ความโกรธ เกิดจากความคิดปรุงแต่ง (สมเด็จพระญาณสังวรฯ)

ความปรุงใจเป็นสิ่งสำคัญ ทำความรู้ความเข้าใจในเรื่องความปรุงของใจเสียก่อน ให้เห็นแน่ชัดเสียก่อนว่า ความโกรธหรือไม่โกรธ ไม่ได้เกิดจากเสียงภายนอกที่มากระทบประสาทหู

แต่ความโกรธ หรือไม่โกรธ ชอบหรือไม่ชอบ เกิดจากความปรุงคิดแท้ๆ ความปรุงคิดของในเรานี้แหละ ที่ทำให้เกิดความชอบหรือไม่ชอบ ความโกรธหรือไม่โกรธ เมื่อความชอบหรือไม่ชอบ โกรธหรือไม่โกรธเกิดได้เพราะความปรุงคิด จึงมิได้เพราะบุคคลภายนอกแต่เกิดจากตัวเองเท่านั้น

ตัวเองนี้แหละเป็นเหตุให้ชอบหรือไม่ชอบ โกรธหรือไม่โกรธ เวลาเกิดความไม่ชอบหรือความชอบ ความโกรธก็เกิดขึ้นจึงควรมีสติรู้ว่าตนเองเป็นผู้ทำให้เกิด ไม่มีผู้อื่นมาทำ เมื่อใจไม่ส่งออกไปโทษผู้อื่นว่าเป็นเหตุ ใจรับความจริงว่าตนเองเป็นเหตุ ความโกรธก็จะลดน้อยถึงหยุดลงได้ สำคัญต้องมีสติรู้ว่าความโลภ ความโกรธ ความหลง เกิดขึ้นเพราะความปรุงในจิตใจของเราเอง มิได้เกิดขึ้นเพราะบุคคลหรือวัตถุภายนอก

นี่พูดถึงเมื่อความโกรธเกิดขึ้นแล้ว ให้ดับด้วยการมีสติรู้ความจริงว่าตนเองเป็นผู้ทำ แต่ถ้าพูดถึงการป้องกันมิให้ความโกรธเกิด จะต้องฝึกให้สติเกิดเร็วขึ้นอีก และดังกล่าวแล้วในตอนต้น ๆ จะต้องฝึกให้เกิดเหตุผลและปัญญา รวมทั้งเมตตากรุณาด้วย การฝึกในเรื่องเหล่านั้นจำเป็นต้องทำเมื่อความโกรธยังไม่เกิดขึ้นในจิตใจ หรือเมื่อเกิดแล้วแต่ดับแล้ว

เมตตากรุณาเป็นความรู้สึกตรงกันข้ามกับความโกรธ ผู้ที่มีเมตตากรุณาในผู้ใดอยู่ ความโกรธในผู้นั้นจะเกิดไม่ได้เพราะเมตตาหมายถึงความปรารถนาให้เป็นสุข กรุณาปรารถนาจะช่วยให้พ้นทุกข์ เมื่อมีความรู้สึกดังกล่าวอยู่ในใจ ความโกรธย่อมเกิดไม่ได้เป็นธรรมดา การเจริญเมตตาจึงเป็นการแก้ความโกรธที่ได้ผล

ผู้เจริญ เมตตาอยู่เสมอ เป็นผู้ไม่โกรธง่าย ทั้งยังมีจิตใจเยือกเย็นเป็นสุข ด้วยอำนาจของเมตตาอีกด้วย ผู้ใดรู้สึกว่าจิตใจเร่าร้อนนัก เมื่อเจริญเมตตาจะได้รู้สึกว่าเมตตามีคุณแก่ตนเองเพียงไร

แม้เมื่อเจริญเมตตาจะปรารถนาให้ผู้อื่นเป็นสุข แต่ผู้จะได้รับผลแห่งความสุขก่อนใครทั้งหมด คือตัวผู้เจริญเมตตาเองเช่นเดียวกันการคิดดีพูดดีทำดีทุกอย่าง ผู้ที่ได้รับผลของความดีก่อนใครทั้งหมดคือตัวผู้ทำเอง และได้รับผลของความดีมากกว่าใครทั้งหมดก็คือตัวผู้ทำเอง จึงควรคิดดูน่าจะคิดดีพูดดีทำดีกันเพียงใดหรือไม่

: ฝึกใจไม่ให้โกรธ
: สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ที่มา ::

 

สาธุ๊ สาธุ๊

อนุโมทนาค่ะ

2-3วันนี้ ยอมรับว่าจิตปรุงแต่งมากมาย จึงทำให้มีอารมณ์โกรธ
แต่ก็พยายามมองจิตตนเองอยู่ทุกวินาทีนะค่ะ ไม่งั้นแย่เชียวค่ะ

 

ผมเองก็ชอบคิดไปเองบ่อยแต่ก็มองจิตตัวเองทำให้ดีขึ้นมากเลย

 

ใช่เลยครับ อนุโมทนาครับ

จุดชมวิวศรีราชาสวยๆเห็นทั้งเมืองและทะเล

 

ใช่เลยครับ อนุโมทนาครับ

จุดชมวิวศรีราชาสวยๆเห็นทั้งเมืองและทะเล

 

อนุโมทนา สาธุ สาธุ ครับ ความโกรธ อกุศลธรรมเมาทั้งหลาย เมื่อเกิดขึ้นเรานั้นแหละเดือดร้อน เพราะฉะนั้นละให้หมด ทำใจของตนให้ผ่องใส เอาใจละ เอาใจวาง เอาใจถอน ละออก วางออก ถอนออก จากจิตใจของเรานี้ สาธุ

 

ขออนุโมทนาสาธุการครับ
ใช้เลยครับ บางครั้งก็โกรธไปแบบไม่รู้ตัว แล้วก็เก็บเอาสิ่งที่เราโกรธมาคิด

______________________________________________________

ขอเชิญมาเป็น 1 ในเครือข่ายความดี เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนให้ทุกคนทำดี
hi5 - ?PEC?เครือข่ายความดี•?

หรือเชิญพี่ๆเข้ามาอ่านบทความของท่านพระอาจารย์เอก ได้นะครับ
http://palungjit.org/threads/ขอเชิญมาเป็นหนึ่งในเครือข่ายความดี.253322/

สารธารบารมี ขอเชิญร่วมทำบุญกับหลวงพ่อ อลงกต วัดพระบาทนำพุ
1900222200 ครั้งละ 15 บาท เงินเพียงน้อยนิดอาจทำให้เด็ก อิ่มได้

 

ใช่เลย ถ้าคนเรายังมีความโกรธอยู่อยู่ในจิตใจเราแล้ว จิตใจคนนั้นก็จะขาดความเมตตา
แต่ถ้าจิตใจของคนนั้นมีแต่เมตตา มีแต่ให้อภัย ความโกรธนั้นก็จะไม่มี จิตดีเท่านั้นเป็นฝ่ายบุญ บุญไม่ต้องไปหาที่ไหนไกล แค่ทำใจข้างในให้ดีก็ส่งผลข้างนอกออกมาดีด้วยนี่คือ บุญแท้จริง ขอให้ทุกคนพยายามมีสติระลึกรู้บ่อยๆ ทำให้มันชิน จิตจะได้สงบใจก็เป็นสุขเอง ดวงจิตแท้จริงแล้วบริสุทธิ์ทุกดวงแต่ใครจะมีกิเลสตัณหาฯมากน้อยเพียงที่ไปบดบังไปรบกวนให้จิตเราไม่มีความสุขเท่าที่ควร
เพราะฉะนั้นเราจึงควรหมั่นเจริญภาวนาหรือเจริญสติอยู่บ่อยๆด้วยเหตุนี้เอง คือได้ชำระล้างจิตใจขงเราให้สอดได้แค่ระดับหนึ่งก็ยังดี ถ้าใครทำได้อย่างถาวรต้องเรียนรู้อิยสัจจ์ให้แจ่มแจ้งให้ท่องแท้ ถึงจะดับทุกข์ทางใจได้อย่างถาวร คือให้จิตรู้เองว่าสิ่งั้งหลายที่เข้ามาทางทวารทั้ง6ก็คือตัวทุกข์ล้วนๆนั่นเอง ไม่ใช่คนที่วิ่งเข้าหาสุขมัวติดสุขหรือวิ่งหนีทุกข์อยู่นั้น เป็นบุคคลยังไกลต่ออริสัจจ์ ฝึกดูกายดูจิตมันไม่ยาก มันยากเฉพาะคนไม่ปฎิบัติเท่านั้น...
ขอฝากให้ทุกคนมีแต่เมตตาให้กันมากๆ โดยการมีสติก่อนแล้วค่อยหมั่นทำภาวนาเจริญสติ ขอให้ทุกท่านจงมีแต่ความสุข อย่าได้ทุกข์เลย ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนเกิดแล้วก็ต้องดับเป็นธรรมดา อย่าเอาจิตไปยึดถืออะไรมันเลยในโลกนี้ เพราะว่าสิ่งทั้งปวงเป็นอนิจจัง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เห็นตามเป็นจริงที่พระพุทธองค์ตรัสสอนไว้ดีแล้ว ขอให้ทุกคนเอาแบบอย่าง ท่านบอกให้ละ มิใช่เอา คิดเอาละไม่ได้ นี่ไงคือต้นตอของความทุกข์ ในเมื่อเราๆท่านเอาแต่ทุกข์เข้าหาใจตนเอง แล้วมีทุกข์เข้ามในใจ แล้วเจ้าจะไปโทษใครเขาเล่า....ได้โปรดพิจารณาให้ดีๆ ธรรมะเป็นปัจจัตตัง ธรรมเป็นเฉพาะบุคคลสอนกันไม่ได้ จนกว่าผู้น้นจะลงมือปฎิบัติด้วยตนเองเท่านั้น ถึงจะเห็น ถึงจะจะรู้และชอบเอง
หลวงพ่อจรัญฯวัดอัมพวันบอกว่า นิสัยคนรานั้นเปลี่ยนยาก นอกเสียจากคนนั้นได้ปฎิบัติธรรมสมถวิปัสสนากรรมฐานเท่านั้น ถึงจะเปลี่ยนใจคอบุคคลนั้นได้(แต่ต้องชำระกิเลสตนเองให้ได้ซะก่อน ไม่งั้นมองไม่เห็น เพราะว่าธรรมะเป็นสิ่งที่มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น จะเห็นด้วยปัญญาเท่านั้น).ธรรมะพูดง่าย แต่ทำยาก..ขอฝากด้วยครับ
จาก...ธรรมะแค่หางอึ่ง ไม่ได้มาสอนผู้รู้นะที่นี่ แต่มาบอกว่า พระธรรมของพระพุทธองค์สุดยอดและของแท้แน่นอน....ใครปฎิบัติตามผู้นั้นมีแต่ความสุขความเจริญเข้ามาในชีวิต...

 

มีสติรู้ว่าตนเองเป็นผู้ทำให้เกิด ไม่มีผู้อื่นมาทำ เมื่อใจไม่ส่งออกไปโทษผู้อื่นว่าเป็นเหตุ ใจรับความจริงว่าตนเองเป็นเหตุ ความโกรธก็จะลดน้อยถึงหยุดลงได้
----------------
ใช่เลยค่ะ ปกติคิดตลอดเลยค่ะว่าถ้าเค้าไม่ทำเราก็ไม่โกด สงสัยต้องเย็นลงหน่อยเเล้วค่ะ
ขอบคุณสำหรับบทความดี ๆ นะค่ะ

อนุโมทนาด้วยค่ะ

 

เมื่อเจริญเมตตาจะปรารถนาให้ผู้อื่นเป็นสุข แต่ผู้จะได้รับผลแห่งความสุขก่อนใครทั้งหมด คือตัวผู้เจริญเมตตาเอง เช่นเดียวกันการคิดดีพูดดีทำดีทุกอย่าง ผู้ที่ได้รับผลของความดีก่อนใครทั้งหมด คือตัวผู้ทำเอง และได้รับผลของความดีมากกว่าใครทั้งหมดก็คือตัวผู้ทำเอง จึงควรคิดดูน่าจะคิดดีพูดดีทำดีกันเพียงใดหรือไม่ ...

อนุโมทนาสาธุ ครับ...

 

​

ผู้เจริญ เมตตาอยู่เสมอ
เป็นผู้ไม่โกรธง่าย
ทั้งยังมีจิตใจเยือกเย็นเป็นสุข
ด้วยอำนาจของเมตตาอีกด้วย
ผู้ใดรู้สึกว่าจิตใจเร่าร้อนนัก
เมื่อเจริญเมตตาจะได้รู้สึกว่าเมตตามีคุณแก่ตนเองเพียงไร ​

​

 

​

วันก่อน(วันเสาร์ที่ 11 กันยายน 2553)
ติงรับทราบได้ถึงจิตตนเองที่ปรุงแต่งอย่างชัดเจน​

เนื่องด้วยเย็นวันเสาร์ที่ 11 กันยายน 2553
พระอาจารย์ที่ติงเคารพศรัทธายิ่ง ท่านออกจากการเข้าเพียร
(ไม่ฉันภัตตาหาร ไม่พูด ไม่สรงน้ำ 10 วัน)​

ก็มีการจัดสถานที่เตรียมสำหรับให้พระอาจารย์นั่ง
ก็มีโยมท่านหนึ่ง เอาผ้าขาวไปปูลาด เพื่อพระอาจารย์จะได้วางเท้า
ติงกับน้องเอฟ ก็มองหน้ากัน
ติงพูดกับน้องว่าดีจังเลยนะคะ
ถ้าเรามีผ้าเช็ดหน้าคงดี
เอาไปปูถวาย....พระอาจารย์ท่านเหยียบ
น้องก็บอกว่า น้องไม่ได้พกผ้าเช็ดหน้า
แล้วบอกว่าน้องถอดเสื้อขาวไปปูได้
ติงบอกว่าไม่เป็นไรหรอกนะ
...
ดูสิคะ...ติงกับน้อง...ปรุงไปได้มากมาย
สุดท้าย พระอาจารย์ไม่ได้มานั่งตรงนั้น
แต่ญาติโยม ลงไปกราบพระอาจารย์ที่ถ้ำ
...
จิตนี่เร็วมาก สามารถปรุงแต่งได้มากมาย หากเราไม่มีสติกำกับ​

​

 

ความโกรธหากมีขึ้นเฝ้าดูที่ตัวเรา
แรกๆๆที่เริ่มพิจารณาเมื่อเวลาที่ความโกรธเกิดขึ้น
เห็นได้ว่าคนที่ได้รับโทษจากความโกรธก็คือตัวเรา
เพราะมันตุ๊บๆๆอยู่ที่อก และรู้สึกได้ว่าหน้าตาเราเหมือนยักษ์ยังไงไม่รู้
แต่เมื่อพิจารณาความโกรธบ่อยๆๆ จนความโกรธเบาบางลง
บางครั้งโกรธแต่แค่รู้ไม่ยุ่งกับมัน ไม่สนใจสักพักมันก็ไป
คนที่ได้รับความสบายใจจากการไม่ยึดถือความโกรธเอาไว้ ก็คือเราเองจริงๆๆค่ะ
ขอให้ทุกท่านรู้เท่าทันความโกรธและมีแต่ความสบายใจค่ะ
อนุโมทนาค่ะ

 

อนุโมทนากันข้อคิดหล้กธรรมอันนี้ด้วยครับ ระงับ ลดและหยุด ได้ ใจก็สงบไม่วุ่นวาย สติก็อยู่กับตัวทำให้รู้ตัวทั่วพร้อม ว่าเกิดสิ่งใดแล้วพิจารณาถึงความจริง ด้วยเหตุผลอย่างเป็นธรรม โดยไม่ปรุงแต่งจิตเข้าข้างตน อย่างถือตน และดื่อรั้นทำแต่สิ่งที่ไม่ควรทำ จิตก็ไม่เกิดการปรุงแต่งไปตามสภาวะของอารมณ์ตน อกุศลบาปทั้งหลายก็ไม่เกิด

 

อ่านแล้ว คิดว่าพระที่ไหนมาเทศน์ซะอีก ท่านนี่ช่างรอบรู้ดีจริงๆ ขออนุโมทนา

 

กราบอนุโมทนาค่ะ
ตอนนี้เริ่มทำความรู้จักกับความโกรธได้แล้วค่ะ จะเห็นได้ว่าเวลาเราโกรธจะเป็นทุกข์อย่างมาก แต่คนที่ทำให้เราโกรธกับมีความสุขกัน ตอนนี้เวลาโกรธ รู้สึกได้ว่า ความโกรธจะลดน้อยลงค่ะ สบายใจขึ้นมาก