ถาม-ตอบ เกี่ยวกับการนั่งสมาธิ

คำถาม....

เรื่องมีอยู่ว่าผมบวชเมื่อช่วงเข้าพรรษาที่ผ่านมา แล้วตอนนั่งสมาธิอยู่ขั้นอุปจารมาตลอด แต่ตอนออกพรรษาปรากฎว่าเกิดเวทนาแก่กล้าขึ้น คือลมหาย จุกอก ถูกบีบ ภาวนา"รู้ๆๆๆ" รู้ว่าเกิดขึ้น ก็ให้มันเกิดไป เราแค่ดูอยู่ รู้อยู่ มีสติอยู่แค่นั้น
แต่ผมต้านไม่ไหว กลัวตาย... ตอนออกจากสมาธิเกิดภาพไม่น่าดูนัก คือเหมือนถูกถีบกระเด็นหงายหลัง จีวงจีวรกระจาย เพื่อนพระ ญาติโยมที่นั่งสมาธิบนศาลาด้วยกันก็ตกใจ สอบถามหลวงพ่อ ท่านก็ว่า"ต้องไม่กลัวเจ็บ ไม่กลัวตาย ผ่านได้ก็จะรู้เอง" หลวงพ่อท่านได้กสิณทั้งสี่กอง ท่านเป็นพระผู้ใหญ่
พอสอบถามไปทางพระอาจารย์อีกสองท่าน ที่ท่านอ่อนพรรษากว่าหลวงพ่อ ท่านก็ว่าเราจะดิ่งลงไปแล้ว ให้ทำไปเลย อย่ากลัวตาย มันไม่มีใครตายจริงหรอก

ตั้งแต่ออกพรรษามา จนผมสึกเมื่อเดือนมกรา(เพราะต้องกลับมาเลี้ยงลูก) จนบัดนี้ (16/02/56) ผมก็สู้กับอาการนั้นมาตลอด แพ้มาเป็น100-200ครั้งแล้ว แม้ว่าช่วงหลังๆ จะคุ้นชินกับอาการไม่หายใจ จุกอก ถูกบีบ แต่ก็ยังคงไม่ผ่านปราการด่านนี้สักที บางครั้ง นั่งนิ่งๆกลั้นหายใจแว่บเดียวมันก็เข้าไปตรงนั้นเลย

กรรมฐานที่ผมใช้คือ อาณาปานสติ แต่ไม่ได้บริกรรม พุท-โธ แค่มองลมหายใจวิ่งเข้าวิ่งออก เหมือนเราอยู่บนระเบียงแล้วมองรถที่วิ่งอยู่ข้างล่าง ให้มันออโตเมติกไปของมันเอง ไม่ได้ไปกำหนดอะไร แค่มีสติดูอยู่ รู้อยู่ สักพักลมละเอียด เบาลง แล้วลมก็หายไป แน่นหน้าอก คอแข็ง-หนัก คิ้วขมวด หน้าแดง บีบบี้ เหมือนคนเบ่งอุจจาระสุดแรง ตัวสั่นเพราะเวทนานั้นๆ ...ทนไม่ไหว ...แพ้(การแพ้ของผมคือเริ่มต้นหายใจใหม่ เลิกปล่อยอารมณ์ไหลเข้าสู่จุดนั้น ก็เหมือนกับกลับมาตั้งต้นมองลมใหม่อีกครั้งนั่นเอง)

ถ้าท่านใดเมตตาช่วยแนะนำ แก้อาการ หรือผมต้องแก้ตัวเองด้านไหน ประการใด โปรดชี้แนะด้วย ส่วนตัวผมเป็นพวก พุทธิจริตผสมกับราคะจริต อย่างล่ะครึ่งๆ

ตอบ....

คุณได้รับการฝึกสอนมาผิด คุณก็ปฏิบัติแบบผิดๆ อาณาปานสติ แม้จะจัดอยู่ใน หมวด กรรมฐาน แต่ หลักการปฏิบัติ ไม่ได้ปฏิบัติอย่างที่คุณได้รับการสอนมา
ถ้าคุณจะปฏิบัติสมาธิ คุณก็ต้อง เลือกเอากสิณใดกสิณหนึ่ง ถ้าคุณจะเลือกเอากสิณลม การปฏิบัติ ก็เหมือนอย่างที่คุณกำลังปฏิบัติอยู่ แต่ไม่ใช่เรียกว่า "อาณาปานสติ" เขาเรียกว่า "กสิณลม" ลมไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ต้องใช้ความรู้สึกจากการหายใจ และต้องระลึกไว้เสมอว่า ถ้าคุณปฏิบัติสมาธิ ต้องเรียนรู้ลักษณะงานของระบบการทำงานของร่างกาย ในขณะปฏิบัติสมาธิ ซึ่งในทางพุทธศาสนา เรียกว่า "ฌาน"(ชาน) อ่านให้ดีนะขอรับ พิจารณาให้ดีนะขอรับ อย่าไขว่เขว่ สับสน
เมื่อเรียนรู้ ลักษณะงานของระบบการทำงานของร่างกาย ที่ทางพุทธศาสนา เรียกว่า "ฌาน"(ชาน)แล้ว ก็ให้เลือกข้อ กสิณ ใดกสิณหนึ่ง เป็นเครื่องมือในการฝึก ยกเว้นกสิณลมที่ไม่ต้องมีเครื่องมือใดก็ได้ ส่วนกสิณอื่นๆ ควรมีเพราะถ้าไม่มี จะเป็นการสร้างภาพหลอนให้กับระบบสมอง ฯลฯ อีกประการหนึ่ง การนั่งสมาธิ หรือปฏิบัติสมาธิ อย่าปฏิบัตินานเกินกว่าร่างกายจะทนไหว ถ้าจะให้ดี ไม่ควรเกิน สองชั่วโมงเป็นอย่างสูงสุด ช่วยได้เท่านี้ขอรับ

จ่าสิบตรี เทวฤทธิ์ ทูลพันธ์ (ผู้ตอบ)

 

ทำไมไม่ไปตอบในกระทู้ที่เขาถาม เปิดกระทู้เพิ่มต่างหากเพื่ออะไร?

 

ตอบมั่วมาก

อานาปานสติ กับ กสิณลม คนละอย่างกันเลย

อย่างนี้แสดงว่า ไม่รู้จักว่า กสิณลม คืออะไร อานาปานสติ คืออะไร

ดันจับมาชนกัน มั่วไปหมด

 

คิดเองเออเอง

 

มาอีกแย้ว
สามไม่ไปสี่แต่นึกว่าหก
พอปรุงอีกหน่อยขัอยแปดแล่ว
ปรมัต
ปิรามิต
ปิรามี่

 

จำเอาไว้อย่างหนึ่งนะ ถ้าจะเป็นนักปฏิบัติธรรมที่ดี อย่ามั่ว นึกมั่วไปถึง บัญญัติ ปรมัติ อะไรเหล่านั้น เพราะจะทำให้ยิ่งมั่วหนักเข้าไปอีก ต้องคำนึงถึงหลักความเป็นจริงที่เห็น ที่เป็น ไม่ใช่คิดเองเออเอง คือเข้าใจแต่ในตัวหนังสือที่อ่านมา แต่ไม่รู้ว่า เขาสอนเรื่องอะไร หลักความจริงเป็นอย่างไร อย่าอวดรู้ ทำเป็น อวดฉลาด แต่ความจริงแล้ว ขึ้ฝุ่นฯ นะขอรับ

 

การวิปัสนา
คือการอบรมจิต
ทำอย่างไรอบจิต
รมจิต

อบสมุนไพร
รมณ์ให้มันสงบ

ภาวนา
คำเดียว
หลอกเขาให้เขาสงบ

คือทำให้เขาสงบลงได้เราฟุ้งซ่านไม่เป็นไร
ทำอย่างไรเขาจึงจะสงบเพื่อ
นำไปสู่ปิติไม่ใช่ปัญหา

พอปิติแล้วสุขจากความสงบตามมา
เป็นเอกะ.....ท่านอยู้เชียงรายอย่าเป็นอะกะอะข่าแล้วกัน
อะกะอกขะกะคะอะงะ
ไปว่าเขาเป็นอีก้อ
เขาจึงเปลี่ยนเป็นอาข่า

เท่านี้อร่อยไหมขอรับ

 

เขาไม่ได้มีไว้อวด
ที่อวดจำอวด
ลำปางหนาวไหม

 

สิ่งที่คุณเขียนมา เหมือนกับว่าคุณมีปัญหาทางจิต คืออยากจะเขียนอย่างไรก็เขียน มีความรู้เพียงน้อยนิดแต่ดันสาระแน เปรียบเทียบแบบคนเพ้อเจ้อ
วิปัสสนา เขา อบรมเพื่อให้เกิดปัญญา
ข้าพเจ้าไม่เคยแนะนำใครให้ภาวนาอะไรทั้งสิ้น(คำว่าภาวนาในที่นี้หมายถึงการใช้คำท่องบ่นขณะปฏิบัติสมาธิ) เพราะข้าพเจ้าก็ฝึกตามที่อาจารย์สอนให้มามากต่อมากแล้ว ถึงแม้ว่าข้าพเจ้าจะรุ้แจ้งเห็นจริงในการปฏิบัติทุกรูปแบบ แต่บางครั้งก็ไม่อยากไปขัดคอใคร ข้าพเจ้าแนะนำไปตามเนื้อผ้า

คำว่า ภาวนา มีหลายความหมาย แต่ก็ไม่มีความหมาย เพราะเรียกสั้นๆว่า ปฏิบัติสมาธิ(สมถภาวนา) กับ วิปัสสนาภาวนา ฯลฯ ก็เท่านั้น คุณจะสนใจต่อไปอีกตามความหมายของคำว่า ภาวนา เช่น ต้องมีการตระเตรียม ,พอตระเตรียมเสร็จ ก็จะได้สมาธิเล็กน้อย ,พอได้สมาธิเล็กน้อย ก็จะได้สมาธิที่แน่วแน่ (ซึ่งภาวนาในความหมายนี้ ก็พากันเข้าใจผิด คิดว่า เวลานั่งสมาธิ ต้องท่องบ่นคำเพื่อเป็นการตระเตรียม ก็ว่ากันไป ความคิดใครก็ความคิดใคร แต่

สิ่งที่คุณเขียนมาเพ้อเจ้อ เหมือนคนบ้า เหมือนคนเสียจิต เหมือนคนเมา กลับไปอ่าน ที่ข้าพเจ้าแนะนำไว้ เกี่ยวกับ "ฌาน"(ชาน) ซิว่า มันคืออะไร ทำความเข้าใจอย่างช้าๆ อย่าบ้าเพ้อเจ้อ ไปถึง ชนเผ่า เขาไม่รู้เรื่องอะไรกับคุณดอกขอรับ