แนวทางปฏิบัติธรรมของ หลวงปู่ต่างๆ

โอวาทธรรมหลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จังหวัดเชียงใหม่


"คนเรามันรักสุข เกลียดทุกข์นี่ หนักก็หนักอยู่ตรงนี้แหละ ไม่รับความจริง"


หลวงปู่แหวน สุจิณโณ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ดู่ พรหมปัญโญ
วัดสะแก จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

"โลกเท่าแผ่นดิน ธรรมเท่าปลายเข็ม" เรื่องโลกมีแต่เรื่องยุ่งของคนอื่นทั้งนั้น ไม่มีที่สิ้นสุด เราไปแก้ไขเขาไม่ได้

ส่วนเรื่องธรรมนั้นมีที่สุด มาจบที่ตัวเรา ให้มาไล่ดูตัวเองแก้ไขตัวเราเอง ตนของตนเตือนตนด้วยตนเอง

ถ้าเป็นโลกแล้ว จะมีแต่ส่งออก...ไปข้างนอกตลอดเวลา แต่ถ้าคิดสิ่งที่เป็นธรรมแล้ว ต้องวกกลับเข้ามาหาตัวเอง เพราะธรรมแท้ๆ ย่อมเกิดในตัวของเรานี่ทั้งนั้น

รอให้แก่เฒ่าหรือจวนตัวแล้วจึงสนใจภาวนา ก็เหมือนคนหัดว่ายน้ำเอาตอนเรือหรือแพใกล้แตก มันจะไม่ทันการณ์"

หลวงพ่อดู่ พฺรหฺมปญฺโญ

 

โอวาทธรรมท่านพ่อเฟื่อง โชติโก
วัดธรรมสถิต อ.เมือง จ.ระยอง


“..นิพพานนั้นเป็นเรื่องละเอียด ต้องใช้ปัญญาเอามากๆ
ไม่ใช่ของจะถึงด้วยแรงอยาก ถ้าเป็นของที่จะถึงด้วยแรงอยาก
พวกเราคงจะตรัสรู้กันหมดแล้วทั้งโลก.....”


ท่านพ่อเฟื่อง โชติโก

 

โอวาทธรรมพระราชสังวรญาณ (หลวงพ่อพุธ ฐานิโย)
วัดป่าสาลวัน จ.นครราชสีมา

ถาม: จิตมันมองเห็นกายเป็นสิ่งที่น่ากลัว เพราะมันเกิดทุกข์แล้วก็เบื่อ มันมองเห็นกายเป็นของสกปรก จิตมันรังเกียจ มันเกิดเบื่อ จะทำอย่างไร?

หลวงพ่อตอบ: อันนี้เป็นอาการของกิเลส ถ้ามันเกิดอาการอย่างนี้ขึ้นมาแล้วเราขาดสติ ไปถือเอาความเบื่อเป็นเรื่องที่จะมาทำให้จิตของเรามังหมอง หรือเศร้าหมอง ก็เรียกว่าเราขาดสติ ขาดปัญญา ดมื่อเหตุการณ์อย่างนี้เกิดขึ้นมา ต้องพิจารณาจนกว่ามันจะหายเบื่อหน่าย หายเศร้าหมอง

ถาม: เมื่อออกจากสมาธิแล้ว มีอาการเมื่อยล้ามากนั้น ถือว่าถูกต้องหรือไม่?

หลวงพ่อ: องค์ประกอบของการทำสมาธินี้ ในเมื่อสมาธิิกิดขึ้นเท่านี้นแหละ กายก็เบา จิตก็เบา ถ้าสมาธิอันใดถ้าเรานั่งสมาธิตลอดคืนยันรุ่งตลอดวันยันค่ำ ในเมื่อออกจากสมาธิแล้วเมื่อย ยังกับวิ่งมาตั้งหลายกิโลๆนี้ นั้นใช้ไม่ได้ ออกจากสมาธิแล้วต้องเบา


หนังสือ"ธรรมปฏิบัติและตอบปัญหาการปฏิบัติธรรม". โดย หลวงพ่อพุธ ฐานิโย

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภทฺโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี


อย่างสกลร่างกายนี้ ตาก็ดี จมูกก็ดี หูก็ดี ลิ้นก็ดี กายก็ดีทั้งหลายเหล่านี้แหละ ก็แล้วแต่มันจะเปลี่ยนไป แปรไป ไม่เห็นมันขออนุญาตเราสักที เช่นเมื่อปวดหัว ปวดท้อง หรืออย่างใดอย่างหนึ่งเป็นต้น มันไม่เคยขออนุญาตจากเราเลย เวลามันจะเป็น มันก็เป็นข...องมันเลยเป็นไปตามสภาวะของมัน อันนี้ก็แสดงว่ามันไม่ยอมให้เราเป็นเจ้าของมัน

สมเด็จพระบรมศาสดา จึงทรงสอนว่า “สุญโญสัพโพ… มันเป็นของว่าง มันไม่ได้เป็นของผู้ใด” เราทั้งหลายไม่เข้าใจธรรมะในสภาวะอันนี้ ไม่เข้าใจในสังขารอันนี้ จึงคิดว่า “ของเรา ของเขา” เกิดอุปทานขึ้นมา เมื่อเกิดอุปทานก็เข้าไปยึดภพ เกิดภพ เกิดชาติ ชรา พยาธิ มรณะต่อไป มันเป็นทุกข์เช่นนี้ ที่ท่านเรียก “อิทัปปัจจยตา” นั่นแหละ อวิชชาเกิดสังขาร สังขารเกิดวิญญาณ วิญญาณเกิดนามรูป…เป็นเช่นนี้นั่นแหละ


หลวงพ่อชา สุภัทโท

 

โอวาทธรรมหลวงปู่เทสก์ เทสฺรํสี
วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย


พระพุทธศาสนานี้สอนมีจุดที่รวมได้

มีที่สุดหมดสิ้นสงสัยหมดเรื่อง

ไม่เหมือนวิชาชีพอื่น เขาสอนไม่มีที่สิ้นสุด…

...จึงว่าพระพุทธศาสนาสอนถึงที่สุด

แต่บุคคลผู้ทำตามนั้น ทำไม่ถึงที่สุด…


หลวงปู่เทสก์ เทสฺรํสี

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ลี กุสลธโร
วัดป่าภูผาแดง จ.อุดรธานี


"พระพุทธเจ้าท่านไม่ได้ทำอย่างนั้นท่านตรัสรู้ได้ก็เพราะเจริญอานาปานสติ ดูลมหายใจเข้าออกเท่านั้น ท่านไม่ให้ออก ให้ดูอยู่นั่น เข้าก็รู้ออกก็รู้อยู่นั่น ศาสนามันเกิดอย่างนั้น ไม่ได้เกิดเพราะความปรุงความแต่งอะไร นี่ไม่ดูตนเอง ดูแต่ผู้อื่น ให้มันถููกใจเข้าของเอง ใครทำอะไรก็ให้ถูกใจเจ้าของเอง นี่แหละเรื่องกิเลสตัณหา ดูเข้าไปมันจะเห็นเองหรอก

ธรรมของพระพุทธเจ้า ถ้าไม่ภาวนาเอาพุทโธก็จะคิดไปเรื่อยเปื่อย ตามโลกตามสงสาร ถ้าจิตมันเป็นไปแล้วจ้างให้มันไปมันก้ไม่ไปล่ะทีนี้ ภาวนามยปัญญา นานาจิตตัง จิตใจของแต่ละคน มันไม่เหมือนกัน ให้ทำเอานะ ใครจะทำให้กันได้ มีแต่บอกทางเท่านั้น พระพุทธเจ้าท่านมีแต่บอกแนวทางเท่านั้นเอง ความพากความเพียร มีแต่พวกเราเท่านั้นที่ต้องทำเอาเองหมด"

หลวงปู่ลี กุสลธโร

 

โอวาทธรรมพระราชสังวรญาณ (หลวงพ่อพุธ ฐานิโย)
วัดป่าสาลวัน จ.นครราชสีมา

"มีธรรมแล้วจะเห็นโทษของสุข
เห็นคุณประโยชน์ของทุกข์"

หลวงพ่อพุธ ฐานิโย

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แบน ธนากโร
วัดดอยธรรมเจดีย์ สกลนคร


โลกวุ่นวาย

"..ทีนี้ บางทีว่าโลกวุ่นวายนะ ว่าโลกเดี๋ยวนี้มันวุ่นวาย
ไม่คิดว่าวุ่นวายเพราะกิเลสของตัวเองพาให้เป็น.."


หลวงปู่แบน ธนากโร

 

โอวาทธรรมหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี


"เรื่องความตายมันอยู่กับลมหายใจนะ ไม่อยู่กับที่อื่นที่ใด อยู่กับลมหายใจเข้า หายใจออก หมดอันนี้แล้วหมดไปเลย เวลานี้ลมหายใจยังไม่หมด ความดีก็ทำได้ความชั่วก็ทำได้ด้วยกัน

เราจะมีสติปัญญาคัดเลือกอะไร พยายามทำความดีปัดความชั่วออก ก็เป็นสติปัญญาของเรา"

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
เทศน์เมื่อวันที่ 31 กรกฏาคม 2547

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภัทโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี


"อยากจะด่าใครคนใดคนหนึ่ง ก็ให้ด่าตัวเองก่อน
แต่งตัวเองให้ดีเสียก่อนจึงพูดจึงทำ
ถึงจะพูดแรงหน่อยก็ได้ จะพูดหนักหน่อยก็เป็น
แต่ให้รู้จักเสียก่อน ให้ดูเราเสียก่อน ให้เราดีเสียก่อน
ให้เรารู้เสียก่อน สอนเราเสียก่อน"


พระโพธิญาณเถระ (หลวงปู่ชา สุภัทโท)

 

โอวาทธรรมหลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จังหวัดเชียงใหม่


โลภะ โทสะ โมหะ เป็นรากเหง้าของกิเลสพันห้าตัณหาร้อยแปด เราเกิดก็เพราะกามตายก็เพราะกาม ทุกข์ก็เพราะกาม ความพอใจก็เพราะกาม ความไม่พอใจก็เพราะกาม ความรักความชังที่เกิดขึ้นก็เพราะกามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหานี้แหละ


หลวงปู่แหวน สุจิณโณ

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภัทโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

"นี่น้ำร้อน ที่สุดของน้ำร้อนอยู่ที่ไหน คำถามประโยตนี้ คุณไม่ต้องตอบ แต่ให้คุณนำไปคิดด้วยปัญญา คือการภาวนา มันเป็นคำสอนสุดท้าย ในคำสอนของอาตมา"


หลวงปู่ชา สุภัทโท

 

พระโอวาทในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก


"การทำดีต้องไม่มีพอ ต้องทำให้ยิ่งขึ้นอยู่เสมอ
เพราะไม่มีใครอาจประมาณได้ว่า
เมื่อใดจะตกไปในที่มืดมิดขนาดไหน"


สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

 

โอวาทธรรมหลวงปู่สาม อกิญฺจโน
วัดป่าไตรวิเวก ต.นาบัว อ.เมือง จ.สุรินทร์

“การภาวนาก็เป็นบุญ เป็นกุศลมากมาย ถ้าทำได้ทุกๆวันทำได้ เสมอไปก็เป็นกุศลทุกวัน ให้คิดดูความแก่ความเจ็บความตาย จะมาถึงวันไหนเราก็ไม่รู้ไม่ว่าแต่คนเฒ่าคนแก่คนหนุ่มก็ตายได้ฝึกหัดทำทุกวันๆ มันตายไปก็ยังได้ขึ้นสวรรค์ การกระทำจิตใจนี้ เป็นของดีเป็นยอดของทานฝึกหัดอริยทรัพย์ภายในนั่นเป็นอริยะ ฝึกหัดดัดแปลงจิตใจให้มันดีมันบริสุทธิ์ หมดมลทิน”


หลวงปู่สาม อกิญจโน

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ศรี มหาวีโร
วัดประชาคมวนาราม (ป่ากุง) อ.ศรีสมเด็จ จ.ร้อยเอ็ด


...โดยมากคนเรามักเชื่อจิตใจตัวองนะ ถ้าหากขี้เกียจ ก็ขี้เกียจเลย หยุดเลย หยุดทำงานเลย ถ้าง่วงนอน ก็นอนเลย ถ้าเหนื่อย ก็เหนื่อยเลย เชื่อแต่ใจตัวเองอยู่อย่างนั้นนะ ถ้าอยากไปในด้านฝ่ายต่ำ ไปได้ง่ายนะ มันเป็นอย่างนั้นนะ แต่อะไรพอที่จะเป็นประโยชน...์แก่ตัวเองแล้ว จึงค่อยเชื่อมัน ถ้าทำสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ตัวเอง แม้มันไม่อยากทำก็ข่ม บังคับฝืนกระแสมันเลย ถ้าด้านเสียประโยชน์ ด้านมัวเมาลุ่มหลง ด้านเพลิดด้านเพลิน

นี่เราตัดกระแสไว้บ้าง ตรงนั้นฝืนไว้บ้าง ส่วนมากไม่รู้จักวิธีฝืนวิธีข่มนะ เวลาควรที่พยุงท่านก็ให้พยุงเรื่องจิตใจ เวลาควรข่มก็ให้ข่ม เรียกว่า ทมะ ไม่ใช่ว่าจะปล่อยไปตามยะถาใจของเรานะ ปล่อยไปตามเรื่องของใจไม่ได้ ไม่ใช่เรื่องฝึกหัดจิตใจมันผิดจากทำนองครองธรรมคำสอนของท่าน เราต้องพยายามทวนกระแสอยู่เรื่อยนะมันจึงค่อยได้...


หลวงปู่ศรี มหาวีโร
เทศนา เรื่อง ทวนกระแส : ๘ พฤศจิกายน ๒๕๑๓

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภัทโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี

“...ความสงบมันจะเกิดขึ้นตรงไหน ?
ความสงบนี้มันจะเกิดขึ้น ระยะที่เราปล่อยวาง..”


หลวงปู่ชา สุภทฺโท

 

โอวาทธรรมคุณแม่จันดี โลหิตดี
วัดป่าบ้านตาด จ.อุดรธานี


"..นักปฏิบัติ
หลงติดอยู่ที่ความพอใจ และไม่พอใจ เป็นเครื่องอยู่
เอาความพอใจ และไม่พอใจเป็นเครื่องอยู่
เมื่อพอใจ ได้สมใจก็เป็นสุข
เมื่อไม่พอใจก็เกิดทุกข์
แต่ทั้งสุขและทุกข์ ก็ยังเป็นเงื่อนของสมมุติ
...

ไม่มีใครคิดที่จะอยู่ตรงกลาง ระหว่างสุขกับทุกข์
เพราะตรงนั้นไม่มีทั้งความพอใจ และไม่พอใจ
แต่เป็นความพอ พอดี
ผู้ที่หลงเพลิน เล่นอยู่กับความพอใจ และไม่พอใจ
จึงได้หนังสือเดินทางแห่งการท่องเที่ยวของภพชาติ
ติดตัวไปตลอด

ความพอใจ และไม่พอใจ
เป็นอาหารชั้นยอดเยี่ยมของกิเลส.."


คุณแม่จันดี โลหิตดี

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ฟัก สนฺติธมฺโม
วัดพิชัยพัฒนาราม (เขาน้อย สามผาน) อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี

“อดีตผ่านมาแล้วไม่สามารถแก้ไขได้ เริ่มต้นกันใหม่ที่ปัจจุบันให้ถูกต้องและสมบูรณ์ อนาคตคือวันข้างหน้า ถ้าต้นถูก ปลายมันก็จะถูก”


พระครูสันติวีรญาณ (หลวงปู่ฟัก สนฺติธมฺโม)

 

โอวาทธรรมหลวงปู่ชา สุภัทโท
วัดหนองป่าพง จ.อุบลราชธานี


ท่านให้ปล่อยทั้งชอบ และไม่ชอบ
อย่าไปเกี่ยวข้องกับมัน
แต่ให้รู้มัน
"มีสติอยู่-สงบอยู่"
เท่านี้แหละ


หลวงปู่ชา สุภัทโท