ขออนุญาตถามเรื่องการนั่งสมาธิครับ

เป็นคนไม่ค่อยนิ่ง คิดนั่นคิดนี่ตลอดเวลา จึงทำสมาธิได้ยากมากครับ แต่เมื่อครู่เพิ่งลองหัดทำดูจึงขอถามท่านผู้รู้ดังนี้ครับ

- พอนั่งหลับตาต่อหน้าพระได้พักนึง รู้สึกหัวหมุน ตัวโยนไปมา ( คือนั่งบนเก้าอี้ที่โต๊ะทำงานเลยครับ เพราะว่าเปิดรูปพระแล้วดูจนเรานิ่งแล้วค่อยหลับตาครับ ) สักพักเกิดอาการอยากอาเจียนมาก จนทนไม่ได้ต้องลืมตาขึ้น หลังจากนั้นหอบหายใจยาวลึกอยู่นาน เสียงดังทีเดียวครับ แต่ไม่ได้รู้สึกเหนื่อยอะไร

- รวบรวมสมาธินั่งใหม่ ระหว่างหลับตาก็ภาวนาพระคาถาที่จำได้ไปให้เกิดสมาธิ คราวนี้เริ่มไม่รู้สึกอะไร เพียงแต่ตัวมันไม่นิ่ง แขนยกขึ้นวางลงบนโต๊ะแล้ว ทีนี้ก็รู้ตัวนะครับ แต่ว่าพวกคอมันจะหมุนไปหมุนมา หันไปหันมาเองตลอด เดี๋ยวก้ม เดี๋ยวเงย เดี๋ยวหันข้าง โดยที่ไม่รู้สึกเมื่อยอะไร แต่ไม่ได้ไปฝืน มันอยากหมุนก็ปล่อยมันหมุนไป เพียงแต่แปลกใจว่าทำไมเป็นเยอะขนาดนี้ กลับกลอกสลับไปสลับมาอยู่ตลอด ไม่ค่อยนิ่ง แต่ในใจก็ว่าพระคาถาไปนั่นแหละ ไม่ได้สนใจมาก

อยากถามว่า ท่านอื่นมีเป็นอาการเช่นนี้หรือไม่ แล้วอาการแบบนี้คืออะไรครับ เกิดสมาธิหรือไม่เกิด หรือเป็นอาการทางร่างกายปกติครับ อาจจะเป็นอุปาทานหรืออะไรไม่ทราบได้ เนื่องจากผมศึกษาธรรมะน้อยมากครับ

ขออภัยหากมีท่านอื่นเคยถามไว้แล้วครับ ขอบคุณมากครับ

 

ปล ครับ อาการที่เกิดทั้งหลายเกิดขึ้นเองแบบรู้ตัวว่าเกิด โดยที่ไม่ได้ตั้งใจทำเองแต่อย่างใดครับ ท่าทางก้มๆ เงยๆ ต่างๆ เกิดขึ้นเหมือนร่างกายขยับไปเอง ไม่เข้าใจว่าคืออะไรด้วยครับ

 

อย่าใส่ใจอาการที่เป็นไปค่ะ ปฎิบัติไปและตามรู้ค่ะ

 

อาการดังกล่าวเกิดจากอุปาทานครับ แนะนำให้ทำใจสบาย ๆ ในขณะทำสมาธิ ไม่ต้องกังวลใด ๆ ไม่ต้องคิดเรื่องอะไรทั้งสิ้น

สนใจแต่ลมหายใจเข้าออกเฉพาะหน้าเท่านั้น ลมหายใจเข้าพุธ ลมหายใจออกโธ ทำเท่านี้เอาพอเริ่มรู้จักสมาธิก่อน

เจริญธรรม

 

อาการแรก เกิดจากการเพ่งกด ข่มจิต จะเอาให้ได้ ตามที่ต้องการ เหมือนลิงที่ถูกกดคอให้อยู่นิ่ง ๆ แต่มันไม่ยอม อาการมันก็ออกมาเป็นความคลื่นไส้ จะอาเจียน ...

อาการที่สอง เป็นอาการที่จิตไม่มีที่ระลึก เหมือนคนว่ายน้ำไม่เป็นแล้วโดดลงไป มันก็จะทุรน ทุราย ไขว่คว้า หาที่เกาะ จิตก็เช่นเดียวกันเมื่อตกลงไปในความว่าง มันก็เวิ้งว้าง ว่างเปล่า เพราะความไม่เคย อยู่ ๆ ก็วูบลงไป มันก็ต้องผวาเป็นธรรมดา .....

วิธีแก้ ......
1. กำหนดสิ่งที่จะนำมาเป็นเครื่องมือก่อน เช่น ลมหายใจ .. เราจะใช้ลมหายใจเป็นที่พึงระลึกรู้ ก็ทดลอง หายใจ เข้า-ออก ให้แรง ๆ เรามีสติ มีความรู้สึกทุกขณะที่หายใจ เข้า-ออก ..หายใจเข้า ก็รู้ว่ากำลังหายใจเข้า หายใจออก ก็รู้ว่ากำลังหายใจออก กำหนดรู้อย่างนี้ ไม่ส่งใจออกไปคิดเรื่องอื่น นอกจากลมหายใจเท่านั้น เราก็ได้ที่พึ่ง ที่ระลึก ของจิตแล้ว
2.เมื่อจิตมีที่พึ่ง ที่ระลึก มันก็เหมือนฝึกว่ายน้ำด้วยการเกาะทุ่น โดดลงไป มันก็ไม่กลัวจมน้ำ ไม่ต้องดิ้นรน กลัวจม มีที่ยึดเหนี่ยว ไม่เวิ้งว้าง จิตเกาะทุ่น หัดว่ายน้ำไปเรื่อย ๆ จนลอยตัวได้ เราก็ทิ้งทุ่นไป ว่ายด้วยกำลังของเรา และลอยตัวได้เอง สบาย ๆ

มีพื้นฐานการฝึกแล้วก็เอาไปฝึกให้ชำนาญ ว่ายเร็ว ซิกแซก ท่าต่าง ๆ ได้ตามใจในโอกาสต่อไป............

 

ให้กำลังใจเพื่อนร่วมทาง

 

อาการทางกายจะเป็นยังไงก็ช่าง ปล่อยมัน
ภาวนาของตัวเองไปเรื่อย

 

สู้ๆนะครับน่าจะเริ่มจากการจับอานาปานสติก่อนเพราะอาจยังไม่ถนัดจับภาพองค์พระ พอทรงตัวก็เริ่มจับองค์พระใหม่ คิดว่าน่าจะดีนะครับ

 

สั้นๆ นะครับ จขกท


นั่งเฉยๆ หลับตา แล้วไม่ต้องทำสมาธิ ครับ


แล้วดูว่าเป็นไหม

 

ใบไม้ไหว
พระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต

ถาม-ตอบ ปัญหาธรรม วันที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๕๕
ณ วัดป่าสันติพุทธาราม (วัดป่าเขาแดงใหญ่) ต.หนองกวาง อ.โพธาราม จ.ราชบุรี


........................
ถาม :๙๐๗. เรื่อง “อาการระหว่างทำสมาธิ”
ผมมีอาการเกร็ง บิด จิกมือตัวเอง ยกมือขึ้นมาขณะเดินจงกรม บางทีก็เปลี่ยนมาเกร็งที่หัวไหล่ จะเหมือนพยายามทำให้ตัวเองเจ็บ เวลาเดินก็เหมือนเดินลากขาข้างหนึ่ง เหมือนนักโทษกัดฟัน จนบางครั้งตอนเดินลืมตาแทบไม่ขึ้น แต่ก็เดินกำหนดพุทโธไปครับ บางทีก็กำหมัดเกร็งเอาเล็บจิก บางทีก็หัวเราะเหมือนเยาะเย้ยตัวเอง บางทีก็หายใจไม่ออก เวลานั่งตัวเหวี่ยง บิดเอวจนทำให้ปวดเกร็งค้างเอาไว้ บางทีก็ต่อยหน้าตัวเอง บางทีก็เหวี่ยงจนล้มตัวมานอนกับพื้น แต่ก็พยายามรู้พุทโธตลอดครับ ช่วยตอบด้วยครับ เพราะกว่าจะหาหลวงพ่ออีกเดือน

ตอบ :นี่พูดถึงนะ ถ้ากำหนดพุทโธ พุทโธ อาการเกร็ง อาการต่างๆ มันไม่น่าเป็น มันไม่มี อาการเกร็ง อาการจิกเนื้อ จิกตัวอย่างนี้ นี่ถ้าเราพุทโธ พุทโธนี้เป็นอะไร? พุทโธนี่นะมันเป็นอาการของใจ เราระลึกพุท เห็นไหม เราระลึกพุท นี่วิตก วิจาร นึกนี่นึกคือระลึก วิตกขึ้นมา วิจาร พุทโธ พุทโธ นี่วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตารมณ์
ถ้าเราทำความสงบของใจ นี่เราทำความสงบของใจ แต่พูดถึงนะ นี่เวรกรรม เวรกรรมของคนมันมี ถ้าเวรกรรมของคนมันมีนะ ถ้าคนพุทโธไม่ได้ ถ้าพุทโธไม่ได้เราก็ใช้ปัญญาอบรมสมาธิ บางคนพุทโธไม่ได้ เขาพุทโธไม่ได้นะ อย่างเช่นเราเกิดมาใช่ไหม? เราเกิดมาจริตนิสัยของเราไม่เหมือนกัน ถ้าจริตนิสัยไม่เหมือนกัน บางคนทำอย่างนี้แล้วถนัดคล่องตัว บางคนทำไม่ได้ ทำไม่ได้ก็ควรทำอย่างอื่น ทีนี้ถ้าทำอย่างอื่นนะ นี่พอมันเกร็ง เห็นไหม นี่เดินจงกรม เดินจงกรมมันก็เกิดอาการเกร็ง หัวไหล่มันเกร็ง
การเกร็งอย่างนี้นะ ดูสิถ้าการเกร็งนะเราเปรียบเทียบให้เห็นอาการของตะคริว เวลาคนเป็นตะคริวมันควบคุมตัวเองไม่ได้ใช่ไหม? เพราะเวลาเกิดตะคริว เลือดลมมันทำเอา นี่มันจะมีอาการเกร็งเจ็บปวดมาก ทีนี้พอเราเดินจงกรมมันเกิดอาการเกร็ง อาการบิดตัว อาการตัวงอ อันนี้มันไม่ใช่การปฏิบัติแล้ว มันไม่ใช่การปฏิบัติหรอก มันเป็นโรค มันเป็นอาการของร่างกาย ร่างกายมันมีปฏิกิริยา ถ้าร่างกายมีปฏิกิริยา เราก็ต้องตรวจสอบว่าทำไมมันเป็นแบบนี้ เราก็ต้องรักษาร่างกาย
ถ้าใครภาวนานะเจ็บไข้ได้ป่วยให้ไปหาหมอ ต้องให้หมอรักษาสภาพร่างกายนี้ให้หายจากโรคภัยไข้เจ็บก่อน ถ้าหายจากโรคภัยไข้เจ็บแล้ว เพราะการภาวนาคือมันรักษาไข้ใจ รักษาเพราะพวกเรามีกิเลสในหัวใจใช่ไหม? การภาวนาคือการเอาธรรมโอสถมารักษา ฟอกหัวใจให้มันสะอาด ทีนี้หัวใจของเรานี่มันปุถุชน เห็นไหม ปุถุชนคนหนาด้วยกิเลส ในเมื่อใจนี้มันหนาด้วยกิเลส มันปฏิสนธิจิตมันเกิดขึ้นมาเป็นมนุษย์ จิตใจอยู่ในร่างกายนี้ เพราะมนุษย์มันมีร่างกายและจิตใจ เพราะมีร่างกายขึ้นมา ดูสิฟักมาตั้งแต่เป็นน้ำมันใส น้ำมันข้น
จากน้ำมัน เห็นไหม จากน้ำมันใส น้ำมันข้นขึ้นมา เป็นปัจจยาการ เป็นมนุษย์ เป็นอะไรต่างๆ ขึ้นมา เป็นร่างกายขึ้นมา นี่การเกิดเป็นมนุษย์ ทีนี้มนุษย์มีร่างกาย ถ้าร่างกายสมบูรณ์ ร่างกายแข็งแรงมันก็เป็นเรื่องปกติใช่ไหม? ฉะนั้น เวลาภาวนาขึ้นมา ถ้ามันมีอาการ ถ้าเราไม่ภาวนาจะเป็นอย่างนี้ไหม? ถ้าไม่ภาวนาเป็นเรื่องปกติ แล้วภาวนาจะเป็นแบบนี้ ถ้าภาวนาเป็นแบบนี้ มีอาการเกร็ง อาการเกร็ง อะไร? เป็นตะคริวหรือ? เวลาไม่ภาวนาก็ไม่เป็นตะคริวนะ พอภาวนาจะเป็นตะคริวหรือ? ถ้าเป็นตะคริว เป็นตะคริวก็ต้องดูสิมันเป็นอะไร? ร่างกายนี้ขาดธาตุเหล็กหรือเปล่า? (หัวเราะ) นี่จะเป็นหมอแล้วนะมึง
นี่ร่างกายมันขาดอะไร? สารอาหารขาดอะไร? เราก็ต้องเติมตัวนั้น เพราะคนเรามันเจ็บไข้ได้ป่วยได้ แล้วเจ็บไข้ได้ป่วย ดูร่างกาย นี่ร่างกายเป็นปกติ แล้วก็มาพิจารณา มาพิจารณา ถ้ามันเป็นโรคเวรโรคกรรมละ ถ้าโรคเวรโรคกรรมนะ มันจะเกิดอาการเกร็ง ถ้าโรคเวรโรคกรรมนะเราจะภาวนาแบบใด? มันต้องแก้ไขเป็นขั้นเป็นตอนไปนะ ไม่ใช่ว่า เออ พอภาวนาแล้วมันเกร็ง มันจิกอะไรนี่ เพราะโดยทั่วไปเขาจะบอกว่าการทำสมถะมันจะเป็นอย่างนี้ มันจะเกิดนิมิต มันจะทำให้หลงใหล แล้วถ้าเกิดมาใช้ปัญญารู้ตัวทั่วพร้อม พอรู้ตัวทั่วพร้อมอาการนั้นจะหายหมด เพราะจิตมันจะเข้าสู่สถานะ คือว่าจิตของเขาจะพ้นจากสิ่งที่เป็นนิมิต นี่เขาพูดกัน
นี่เขาพูดกันนะ แต่เวลาเราทำอย่างนี้มันจะเข้าทางเลย เห็นไหม เพราะพุทโธนี่แหละมันถึงได้เกร็ง เพราะพุทโธนี่แหละถึงได้จิกตัวเอง นี่ไปโทษพุทโธเลยนะ ไม่โทษกิเลสของตัว ไม่โทษเรื่องความเป็นไปของร่างกายนะ นี่พุทโธมันจะไปทำร้ายใคร? พุทโธ พุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน พุทโธคือองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นี่ผู้ที่ประเสริฐนะ อันนี้เรากราบนะ เรากราบพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ รัตนตรัยของเรา นี้เราระลึกพุทโธ พุทโธ เราระลึกพุทโธแต่จิตมันมีเวรมีกรรม ถ้าจิตมันมีเวรมีกรรม จิตมันรู้ว่ามันเป็นอย่างไรไป มันก็ต้องแก้ไขกัน

................

กดฟังเทศน์ หรือ อ่านต่อที่นี่ครับ เนื่องจากตัวอักษรเกินกำหนด copy มาไม่หมด http://www.sa-ngob.com/content_show.php?content=3229

 

ไม่เคยเป็นครับ แต่เคยเห็นคนอื่นเป็น หัวหมุนไปมาเลย ลองลืมตานั่งดูครับ การนั่งสมาธิลืมตาก็ได้ ดูว่าจะหายมั๊ย ถ้าหายพอจะเดาได้อยู่ว่าเป็นอะไร

 

เจ้าของกระทู้ คงจะได้เทคนิกไม่มากก็น้อย ผ่านมาแล้วตั้ง 1ปีกว่า