการแก้ไขงาน ต่อไปเจอเรื่องแบบนี้เขาแก้ไขได้ การงานของบริษัทถึงพลาดไปก็ไม่สะดุด”

จะเห็นว่าคนที่เขามองการณ์ไกล เป็นผู้บริหารจริงๆ เขาไม่ได้ต้องการคนที่สมบูรณ์แบบ แต่เขาต้องการปุถุชนธรรมดาที่มีผิดมีพลาด แต่พลาดแล้วให้รู้วิธีแก้ไขด้วย"

"สมัยก่อนดูข่าวกีฬา จะมีนักเทนนิสหญิงคนหนึ่งก็คือ มาร์ตินา ฮินกิส บางทีก็ได้แชมป์ บางทีก็ตกรอบแรก อาตมาบอกกับพระกับเณรว่า “สังเกตยายคนนี้ไหม ? ต่อไปรุ่งแน่” พระเณรถามว่าทำไม ? อาตมาบอกว่า “เขาแพ้เป็น” คนที่เคยแพ้มาแล้วจะไม่เสียกำลังใจ เพราะเขารู้ว่าแพ้ต้องเป็นอย่างนี้ ชนะต้องเป็นอย่างนี้ แล้วเขาก็เริ่มต้นใหม่ ท้ายสุดเขาก็กลายเป็นมือหนึ่งของโลก

เสียดายเขาหลุดตำแหน่งไปแล้ว เพราะรุ่นนั้นมีสาวๆ หุ่นดีๆ เป็นนักเทนนิสหญิงหลายคน จนกระทั่งนักเทนนิสชายปัจจุบันวิพากษ์วิจารณ์ว่า “ถ้ามีแต่ เซเรนา วิลเลียม มีแต่ วีนัส วิลเลียม มีแต่ อเมลี โมเรสโม ผมเลิกเล่นเทนนิสดีกว่า หาความเจริญหูเจริญตาไม่ได้เลย” อเมลี โมเรสโม หุ่นเหมือนผู้ชายดีๆ นี่เอง แล้วแถมยังล่ำสันสูงใหญ่กว่าผู้ชายอีก หรือไม่ก็หุ่นอย่างน้องแทมมี่ของเรา

จริงๆ แล้วนักเทนนิสเขาต้องการความแข็งแกร่งมาก ถ้ารูปร่างได้เปรียบ โอกาสชนะก็มาก แต่ก็อย่างว่าแหละ คนดูก็อยากจะมีอะไรที่เจริญหูเจริญตาบ้าง"


สนทนากับพระครูวิลาศกาญจนธรรม (พระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ)
เก็บตกจากบ้านวิริยบารมี ต้นเดือนตุลาคม ๒๕๕๕


ที่มา : เก็บตกจากบ้านวิริยบารมี ต้นเดือนตุลาคม ๒๕๕๕ - หน้า 4 - กระดานสนทนาวัดท่าขนุน





.